Koronavirüs (Covid-19) salgınında milyonlarca kişi fiilen işsizliğe mahkum edilirken, TÜİK’in Mart dönemi raporunda “işsizliğin azaldığı” iddiası yer almıştı. TÜİK raporunun ardından “İstihdamda Covid-19 depremi” başlığıyla işsizlikteki tırmanışa dikkat çeken DİSK-AR, en az 6 milyon istihdam kaybı yaşandığını, geniş tanımlı işsizliğin 13 milyonu aştığını açıkladı.
“Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 39”
DİSK-AR, TÜİK’in “işsizliğin azaldığını” iddia eden Mart ayı işgücü istatistiklerini değerlendirdi. “TÜİK’in işsizlik verileri gerçeği yansıtmıyor” denilen rapora göre, gerçek işsizlik özetle şöyle açıklandı:
“Covid-19 en az 6 milyon istihdam kaybına yol açtı.
Covid-19 etkisiyle revize edilmiş geniş tanımlı işsizlik 13 milyonu aştı.
Revize edilmiş geniş tanımlı işsizlik oranı (istihdam kaybı dahil) yüzde 39 olarak hesaplandı.”
DİSK-AR’ın raporla ilgili açıklamasında, TÜİK verilerinin gerçekle bir ilgisi olmadığı şöyle ifade edildi:
“Covid-19 salgını büyük bir istihdam depremine yol açmış, yüz binlerce işyeri kapanmış, devasa bir iş ve istihdam kaybı yaşanmışken TÜİK bir mucizeye imza atmış ve işsizliği düşürmüş! İstihdamda yaşanan büyük kayba rağmen TÜİK’in işsizliği düşürmesi sadece teknik bir konudur. Gerçekle ilgisi yoktur. Bu nedenle TÜİK yöntemiyle istihdam ve iş kaybının gerçek boyutlarını anlamak mümkün değil.”
İstihdamda gözüken milyonlar fiilen işsiz
Milyonlarca kişinin çalışmadığı halde istihdamda gözükmesinin gerçeği çarpıtmak olduğunun altı çizilen açıklamada, şu ifadelerle gerçeklere işaret edildi:
“TÜİK’in işsizlik hesaplama tekniği Covid-19 gibi bir salgın döneminin etkilerini yansıtmaktan uzaktır. TÜİK araştırmanın yapıldığı referans haftasından geriye doğru 4 hafta içinde iş arayanları işsiz sayıyor. Oysa Covid-19 döneminde yaygın olarak işten çıkarma yerine kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin ödeneği kullanılması nedeniyle milyonlarca işçi çalışmadığı halde istihdamda gözükecek. Örneğin, kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin ödeneği alan işçiler iş aramadıkları için işsiz sayılmıyor. Bugüne kadar 3,5 milyon işçi için kısa çalışma ödeneği başvurusu yapıldı ve 1 milyona yakın işçi ücretsiz izin ödeneği alıyor.
“Öte yandan kısa çalışma ödeneği alamayan, kayıt dışı veya kendi hesabına çalışıp işsiz kalanların önemli bir bölümü ise Covid-19 nedeniyle iş arama eğiliminde olmadığından işgücü piyasası dışına çıktılar ve onlar da işsiz sayılmadı.”
13 milyon 385 kişi işsiz
DİSK-AR’ın “geniş tanımlı işsizlik” hesaplaması ise şöyle ortaya koyuldu:
“ILO metodolojisinden yararlanarak yaptığımız hesaplamaya göre Covid-19 nedeniyle meydana gelen eşdeğer iş kaybı 5,5 milyon olarak gerçekleşti. Mart 2019’a göre geniş tanımlı işsiz sayısı 6 milyon artarak revize edilmiş geniş tanımlı işsiz sayısı (tam zamanlı istihdam kaybı dahil) 13 milyon 385 bine yükseldi. 33 milyon 966 milyon olarak dikkate aldığımız geniş işgücüne göre revize edilmiş geniş tanımlı işsizlik (istihdam kaybı dahil) oranı ise yüzde 39 olarak hesaplandı.”
