AKP iktidarının ekonomik krizle mücadele adına gündeme getirdiği ve işçi sınıfına kapsamlı saldırılardan oluşan “Yeni Ekonomik Program”ın en temel maddelerinden biri kıdem tazminatının fona devredilmesi yoluyla gaspıdır. İstanbul seçimlerinin yenilenmesi üzerinden şekillenen siyasal atmosferde, kıdem tazminatının fona devredilmesi konusu gündemde arka plana itilmiş görünüyor olabilir. Gerçekte gaspın hazırlıkları tüm hızıyla sürüyor. Bakanlık eliyle “sosyal tarafların iknası” yönünde çalışmalar devam ediyor.
Sermaye sınıfının çıkarları temelinde hareket eden AKP iktidarı, kıdem tazminatının gasp edilmesi kararlılığıyla hareket ediyor. Buna karşın saldırının bizzat hedefinde olan işçi sınıfı için aynı şeyi söylemek olanaklı değil. Zira işçi sınıfını denetim altında tutan bürokrasinin kötürümleştirdiği sendikalardan bugüne kadar kayda değer bir ses çıkmadı. Bunun ve geneldeki tepkinin zayıflığının temel nedeni, geniş işçi bölüklerinin dağınıklığı, örgütsüzlüğü ve bilinçsizliğidir.
Dolayısıyla işçi sınıfına dönük bu kapsamlı saldırının püskürtülmesi için, sendikaları zorlamak ve sendikalarda örgütlü sınıf bölüklerinin eylemini örgütlemenin yanı sıra, halen saldırının kapsamı konusunda geniş işçi kesimlerinin bilinçlendirilmesi yakıcı bir ihtiyaç durumundadır. İşçi sınıfının temel bir parçası olan kadın işçilerin de saldırının mahiyeti konusunda bilinçlenmesi ve örgütlenmesi önem taşıyor.
Kıdem tazminatının fona devredilmesi kadın işçileri nasıl etkileyecek?
Henüz kamuoyuna sunulmuş net bir taslak olmamasına rağmen, geçmiş dönem var olan taslaklar ve AKP iktidarı tarafından yapılan açıklamalar, yasa tasarısı konusunda açık bir fikir vermektedir. İşin özü özeti, sermayenin üzerindeki kıdem tazminatı yükünü alarak, sermaye sınıfının daha fazla kâr elde etmesinin önündeki engelleri kaldırmaktır. İşçi sınıfı için yıkım anlamına gelen tasarı, çalışma yaşamında ve işgücü istihdamında erkek işçilere nazaran daha dezavantajlı bir durumda olmalarından ötürü kadın işçileri daha olumsuz etkileyecektir.
* Patronlar için dikensiz gül bahçesi yaratılmasını amaçlayan düzenleme ile, işçi sınıfının iş güvencesi doğrudan hedef haline gelecektir. Kıdem tazminatın fona devri gerçekleştiğinde, patronların istedikleri anda istedikleri işçiyi işten atmalarının önünde hiçbir engel kalmayacaktır. Ev ve çocuk bakımı vb. toplumsal yükümlülükleri ile birlikte, çalışma yaşamında yedek işgücü olarak görülen kadınların öncelikli olarak kapının önüne konulması ise kaçınılmazdır.
*Mevcut yasada kıdem tazminatı, 1 yıla 30 günlük ücret tutarındadır. Tasarıda ise gün sayısının azaltılması öngörülüyor. Patronlar ve sendika bürokratları ile hükümet arasında “gün pazarlıkları” devam ediyor. Kadın işçiler, ağırlıklı olarak düşük ücretlerle çalıştırıldıkları için, fona yapılan ödeme daha düşük olacağı gibi, olası gün sayısı düştüğü koşullarda, fona ödenen miktar tam anlamıyla kuşa dönecektir.
*Yine AKP iktidarı tarafından yapılan açıklamalara göre, fonda biriken para (o da yarısı), en az 15 yıl sonra veya ilk defa konut alındığında ödenecek. Paranın tamamı ise emeklilikte ya da 56 yaşında alınabilecek. Çocuk bakımı vb. yüklerle çalışma yaşamında süreklilik kazanamayan, yedek işgücü olarak görüldüğü gibi, güvencesiz ve kuralsız işlere yönlendirilen kadınların, böylesi bir sistemde kayıtlı olarak 15 yılı doldurmaları zorluklar taşımaktadır. Özetle, mevcut tasarı, kadın işçilerin geniş bir kesiminin fondan tazminat almasını olanaksız kılmaktadır.
*Mevcut yasada, evlenen kadın işçilerin istifa halinde 1 yıl içinde tazminatlarını alabilme hakkı da yer alıyordu. Fona devredilmesi ile birlikte, kadın işçilerin bu hakkı da otomatik olarak ortadan kalkacak.
Tek seçenek mücadele!
Sistemin içine girdiği ekonomik krizden faturayı işçi ve emekçilerin üzerine yıkarak çıkması ve sermaye sınıfının kârlarını daha da arttırması amacıyla gündeme getirilen kıdem tazminatının gaspı, işçi sınıfına yönelik kapsamlı saldırıların son halkasıdır. Yıllardır çeşitli gerekçelerle ötelenen tasarı konusunda, AKP iktidarı kararlılık taşırken, patronlarla kimi pürüzleri gidermek, sendikaları da kimi manevralarla fona razı etmek derdindedir.
İşçi sınıfının Kıdem Tazminatı Fonu konusunda tutumu açık ve net olmalıdır. Kıdem tazminatının gaspı anlamına gelen fona devir vb. konusundaki her türlü tartışma ve öne sürülen seçeneklerin karşısında yer alınmalıdır. Kadın ve erkek işçilerin tek seçeneği mücadeledir.
