2020 işçi grevleri ve eylemleriyle kapandı

2020 yılının son haftalarında da dünya çapında işçi ve emekçiler grevlerle, eylemlerle mücadelelerine devam etti. Salgına karşı mücadelenin yükü sırtına yıkılan sağlık emekçileri eylemlerde de öne çıktı.

  • Haber
  • |
  • Dünya
  • |
  • 01 Ocak 2021
  • 16:10
Kenya

Kenya

Hindistan

Hindistan

ABD

ABD

Çin

Çin

Ukrayna

Ukrayna

Fransa

Fransa

Peru

Peru

Endonezya

Endonezya

Lübnan

Lübnan

Sudan

Sudan

Hindistan’da grevler

Geçtiğimiz yıl milyonlarca işçi ve emekçinin eylemleriyle gündem olan Hindistan’da geçtiğimiz haftalarda hemşireler ve otobüs şoförleri de grevler gerçekleştirdi.

Yeni Delhi’deki Tüm Hindistan Tıp Bilimleri Enstitüsü’nden (AIIMS) 5.000 hemşire 13 Aralık’ta greve çıktı. Sendikanın yıllardır mücadele ettiği 23 talep var. En önemli talepler arasında daha yüksek ücretler ve yeni işe alımlar bulunuyor. 2019 yılında yetkililer sağlık emekçilerinin taleplerinin çoğunu onayladı ancak henüz uygulamaya koymadı. Korona salgınına rağmen sağlıkçıların taleplerini yerine getirmeyen hükümet, grevi yasadışı ilan ederek emekçi düşmanlığını bir kez daha gözler önüne serdi.

Karnataka eyaletinde binlerce KSRTC otobüs şoförü greve gitti. 4 gün süre grev, hükümetin bazı talepleri kabul etmesinin ardından sonlandırıldı. Otobüs şoförleri daha yüksek ücretler, ödenekler ve sürücülerin sağlık sigortasına dahil edilmesini talep ediyordu. Ayrıca devlete ait şirket, Covid-19’dan ölen sürücü ve kondüktörlerin ailelerine tazminat ödemeyi de kabul etti. KSRTC’de 37.000’den fazla kişi istihdam ediliyor.

Kenya’da çalışma koşulları nedeniyle sağlıkta grev

Hastane personeli için eksik veya yetersiz koruyucu giysi nedeniyle Kenya’da binlerce doktor ve hemşire greve çıktı. Emekçiler ayrıca tüm sağlık çalışanları için sağlık sigortası talep etti. Geçtiğimiz haftalarda 36.000’den fazla çalışan greve başladığında hükümet yalnızca tehdit savurmakta yetinmişti. İlerleyen haftalarda koronavirüs kaynaklı sağlıkçı ölümlerinin devam etmesiyle öfkesi büyüyen emekçiler bir kez daha greve çıktı. Sağlık emekçilerinin mücadelesi devam ediyor.

ABD’de Cook County işçileri greve gitti

Chicago, Cook County’de yaklaşık 1.600 işçi, saatte 5 dolarlık korona ödeneği, daha iyi koruyucu donanım ve güvenli çalışma koşulları için greve gitti. İlçe idaresi ve sağlık servisinden greve gidenler ağırlıklı olarak teknik personel oldu. SEIU sendikasının temsilcileri, salgının başlamasından 10 ay sonra işçilerin gerekli KKD ekipmanına sahip olmamasının bir skandal olduğunu ifade ederek yaşamlarının hiçe sayıldığına dikkat çekti.

Çin’de Apple tedarikçisinde işçilerden protesto

Şangay’daki Apple tedarikçisi Pegatron’da çalışan binlerce mevsimlik işçi, kendilerinin başka bir fabrikaya sürgün planına karşı fabrika önünde protesto düzenledi. Polis, işçilerin fabrikaya girmesini engelledi.

Pegatron kapitalistleri, işçileri, Jiangsu eyaletine bağlı Kuşhan’daki bir fabrikaya taşımak istiyor. Bunu reddeden işçileri de işten çıkarma saldırısıyla tehdit ediyor. İşçilerin eylemleri hâlâ farklı biçimlerde sürüyor.

Ukrayna: Uranyum madenlerinde grev

Kiev’in güneyinde bulunan “Vostok GOK” uranyum madeninde 5 bin maden işçisi 7 Aralık’tan itibaren ocağa inmeyi reddetti. Yaşam haklarının tehlike altında olduğuna işaret eden işçiler iş güvenliği önlemlerinin alınmamasını protesto etti. Maden işçileri ayrıca ödenmemiş ücretlerin ödenmesini de talep etti. Eylemlerini çeşitli biçimlerde sürdüren madenciler ilerleyen hafta da üç ulusal karayolunu trafiğe kapattı.

Diğer maden bölgelerindeki madenciler de huzursuz. Ukrayna’nın batısındaki Volhynia’daki kömür madenlerinde bir yeraltı grevi gerçekleştirildi. Burada, Batı Donetsk Havzasında ve Krivoy Rog’un demir cevheri madenlerinde, madenciler ödenmemiş ücretlerini alamama durumunda ülke çapında greve gitmeyi gündeme getirdi.

Ukrayna devletinin işçilere son on yıldaki ücret borçları 126 milyon avroyu aşıyor. Sadece 2020 yılında 22 milyon avro üzerinde borç oluştu. Devlet başkanı Zelensky, greve giden maden işçilerini kömür madenlerini kapatmakla tehdit etti.

19 Aralık’ta Zelensky bir kez daha ödenmemiş ücretlerin ödeneceği sözünü verdi. İlk cevap Kirovorad’ın üç uranyum madeninde çalışan madencilerden geldi. Madenciler 21 Aralık’ta yine üç ulusal yolu kapattı.

Rusya: Petrol işçilerinden grev ve protestolar

Sibirya’daki Krasnoyarsk’ın doğusunda yer alan Tagul bölgesindeki Rosneft taşeron firmasında işçiler 14 Aralık’ta greve gitti. Grev, dönüşümlü olarak platformlarda çalışan ekiplerin değişmesiyle başladı. Ayrılan ekibin bir kısmı şantiyede kaldı ve işçiler hep birlikte ödenmemiş ücretlerini istedi.

Kuzey-batı Sibirya’daki Surgut bölgesindeki “EWS” şirketinde çalışan işçiler aynı anda Başkan Vladimir Putin’e seslenerek taleplerini iletti. Video mesaj yayımlayan işçiler, ücretlerin ödenmesi taleplerinin yanında ev ve işyeri arasındaki yol masraflarının bile ödenmediğini, hissedarların ekipmanı petrol platformlarında söküp taşımak istediklerini söylediler. Bazı bölgelerden ve şirketlerden işçiler, 6 ayı aşkındır ücretlerinin ödenmesindeki gecikmelere dikkat çektiler.

Fransa’da enerji işçileri greve gitti

Macron yönetiminin enerji sektörünü dönüştürme ve özelleştirme planlarına karşı işçiler haftalardır eylemler gerçekleştiriyor. Fransız enerji şirketi EDF’de çalışan işçiler üç hafta içinde üçüncü kez greve gitti. İşçilerin örgütlü olduğu CGT sendikası, yenilenebilir enerjiyi güçlendirme bahanesiyle atılacak adımlarla EDF’nin özelleştirileceğine ve çalışma koşullarının bozulacağına dikkat çekiyor. EDF hisselerinin büyük bölümü (yüzde 83,5’e yakını) devletin elinde bulunuyor.

Endonezya’da nikel madeninde binlerce işçi grevde

Endonezya’nın güneydoğusunda Sulawesi eyaletindeki Konawe’de nikel madeninde çalışan binlerce işçi, daha yüksek ücret ve kalıcı istihdam için 14 Aralık’ta greve gitti. Çin sermayesine ait Fazilet Ejderha Nikel Sanayi (VDNI) madeninin yönetimi, polis, fabrika güvenliği ve kiralık haydutlarla grevci işçilere saldırarak grevi engellemeye çalıştı.

Peru’da tarım işçileri yeniden eylemde

Peru’da tarım işçileri, Kongre’nin “çalışma ilişkilerini düzenleyen” ve “tarım ürünlerinin ihracatı ve sanayileşmesi için teşvikler sağlayan” bir tasarıyı onaylamamasının ardından eylemlerine tekrar başladı.

Ülkede tarım işçileri, hak gaspına onay veren önceki yasayı protesto etmek için Aralık ayı başında yolları kapatmıştı. Bir hafta süren protestoların ardından yasa yürürlükten kaldırılırken, meclis üyeleri tarım işçilerinin haklarının ve maaşlarının iyileşmesini öngören yeni tasarı hazırlamıştı.

Meclis üyelerinin yeni yasanın oylanmasını erteleyerek tasarıyı Ekonomi Komisyonu’na göndermesinin ardından tarım işçileri yeniden protestolara başladı. Ülkenin hem kuzeyindeki hem de güneyindeki büyük Panamericana otoyolun birçok noktada işgal edildi. Ica ve La Libertad bölgelerinde tarım işçileri ile polis arasında çatışmalar yaşandı. İşçiler daha yüksek ücret, ekstra ödemeler ve ücretli izin de talep ediyordu.

İran’da çeşitli şehirlerde “açlık protestoları”

İran’da dinci-gerici rejimin tüm saldırılarına ve baskılarına rağmen işçi ve emekçi eylemleri dinmiyor. Geçtiğimiz haftalarda da işçiler, emekliler ve öğretmenler çeşitli şehirlerde sokaklara çıktı. Emekçiler yaşam ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi çağrısında bulundu. “Açız” dövizleri taşındığı eylemlerde emekçiler kendilerine dayatılan açlığa ve yoksulluğa karşı taleplerini haykırdı. Gösterilerde, güvenceli çalışma, yüksek emekli maaşları, öğretmenler için sabit sözleşme talepleri öne çıktı. İran’daki işçi ve emekçilerin büyük bir kısmı yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Enflasyon, yolsuzluk ve faşist rejimin özelleştirme programı işçi ve emekçilerin hayatını yaşanmaz hale getiriyor.

Lübnan’da öğrencilerden harç isyanı

Ekonomik, siyasi ve sosyal krizin geçtiğimiz yıl daha da ağırlaştığı Lübnan’da, 2019 yılında krize, yoksulluğa ve yolsuzluğa karşı patlak veren kitle hareketi 2020 yılında da farklı biçimlerle devam etti. Ülke son haftalarda öğrenci eylemlerine sahne oldu. İki büyük özel üniversite Beyrut Amerikan Üniversitesi ile Lübnan Amerikan üniversitelerinin kriz bahanesiyle dolar kurunda değişikliğe gitmesiyle harçlar iki katına çıktı. Bu iki üniversitenin kararının tüm okullara yayılması tehlikesine ve soyguna karşı öğrenciler sokaklara döküldü.

Üniversite harçlarındaki bu artış nedeniyle eğitim hakları tehdit edilen öğrenciler “Eğitim herkesin hakkıdır” talepleriyle başkent Beyrut’ta eğitim hakları için yürüyüş yaptı. Polisin saldırmasıyla çatışmalar yaşandı, gözaltına alınanlar oldu.

Sudan’da protestolar

Sudan’da 30 yıldır iktidarda kalan Ömer el Beşir’in dinci-gerici diktatörlüğüne karşı 19 Aralık 2018’de başlayan ve el-Beşir’i tahtından indiren protestoların yıldönümünde başkent Hartum’da miting gerçekleşti.

Ordunun Beşir’i 2019 Nisan’ında darbeyle görevden almasından sonra, ilerici kesimlerin taleplerinin karşılanmaması mitingde protesto edildi.

Askeri yönetimden sonra başbakan Abdalla Hamdok başkanlığındaki konseyde çok sayıda teknokrat bulunurken, ülkede hala parlamento yok. Mitingde birçok gösterici, böyle bir temsili organın bir an önce oluşturulması gerektiğini talep etti.