Fransa'da 1 Mayıs’ta başta Paris olmak üzere Strasbourg, Touluse, Montpeiller gibi temel kentlerin hepsinde alanlara çıkıldı. Küçük işçi bölgelerinde de eylemler gerçekleştirildi. Ancak bu seneki 1 Mayıs hem kitleselliği hem yaygınlığı açısından daha sınırlı kaldı.
Paris 1 Mayıs’ı, kitlenin Republique Meydanı'nda toplanmasıyla başladı. Saat 14.30'dan itibaren sendikaların yürüyüş kolları kuruldu. Sendikaların önünde yer alan anti-faşistler, sarı yelekliler ve çoğunluğu üniversite öğrencilerinden oluşan düzensiz kitle yürüyüşün başını çekti. Bu kitle içinde kendi bireysel dövizleriyle, örgütsüz katılanlar çoğunluktaydı.
Bu kitlenin güzergâh üzerindeki kapitalizmin simgesi şirket ve dükkanları tahrip etmesi ve bazı noktalarda polisle çatışmasından dolayı yürüyüş normal süresinin çok üzerine çıktı. Yol boyunca çok sayıda banka şubesi, sigorta acentesi, Mcdonald's, emlak zincirleri tahrip edildi. Ara sokaklara barikatlar kuruldu.
Son kortejler alana ulaştığında saat 17.30 sularını geçiyordu. Polisin yer yer kitleyi bölüp geri itmesi, kortejler arasını açıp parçalaması nedeniyle de yürüyüş oldukça aksadı. Gelen kitlenin bazıları son alana varmadan ayrıldı. Ulus Meydanı’na girildiğinde, polis gazlı bombalarıyla kitleyi kuşatıp gözaltına almak için saldırdı. Polisle çatışan, barikatlar kuran anti-faşistlerden 45 kişi gözaltına alındı.
Sendikaların katılımı oldukça sınırlı kalırken, özellikle “seçim başarısı” sonrası Melenchoncular 1 Mayıs’ı kutlama yürüyüşüne çevirmek için kitlesel katıldı. Fransız solundan İşçi Mücadelesi (LO), Özgürlükçü Komünist Birliği (UCL), Yeni Anti Kapitalist Parti (NPA) gibi gruplar ortalamalarını korudu.
Türkiyeli-Kürdistanlı örgütler açısından bu sene daha yoğun bir ilgi ve katılım vardı. CDK-F, Halk Cephesi, AvEg-Kon, ADHK, Öncü Partizan, Devrimci Demokrasi, Devrimci Proletarya stantlarıyla alanda yer aldılar. PDD, TÖP, Devrimci Kurtuluş da katılım gösterdi.
İşçilerin Birliği Halkların Kardeşliği Platformu ise uzun zamandır yürüttüğü 1 Mayıs çalışmasını alanda da yoğun propaganda ile tamamladı. Komünistler Republique Meydanı'nda tanıtım stantlarına TKİP'nin Fransızca “İşçi sınıfı savaşacak sosyalizm kazanacak!” ve “Dünyanın bütün proleterleri birleşiniz!” pankartlarını astılar. Fransız kitlede komünistlerin sınıf vurgusu oldukça ilgi çekti. Çok sayıda eylemci sırf fotoğrafını çekmek için standa geldi. Binin üzerinde bildiri propaganda konuşmaları eşliğinde dağıtıldı. Alanda orak çekiçli parti bayrakları da yoğun ilgi gördü. Bir Fransız eylemcinin “Rusya'ya ait bayrak açıyorsunuz” diyerek verdiği tepkiye komünistler güçlü bir yanıt verdiler.
Öndeki çatışmalar nedeniyle yürüyüşün uzun süre başlayamaması Türkiyeli-Kürdistanlı örgütlerin bazılarını yürümeden dağılmaya itti. Komünistler ise sendikaların arasında kortejlerini oluşturdular. Uzun süre yürüyüş yolunda devam eden komünistler son noktaya yakın bir yerde alandaki gaz yoğunluğu ve eylemin asıl kitlesinin dağılmaya başlaması nedeniyle ayrıldılar.
1 Mayıs’ın düşündürdükleri
Fransa 1 Mayıs’ı geride kaldı. Gün sonunda ortaya çıkan tablo, toplamda 200 binin üzerinde bir katılım gerçekleştiği yönünde. Bu azımsanmayacak bir sayı olsa da, bazı genel grev eylemlerinin milyonu aştığı ülkede bu katılım oldukça önemli bir düşüşü ifade ediyor. Bu pandemi sonrası 1 Mayıs’ından yüksek bir katılım olsa da 2019 sayılarının çok gerisinde.
Fransa’da 1 Mayıs deyim yerindeyse seçimlerin gölgesinde kaldı. Özellikle seçimlerin 2. turunun 24 Nisan'da olması, parlamentarist solu kitledi. Buna seçimlere endeksli sol grupların binlerce afiş yaptıkları seçimlerden sonra 1 Mayıs için tek bir afiş yapmaması örnek olarak verilebilir.
Sendikaların hazırlıkları da benzer bir tablodaydı. Nisan ayı başında birçok sendikanın ortak “seçim sonrası mücadele” vurgulu açıklaması olmasına karşın 1 Mayıs meydanını ilan etmemeleri bile bunun bir göstergesiydi. Son hafta bile kendi üyeleri dışında alan duyurusu için bir çalışma yürütmediler. Sendikal bürokrasi ve reformist solun hem seçimlerde yükselen faşist hareketin etkisinden korkup Macron'a sarılması hem de son dönem emeklilik hakkı grevlerindeki başarısızlıkları, onları daha da geri platformlara çekti. Macron gibi sınıfa yönelik açık bir saldırı hükümetinin seçilmesinin ardından göstermelik bir 1 Mayıs örgütlediler. Tüm bunlara rağmen seçimlerin ilk turu sonrası üniversite işgalleriyle pratiğe çıkan gençliğin militanlığı, her şart altında mücadeleyi esas alanların sahiplenmesi ile 1 Mayıs 200 bin kişinin katılımıyla kutlandı.
Kızıl Bayrak / Paris
