Kapitalist dünya sisteminin bugünkü en temel gerçeklerinden birisi, emperyalistler arası çelişki ve çatışmaların giderek şiddetlenmesidir. Bunun ürünü olarak askeri gerilimler sertleşiyor. Uluslararası ilişkilerin gerilmesine ve savaş çığırtkanlığının tırmanmasına ise ABD ve NATO öncülük ediyor. Bu güçlerin hedefinde ise Rusya ve Çin bulunuyor. Emperyalist hegemonya mücadelesinde bu iki ülkenin yükselişini durdurmak, geriletmek, bunlar karşısında üstünlük sağlamak, ABD ve NATO güçlerinin öncelikli hedefidir.
Bu hedef çerçevesinde her türlü adımlar atılmaktadır. Askeri tatbikatlar da bunun bir parçası olarak yapılmaktadır. 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana en büyük askeri tatbikatlardan biri olan ve Haziran ayının ortalarına kadar devam eden “’Defender Europe 21” tatbikatı Rusya’ya karşı yapılmıştı. Şimdi yenisi sürmektedir.
Geçen hafta Ukrayna’nın Karadeniz kıyısındaki Odessa limanından Gürcistan’a giden İngiliz muhrip “HMS Defender”, Rus kuvvetleri tarafından uyarı atışlarıyla karşılaşmıştı. Moskova ile Londra arasında gerginliğe yol açan bu olaydan birkaç gün sonra Karadeniz’de ABD ve Ukrayna öncülüğünde “Sea Breeze” 2021 (Deniz Esintisi 2021) adlı askeri tatbikat başladı.
“Sea Breeze” tatbikatı, 30 yıl önce Sovyetler Birliği’nden bağımsızlığını kazanmasından bu yana Ukrayna’daki en eski, en büyük ve en ünlü uluslararası askeri tatbikat olarak tanımlanıyor. Kuzeybatı Karadeniz kıyısındaki tatbikat Ukrayna ve ABD tarafından her yıl düzenleniyor. Kiev ve Washington arasındaki askeri işbirliğine ilişkin 1993 tarihli bir anlaşmaya dayanılarak Karadeniz’de ilk tatbikat 1997 yılında gerçekleşti.
ABD ve Ukrayna öncülüğünde yürütülen ve Rusya tarafından ağır eleştirilere hedef olan “Sea Breeze” askeri tatbikatına, aralarında NATO ülkelerinin de bulunduğu 30’dan fazla ülkeden 5 bin asker, 32 gemi ve 40 uçak katılıyor. Rusya Federasyonu’na karşı süren ve hava, kara, deniz alanlarını kapsayan tatbikat iki hafta sürecek.
Karadeniz’in Avrupa çapında deniz ticareti ve güvenliği için hayati önem taşıyan önemli bir su yolu olduğunu söyleyen ABD, “İstikrarlı, müreffeh bir Karadeniz bölgesini kendi çıkarları için istikrarsızlaştırma arayışı içinde olan saldırgan aktörleri caydırmak’’ iddiasıyla tatbikatı gerekçelendirmeye çalışıyor. ABD’nin Kiev Büyükelçiliği’nden Kristina Kvien, tatbikatın aynı zamanda “ABD’nin Ukrayna’ya desteğinin somut bir göstergesi” olduğunu söyledi.
Rusya’dan “provokasyon” tepkisi
Rusya ise söz konusu tatbikatı kendi toprakları önünde bir provokasyon olarak görüyor ve bu nedenle Washington’u tatbikattan kaçınmaya çağırdı. “Askeri tatbikatların kapsamı ve saldırgan doğası, Karadeniz bölgesindeki gerçek güvenlik ihtiyaçlarına hiçbir şekilde uymuyor” diyen Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov’un sözcüsü Mariya Zaharova, tatbikatı Ukrayna’ya silah ve askeri teçhizatla donatmayı amaçlayan bir provokasyon olarak nitelendirdi.
Ukrayna ve çok sayıda NATO ülkesinin Karadeniz’deki ortak hamlesini dikkate alan Rusya, Kırım yarımadasında bir hava savunma tatbikatı başlattı. Interfax haber ajansı, Rus Karadeniz filosundan bu amaçla yaklaşık 20 savaş uçağı ve helikopterin yanı sıra füze sistemlerinin yer değiştirdiğini bildirdi. NATO ve diğer ülkelerin savaş gemilerinin hareketlerinin yakından izleneceği belirtildi.
“Sea Breeze 2021” ile batılı emperyalist güçler, Karadeniz’deki birliklerini Rusya’ya karşı güçlendirmek istiyor. ABD, NATO ve ortakları Rusya’ya geri adım attırma çabalarını provokasyonlar eşliğinde sistematik olarak sürdürüyorlar. Bunu da “Rusya’nın saldırgan politikaları” bahanesiyle gerekçelendiriyorlar. Bu adımlar, küresel çaptaki emperyalist rekabet ve hegemonya mücadelesinin yeni askeri hamlelerle tırmanacağına işaret ediyor.