Şark’ın kurtuluşu komünizm sayesinde olacaktır!

Neriman Nerimanof (Azerbaycan Devrim Komitesi Başkanı)

Ben isterdim ki, bütün ömrünü harbler ve felaketlerle geçiren Türkiyeliler için bu meclis ebed nişan olsun. Siz şüphesiz bu mecliste dertlere ilaçlar arayacaksınız. Fakat bu ilacınız vatana münhasır mı yoksa bütün beşeriyete mi aid olacaktır? Dört yıllık harp bize gösterdi ki bütün milletleri dalaletten kurtacak ilaç ancak komünizmdir, başka ilaç yoktur. (Alkışlar)

TKP Kuruluş Kongresi Açılış ve Kapanış Konuşmaları - Mustafa Suphi

Feylesoflar, alimler, insanların ahlakını tezhib [süsleme, yaldızlama] için pek çok kitaplar yazdılar, fakat insanlık hep felaket içinde yaşamaya devam ediyordu. Niçin? çünkü sözle, kitapla beşerin ahlakını tezhib etmek mümkün değildir. Ona tabii bir yol lazımdı. Bunu Karl Marx buldu ve gösterdi. O diyordu ki, bir taraftan fabrikalar diğer taraftan ameleler çoğalırken hayat gittikçe çetinleşiyor.

Bir taraftan kapitalizm medeniyeti yükselirken diğer taraftan karanlıklar içinde mazlumlar ziyadeleşiyor, binaenaleyh bir gün gelip mutlaka büyük bir inkılap kopacaktır. İşte cihan harbi neticesinde mazlum amele hakiki hayata kavuştu. Memleketin hakiki sahibi, hayatın hakiki maliki [sahibi] oldu. (Alkışlar)

Yoldaşlar, sizin kongrenize büyük ve mühim vazifeler düşüyor. Şarkı iyi tanıyınız, oraya ihtiyatlı gidiniz, çünkü şarkın hayatı, adetleri, düşünce ve itikatları pek başkadır. Şark, Rusya amele ve köylüsünün gittiği yoldan gidemez. Bizim bu sehvimiz [hatamız, yanlışımız] şarkı felakete sürükler.

Bunun için tatbikat cihetini evvelce burada hal etmeli ve şarkı öyle bir canlandırmalısınız ki, o bağırsın: Artık ben yaşıyorum, ben bu dünyada buyruklar verebiliyorum, diyebilsin; şarkı bizden soğutmak iste­yenler bilsinler ki, bu emellerine nail olamayacaklardır.

Yoldaş olalım, Üçüncü Entemasyonal'in bayrağı altında toplanalım, azadlığımızı halas edelim! (Alkışlar ve marş)

Elena Stasova (Rusya Komünist Partisi temsilcisi)

(...) Siz gayet müsaid bir zemin-i mesai bulduğunuz için bahtiyarsınız, halbuki Rusya Komünist Fırkası pek müthiş müşkülata maruz kalmıştı. Rus komünistleri çarlığın en zalim devirlerinde müşkül vaziyetlerde bulundu. Biz vaad ediyoruz ki, daima her hususta yardımınıza koşacağız. (Alkışlar)

Arkadaşlar, biliyorsunuz ki, son zamanlarda mesleksiz, hüviyeti meçhul çok adamlar komünist yazılmaya başlamışlardır. Bunun için aramıza girmek isteyenleri iyi tahkik ediniz. Emin olmadığınız adamları almayınız.

Yoldaşlar, biz Rus komünistleri tehlikeli zamanlarda amele teşkilatlarından pek ziyade istifade ettik. Maateessüf [maalesef, ne yazık ki], sizin kuvvetli şerik-i istinatgah [ortak dayanak] olan amele teşkilatlarını Anadolu'da zayıf bulacaksınız. O teşkilatlarınız ancak İstanbul'da kuvvetlidir, ki orası da halihazırda düşmanın taht-ı işgalindedir. Fakat, komünistlerin ittifakıyla bu mauzzam şehrin mazlum amelesini kurtaracağımıza emin olalım. (Alkışlar)

Ali Haydar Karayef (Azerbaycan Komünist Partisi MK temsilcisi)

(...) Rusya inkılabı umum cihan zahmetkeşlerinin ah ve nalelerinin [çektiklerinin] bir semeresidir. Bunun için bu inkılap yalnız Rusya'ya mahsus değildir. Türkiye zahmetkeşlerinin yıllardan beri akıttığı kanlı gözyaşları da bu inkılabın ruhunda yer bulmuştur. Türkiye zahmetkeşleri de o inkıla­bın bayrağı altında toplanarak saadet ve necat [kurtuluş] bekliyorlar. Sizin birinci kongreniz bugün Azerbaycan'ın kızıl payitahtında açıldı ise, yarın pek yakında İstanbul'da sizin kızıl payitahtınızda açılacaktır. (Sürekli alkışlar)

Azerbaycan Komünist Fırkası sizinle bu mukaddes yolda ilerleyecek ve zalimleri kahretmedikçe kızıl bayrağı elinden bırakmayacaktır. (Alkışlar ve marş)

Mikhail Pavloviç (Üçüncü Enternasyonal temsilcisi)

(...) Şimdi Çanakkale ve Karadeniz Boğazlarına hakim olan düşman, aksi inkılabçıları [karşı-devrimcileri] üstümüze musallat etmeye fırsat buluyor. Biz herşeyden evvel istiyoruz ki, Türkiye yalnız kendi menfaati için değil bütün beşeriyetin saadeti için İstanbul üzerine kızıl bayrağını yükseltsin. (Alkışlar ve marş)

Kasımof (Bakü İşçi, Köylü ve Asker Şurası temsilcisi)

Yoldaşlar, bizim şiarımız şarkı kurtarmak olsun. Bu da ancak komünizm sayesinde mümkün olacaktır. Şimdiye kadar birçok kurbanlar verdik. Şarkın halası [kurtuluşu] namına bundan sonra siz de kızıl kurbanlar vereceksiniz, biz sonuna kadar sizinle beraberiz. (Alkışlar)

Ve, siz bize söz vermelisiniz ki, bu zamana kadar şarkın birinci kahramanı olduğu­nuz gibi bundan sonra da kızıl bayrak altında şarkın halaskar [kurtarıcı] kızıl kahramanları olacaksınız.

Yoldaşlar, şarkı halas etmedikçe silahlarımızı terketmeyelim. (Alkışlar ve marş)