Fransa’da 1 Mayıs İşçi Bayramı yaklaşık 300 ayrı yerde eylemlerle kutlandı. Fransa’daki sendikal hareketin temel güçlerini oluşturan CGT, Sud ve FO ile öğrenci ve öğretmen sendikalarının oluşturduğu birliğin çağrısıyla sokaklara çıkıldı. Geçtiğimiz hafta uzun zaman sonra tekrar sendikalar yürüyüş çağrısı yapmış ve 1 Mayıs öncesi ısınma turu olarak değerlendirilmişti. 1 Mayıs eylemlerinin bilançosu değerlendirildiğinde ortaya çıkan tablo Fransız işçi sınıfı ve mücadele güçleri açısından olumluydu. Eylemlerin kitleselliği kadar işçi bileşeninin rengini vermesi, pandemi koşullarının yarattığı korku atmosferini aşması ve tüm polis baskısına karşı militan kararlılığı eylemlerin genel muhtevasını oluşturdu. Başta Paris 1 Mayıs’ı olmak üzere Lyon, Nantes, Touluse, Bordeaux gibi kentlerdeki eylemler de polisin saldırısıyla karşılaştı ve pek çok yerde polisle çatışmalar yaşandı. Tüm Fransa’da 60 civarında gözaltı yapıldı. Çok sayıda eylemci polisin gaz fişeğiyle ya da coplu saldırılarında yaralandı. Çatışmalarda 6 polisin de yaralandığı bildirildi.
Polisten 1 Mayıs tahammülsüzlüğü
Paris’te buluşma yeri Republique Meydanı’ydı. Polis sabah saatlerinden itibaren tüm meydanı kuşatmıştı. Türkiyeli devrimci ve ilerici güçler 1 Mayıs hazırlıkları için sabah erken saatlerden itibaren meydandaydı. Polisin 1 Mayıs tahammülsüzlüğü bu hazırlıklar sırasında da görüldü. Polis önce kimlik kontrolü dayatmasıyla Türkiyeli devrimci ve ilerici güçleri taciz etti. Ardından ADHK ve Partizan pankartlarını bahane ederek alanda durulmaması için tehdit etti. Polis tacizlerini arttırıp alanda kullanılmasına izin olmadığı gerekçesiyle kahve makinası, ses cihazı ve jeneratörü almak istedi, bu sırada bir ADHK’liyi de gözaltına aldı. Bir-Kar’ın da içinde olduğu güçler gözaltını engellemeye çalıştı. Polisle arbedeye rağmen ADHK’li gözaltına alındı. Bu sırada polisi teşhir eden konuşmalar yapıldı ve sloganlar atılarak tepki gösterildi. Gözaltına alınan kişi eylem bitimine doğru karakoldan serbest bırakıldı.
Paris Komünü’nün 150. yılı…
Öğlen saatlerine doğru alan yavaş yavaş dolmaya başladı. Sendikaların ses araçları ve balonlarının olduğu kamyonların sıralanmasıyla yürüyüş kolu hazırlandı. Paris Komünü’nün 150. yılı için kurulan ve içinde Bir-Kar’ın da bulunduğu Komün kolektifi (Amis de l’ICOR,Peru Dayanışma Komitesi, ACTIT, SKB, Dersim Kültür Derneği, ADHK, ATIK, ADKH/Paris Yeni Haiti Komünist Partisi, Kamerun Halkları Birliği-UPC-Manidem, Marksist Leninist Proleter birlik-UPML, Komünist Birlik-UC) meydanda ortak standını açtı.
Komünün, 150. yılında işçi sınıfı davasına hala yol gösterdiğini vurgulayan bildiriler dağıtıldı. Komün için mayıs ayında planlanan eylem ve anmaların programı bulunan bildiriye ilgi yoğundu. Paris 1 Mayıs’ında Komünü selamlayan birçok döviz, afiş vb. çalışmalar vardı. Özellikle Louise Michel’in afişleri çok ilgi gördü. Bir dizi eylemci de yürüyüş boyunca Komün fotoğraflarından hazırladıkları afişleri duvarlara yaptı.
Komün’ün politik anlamına vurguyla bugün onu yeniden eylemselleştiren Komün kolektifi tüm bu Komün çalışmaları arasında öne çıkıyordu. Çünkü bu kolektif hem onu tarihsel özüne uygun bir içerikle anarken hem de bugün de önüne devrimi koyuyordu. Anti-fa’lar da bir pankartlarını Komün’e adamıştı. 1871*2021 yaşasın komün pankartı taşındı.
Komün ortak standında Peru Dayanışma Komitesi, UPML ve Bir-Kar yan yana stand açarak da anlamlı bir dayanışma örneği gösterdiler. Saat 14.00 olduğunda yürüyüş hala başlayamamıştı. Kitlelerse eyleme gelmeye devam ediyordu. Kortejlerin hareket etmesine yakın saat 15.00’i geçmişti ki yürüyüş kolunun başını tutan polisin tacizlerinden dolayı çatışmalar başladı. Polisin kitleyi kontrol altında tutma adına yürüyüşü yavaşlatma taktiği kitlelerin taşlar ve şişelerle polise saldırmasına yol açtı. Polis biber gazıyla kitleyi dağıtmaya çalıştı. Fakat kitlenin kararlı duruşuyla polis yolu açmak ve ilerletmek zorunda kaldı. Fakat bundan sonrasında da sürekli kitleyi taciz eden polisler “önleyici gözaltı” adı altında kortejlerin arasına saldırmaya başladı. Birçok noktada polise karşı saldırılar organize edildi. Yollara çöplerden ve inşaat malzemelerinden barikatlar kurulup ateşe verildi. Polis çatışmalar sırasında kitleyi birkaç yerden bölerek küçülttü. Bundan dolayı bütünlük kaybedilse de eylem kararlılığı devam etti. Polisin bölme taktiğine karşın birçok noktada çatışmalar devam etti. Polis saldırılarında bir DİP’li gözaltına alınmaya çalışıldı. Fakat NPA kitlesinin sahiplenmesiyle arbedenin ardından gözaltı engellendi. Polis birçok noktada gözaltı yapmasa dahi kitleyi taciz etti. Kitle içerisinde kişileri hedef alıp tehdit eden, el hareketi yapan, laf atan polisler yol boyunca gerginlik çıkardı.
Sendika bürokratlarından eylemcilere saldırı!
Polis saldırılarına rağmen kitle bitiş noktasına kadar yürüyüşe devam etti. Nation meydanına çıkan tüm caddeleri kapatan polis tüm kortejlerin alana girmesiyle son açık caddeyi de kapadı. Ardından meydandaki kitleye gaz bombaları ve TOMA’larla saldırılar başladı. Kitle de meydanda barikatlar kurarak karşılık verdi.
Sendikal bürokrasi tüm bu çatışmalar arasında kirli rolünü bir kez daha oynadı. Yürüyüş boyunca polisin kortejleri bölen, işkence boyutundaki saldırganlıkları karşısında tavır almayan CGT sendikasının bürokratları alanda anarşist ve Anti-Fa’ları hedef aldı. Sendikanın güvenliğini sağlamak için kurulmuş özel ekibi Anti-Fa’lara saldırttılar. Sendikanın güvenlik komitesi diğer eylemcilere biber gazı sıkarak saldırdı. Irkçı söylemler ve polis terörünün nedenini Anti-Fa’lar gibi gösteren tavrın bu pervasız saldırısı karşılıklı çatışmaya dönüştü. Sendikal bürokrasinin korumalarına Anti-Fa’lar, Sarı Yeleklilerden oluşan kitle taşlarla ve şişelerle saldırdı. CGT’nin bu sendika kimliğine zarar veren özel güvenlik ekibi beklemediği bu karşılık karşısında kaçmak zorunda kaldı. “CGT collabo/işbirlikçi” diye bağıran kitle, sendikaya değil onun işbirlikçi ihanetçi bürokrasisine tepki gösteriyordu. Fakat sonuç olarak CGT üyelerinden oluşan bir kitleyle alanda diğer eylemciler karşılıklı çatışmaya girdi. Böyle bir kavganın çıkması burjuvazinin istediği bir görüntüydü. Tüm çatışmalardan sonra sokağa çıkma yasağı saatiyle birlikte kitle yavaş yavaş dağılmaya başladı.
Sınıf devrimcileri sınıf mücadelesinin parçası
İşçilerin Birliği Halkların Kardeşliği Platformu (Bir-Kar) eylemde stand kurdu. Standda genel Bir-kar broşürü dışında Greif İşgali’ni anlatan broşür de kullanıldı. Özellikle sendikalı işçilere Greif İşgali tanıtıldı. Teslim Demir’in 50 yıllık devrimci yaşamını anlatan kitabın satışı yapıldı. TKİP taraftarları da Paris 1 Mayıs’ında orak-çekiçli kızıl bayraklarıyla yerlerini aldı. TKİP “İşçi sınıfı savaşacak sosyalizm kazanacak!” şiarlı Fransızca pankartıyla yürüyüşe katıldı. TKİP’nin 1 Mayıs öncesinde göçmen mahalleleri ve işçi banliyölerinde yaptığı afişleri yürüyüş caddesi üzerine de yapıldı. Yürüyüş boyunca TKİP yurtdışı örgütünün hazırladığı 1 Mayıs bildirisinden yüzlerce dağıtıldı, işçi ve emekçilerle tanışıldı. Özellikle gençler arasında devrimci ve komünist fikirlere ilgi göze çarpıyordu. Fransız gençlerden bile TKİP’yle tanışmaya, örgütlenme üzerine fikir almaya gelinmesi yaratılan olumlu etkiyi yansıtıyordu. TKİP taraftarları çatışmalarda da etkin yer aldı. TKİP taraftarları yürüyüş sonunda meydana girdiğinde pankartını cadde girişinde tutarak kalan kortejleri karşıladı. Lutte Ouvriere/işçi mücadelesi örgütü Enternasyonal marşıyla alana girerken hep bir ağızdan eşlik edildi. TKİP taraftarları son kortej alana girdikten sonra eylemi disiplinli bir şekilde tamamladı.
Türkiyeli devrimci ve ilerici güçler bu 1 Mayıs’ta da genel alışkanlıklarına uygun olarak davrandı. ADHK, ACTİT, PDD, Halk Cephesi, Partizan alanda pankartlarıyla yer aldı, Devrimci Proletarya da eyleme katıldı. Kürt hareketi de kendi ses aracıyla alandaydı. Davul zurna eşliğinde halaylar çekildi. Neredeyse tüm Türkiyeli ve Kürdistanlı örgütler, sabah erken saatlerde gelip meydanda stand açmalarına rağmen yürüyüşe en son katılıp çoğuysa eylemi bile tamamlamadı. Türkiyeli ve Kürdistanlı güçlerde genel olarak eyleme yabancılık hakimdi.
Cezayirliler gibi Fransız emperyalizminin sömürge ülkeleri başta olmak üzere birçok farklı milliyetten katılım olması, Filistin direnişinin selamlanması, Afrikalı ve Güney Amerikalı halkların danslarıyla eyleme katılması enternasyonal havayı güçlendirdi. İtalya’daki Kızıl Tugaylar üyelerinden Fransa’daki siyasi mültecilerin iadesi de eylemde işlenen gündemlerdendi. İtalyan tutsaklara özgürlük şiarlı pankartla yürüyen kitle politik tutsakları selamladı. Fransa hapishanelerinde onyıllardır tutsak olan Georges Abdallah da eylemde unutulmadı.
Fabrika işçilerinden Kağıtsızlar gibi güvencesiz çalışanlara, sanat emekçilerinden hizmet sektörüne işçi sınıfının bir bütün olarak tüm parçalarından katılımı da eylemin mesajlarını belirledi. Paris 1 Mayısı her açıdan renkli, yaratıcı ve coşkuluydu. Sınıfsal özüne uygun bir 1 Mayıs geride kaldı.
Bretagne’da Renault işçileri de 1 Mayıs’ta
Bretagne bölgesinin 1 Mayıs yürüyüşü Hennebont kentinde gerçekleştirildi. 2 saate yakın süren eylem için saat 10.30’da toplanıldı. Yürüyüşü Fransız işçi sendikaları CGT, FDB, FO ve Solidaires organize etti. Bu sene 1 Mayıs’ta işçi katılımı yoğunluktaydı. Renault döküm fabrikası işçileri ve tersane işçileri özellikle katılımı belirlediler. Gençliğin eskiye göre katılımı daha fazlaydı ayrıca Fransız sol güçleri de daha belirgin bir katılım sağladılar. Fransız Komünist Partisi-PCF, Parti de Gauche Sol Parti, Jeunesse Communiste Genç Komünistler, Lutte Ouvrière-İşçi Mücadelesi, Alternative Libertaire, Özgürlükçü Alternatif ve bir dizi örgütün yer aldığı eylemde 2 bin 500 civarında işçi ve emekçi katıldı.
1 Mayıs toplantı alanında komite adına yapılan konuşmada, emperyalist kapitalist sisteme, sosyal haklara yönelik saldırılara karşı duyarlı olma ve mücadele etme çağrısı yapıldı. Katılan kurumların tek tek isimleri okundu. Yürüyüşte şehir merkezi turlandıktan sonra şehir parkına yüründü, parkta Renault fabrikasındaki eylemlerle ilgili bilgi verildi ve fabrikanın kapatılmaması için katılımcılar desteğe çağrıldılar.
Komünistler 2 hafta önce 1 Mayıs’la ilgili afişleme yaparak, TKİP’nin Fransızca bildirilerini dağıtarak 1 Mayıs hazırlıklarını yürüttüler. Yürüyüş alanında da TKİP bildirilerine yoğun ilgi vardı, yüzlerce bildiri dağıtıldı. Bu yıl da yine TKİP taraftarları dışında Fransız Kürdistan Dayanışma Derneği katılım sağladı ve Fransızca bildiri dağıttılar. Bir-Kar da 1 Mayıs mitingine bayraklarıyla katıldı.
Kızıl Bayrak / Fransa
