Ortadoğu’ya yönelik savaş ve yıkım politikaları doğrultusunda, içinde bulunduğumuz yüzyılı Afganistan ve Irak işgalleriyle açan ABD emperyalizmi iki ülkeden askerlerini kısmen çekmeyi yeniden gündeme getirdi. Bölgeye yönelik politikalarının iflası ve emperyalist hegemonya mücadelesinin ihtiyaçları doğrultusunda ABD, iki ülkedeki askerlerini sözde geri çekme kararı almıştı. Başkanlığı döneminde vaatler ve demagojiler eşliğinde konuyu pek çok kez gündeme getiren D. Trump, görevini bırakmaya hazırlanırken bu kapsamda yeni bir hamle peşinde.
ABD medyasında yer alan haberlere göre, Afganistan, Irak ve Somali’deki Amerikan askerlerinin bir bölümünün geri çekileceği öne sürülüyor. Kısmi geri çekilmenin, Joe Biden’ın göreve başlamasından hemen önce uygulanacağı belirtiliyor.
Savunma Bakanı vekili Christopher Miller, ABD’nin “uluslararası terörizme karşı mücadelede yeni bir aşamaya girdiğini” öne sürerek geri çekilme kararının “Afganistan ve Irak’taki savaşları başarılı ve sorumlu bir sonuca götürme” planının bir parçası olduğunu iddia etti.
ABD ordusunun çekilme planı konusunda hafta sonu haberdar edildiği bildiriliyor. Şu anda Afganistan’da 4.500 ila 5.000 arasında ve Irak’ta da 3.000’den fazla asker bulunduğu kaydediliyor. New York Times, askerleri geri çekme emrinin bir taslağına atıfta bulunarak, Somali’de konuşlanmış 700’den fazla askerin neredeyse tamamının da ülkeyi terk edeceğini bildirdi.
NATO, askerlerin geri çekilmesine karşı uyarıyor
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Donald Trump’ı askerlerin Afganistan’dan aceleyle çekilmesine karşı uyardı. Tüm müttefiklerin Afganistan’ı koordineli ve düzenli bir şekilde ancak zamanı geldiğinde terk etme sözlerini tutmaları gerektiğini belirtti. Stoltenberg, “Neredeyse 20 yıldır Afganistan’dayız ve hiçbir NATO müttefiki gereğinden fazla kalmak istemiyor” dedi.
Ülkeyi çok hızlı veya koordinasyonsuz bir şekilde terk etmenin bedelinin çok yüksek olabileceğini söyleyen Stoltenberg, IŞİD’in “dirilişine” karşı da uyarıda bulundu. NATO’nun Afgan güvenlik güçlerini eğitmeye, tavsiyelerde bulunmaya ve desteklemeye devam edeceğini ifade eden Stoltenberg, ABD’nin tamamen geri çekilmesi durumunda NATO’nun misyonunu sona erdirmesi gerektiğini, çünkü diğer müttefiklerin askeri olarak tek başına devam edecek durumda olmadıklarını belirtti.
Eski NATO Başkomutanı James Stavridis de Trump’ın yeni atanan Pentagon liderliğinin Afganistan’dan ABD askerleri için tam olarak planlanmamış bir geri dönüş kampanyası başlatabileceğinden korkuyor. Öte yandan Fransa da, ABD birliklerinin Afganistan’dan tamamen çekilmesine karşı uyarıda bulundu. Dışişleri Bakanı Jean-Yves Drian, ABD’nin bunu yapmaması gerektiğini söyledi.
Karara içeriden eleştiri
ABD’de kısmi geri çekilme kararı Cumhuriyetçi Parti’de de “uyarı” konusu oldu. Senato çoğunluk lideri Mitch McConnell, “Afganistan’da teröristlere ve yardımcılarına karşı savaşın nihayet kazanılmış olmasını istemeyen hiçbir Amerikalı yok” dedi ve ABD güçlerinin hızla geri çekilmesi “müttefiklerimize zarar verir ve bize zarar vermek isteyenleri memnun eder.” açıklamasında bulundu. McConnell, Afganistan’dan potansiyel olarak “utanç verici” bir geri çekilmenin, 2011’de Barack Obama yönetiminde Irak’tan askerlerin yaygın olarak çekilmesinden ve 1975’te Saygon’dan çekilmesinden daha kötü olacağı konusunda uyardı.
Cumhuriyetçi milletvekili Michael McCaul de, “ABD’nin aceleyle geri çekilmesinin” yalnızca Afgan hükümetinin müzakere pozisyonunu zayıflatmayacağı, aynı zamanda “ABD’nin terörle mücadele çıkarlarına da zarar vereceği” iddiasını savundu. McCaul, “ABD askerleri öngörülebilir gelecekte Afganistan’da kalmak zorunda” dedi.
ABD Senatörü Marco Rubio ise, Afganistan’daki ABD askerlerinin sayısını azaltmaya yönelik herhangi bir planın, askeri teçhizatın Taliban veya El Kaide’nin eline geçmemesini sağlaması gerektiği konusunda uyardı. Buna ek olarak, “ABD’nin El Kaide’nin liderlerine karşı harekete geçmeye devam etmesi gerektiğini” savundu.
