İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi Hapishaneler Komisyonu, İç Anadolu bölgesinde bulunan hapishanelerindeki son üç ayda gerçekleşen hak ihlallerini şube binasında düzenlen basın toplantısıyla kamuoyuna açıkladı.

İHD Merkezi Hapishaneler Komisyonu Eş Sözcüsü Nuray Çevirmen ile İHD'den Ömer Faruk Yazmacı ve Ümitcan Akbulut tarafından açıklan raporda, 2022 yılı Temmuz, Ağustos ve Eylül ayları içerisinde derneğe yapılan 71 başvuru nezdinde hak ihlallerinin ortadan kaldırılması için ilgili kamu kurumlarına yazı gönderdiği belirtildi.

Rapora göre 2022 yılı Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında en az 23 mahpusun katledildiğini, 10 mahpusun ağır hastalıkları nedeniyle katledildiğini, 11 mahpusun şüpheli şekilde yaşamını yitirdiğini, 4 mahpusun da intihar ettiğinin iddia edildiğini, bir mahpusun ölüm nedenin ise öğrenilemediği belirtildi.

İnfaz yakma, tedavi hakkının engellenmesi ve keyfi olarak verilen disiplin cezaları nedeniyle cezaevlerinde başlatılan açlık grevlerinin sürdüğünü belirtilen raporda İç Anadolu Bölge Hapishanelerinde en az 48 mahpusun sağlık hakkının ihlal edildiğini belirtti.

Raporun işkenceye ilişkin bölümünde, son 3 ayda en az 20 tutsağın işkence ve kötü muameleye maruz kaldığı belirtilerek, Adalet Bakanlığı’nın bu konudaki verileri paylaşmaması, hapishanelerle haberleşmenin sürekli olarak engellenmesi, haberleşmenin sıkı bir biçimde denetlenmesi, özellikle taşra hapishanelerinden haber alma konusunda yaşanan güçlükler, adli mahpusların yaşadıkları sorunlar aktarıldı.

Adalet Bakanlığı’nın soruları ve sorunları yanıtsız bıraktığı belirtilen raporda şunlar vurgulandı:

“Hapishane yaşanan hak ihlallerini ve baskıları dışarıya bildirmek de disiplin soruşturmasına gerekçe olabiliyor. Disiplin soruşturmaları neticesinde tutsak haberleşme hakkı cezaları, hücre cezaları verilebilmektedir. Ancak daha önemlisi bu soruşturma ve cezalar bahane edilerek infazları yakılmaktadır. Zaten İnfaz Kanunu’ndan kaynaklanan haklar hapishane idarelerinin tercihlerine göre uygulanabilmektedir. Ağır hasta olan ve cezalarının son yılında olan mahpuslar, iyi hali olan mahpuslar dahi tahliye edilmemektedirler. Disiplin soruşturmaları ve cezalar nedeniyle iyi halden denetimli serbestlik hakkı zaten mahpuslara kullandırılmamaktadır”

Raporun sonunda şu ifadeler kullanılarak yetkililer çağrı yapıldı:

“Heyetlerimiz ve kurumumuz; hapishane rejimi, fiziki koşullar ve uygulanan muameleler hakkında etkili bir idari ve yargısal denetim sağlanması gerektiğini tespit etmiştir. İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı ya da Onur Kırıcı Muamele ya da Cezanın Önlenmesi Sözleşmesi Seçmeli Protokolü’ne uygun şekilde, ‘bağımsız’ ulusal denetim mekanizmalarının oluşturulması gerekmektedir. Tüm cezaevlerinde yaşananlara, hak ihlallerine, sağlığa erişim engellerine karşı Adalet Bakanlığı’nı, ilgili tüm kurum ve kuruluşları göreve davet ediyoruz."