New Yorklu kadın işçilerin 164 yıl önce yaktığı isyan ateşi direnişteki kadın işçilerin ve özgürlük ve eşitlik için sokakları dolduran kadınların elinde... 8 Mart 1857'de ABD'nin New York kentinde bulunan bir tekstil fabrikasında hakları için direnişe başlayan kadın işçilerin fabrikaya kilitlenmesinin ardından çıkan yangında, 120 kadın işçi yakılarak katledilmişti.

8 Mart'ın bir kutlama günü değil mücadele günü olduğunun altını çizen kadın işçiler, 164 yıl önce başlayan erkek egemenliğine ve sermayeye karşı direnişi sürdürüyor.

8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü'ne giderken direnişteki kadın işçilerle konuştuk. İstanbul Beylikdüzü Haramidere Sanayi Sitesi'nde bulunan Zara ve H&M gibi uluslararası markalara üretim yapan SML Etiket fabrikasında aralarında DİSK Tekstil ve DEV TEKSTİL üyelerinin de olduğu 22 işçi işten atıldı. "Küçülme" gerekçe olarak sunulsa da gerçek nedenin sendikal örgütlülük olduğu aşikar. İşten atmaların ardından direniş başlatan DEV TEKSTİL üyesi kadın işçilerden Seçil Arı, haksızlığa ses çıkardıkları ve mücadele etmeyi tercih ettikleri için işten çıkarıldıklarını söyledi.

DEV TEKSTİL üyesi SML Etiket işçisi Seçil Arı, kadın işçilerin fabrikada erkek işçilerle aynı işi yapmasına rağmen daha düşük ücret aldıklarının altını çizdi. Üstelik yıllarca çalışsalar dahi kadınların usta başı olamadıklarını, iş sıfatında yükselme yaşanmadığını belirten Arı, "18 yıllık bir kadın işçi var, hala aynı makinede çalışıyor. Bize diyorlar ki, 'sizin yaptığınız iş ne ki, dışarıdan kimi çağırsak aynı işi yapar.'"

'Haksızlığa ses çıkardığımız için işten atıldık'

Fabrikada kadın işçilerin 3 vardiyaya zorlandığını belirten Arı, "Bizim bölümde erkekler hiç gece vardiyasına kalmadı. Gece vardiyalarında bizden bozulan makinelerin tamirini de yapmamızı istediler. Tamiri yapamadığımızda sabah iş çıkmayınca, 'neden iş çıkarmadınız' dediler. Bizler bu haksızlığa ses çıkardığımız, kabul etmediğimiz için 22 işçi işten çıkarıldık. DEV TEKSTİL Sendikasına üye 3 kadın işçi olarak direnişe başladık. Bugün direnişimizin 20'nci günündeyiz" diye konuştu.

'Her zorluğa göğüs gererek direnişi sürdürüyoruz'

Fabrikada yaşanan ayrımcılığın direnişte de karşılarına çıktığına dikkat çeken Arı, "Siz kadınsınız, gidin evinize, çocuğunuza bakın, evinizle ilgilenin ne işiniz var direnişte" söylemleriyle karşılaştıklarını belirtti. Ancak direnişe devam ettiklerinin altını çizen Arı, karşılaştıkları zorlukları ve engelleri şöyle aktardı:

"Eskiden fabrikada servisler tek güzergahtaydı. Biz direnişe başlayınca güzergahı değiştirdiler. Biz de sabah arka tarafa, iş çıkış saatinde de ön tarafa taşıdık çadırı. Bu şekilde işçi arkadaşlarımıza seslenmeye devam ettik. Bunu gören yönetim; şerit ve duvarlar ördü, çadır gerdi. Bu seferde taburenin üzerine çıktık ve seslendik. Yönetim bunun üzerine branda çekti hatta bizim konuşma yaptığımız anlarda müzik açtılar, siren çaldılar. Fakat ne olursa olsun sesimizi duyurduk. Her şeye, her zorluğa göğüs gererek bu direnişi sürdürdük, sürdüreceğiz."

'8 Mart'ın içi boşaltılmak isteniyor, izin vermeyeceğiz'

8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü'nün tarihçesini hatırlatan SML direnişçisi Seçil Arı, patron tarafından fabrikaya kilitlenen ve yanarak can veren kadın işçileri andı ve şu çağrıyı yaptı:

"Özellikle biz kadın işçiler için çok anlamlı ve önemli bir gün. İktidar ve patronlar 8 Mart'ta bize çiçek dağıtarak, hediye vererek aslında günün anlam ve önemini kaybettirmeye çalışıyorlar. Bizler direnerek, mücadele ederek, 8 Mart'ın resmi tatil edilmesini sağlayarak kutlamaya ve alanda olmaya devam edeceğiz. Bütün dostlarımızı dayanışmaya bekliyoruz."

Pınar Gayıp – ETHA / 22.02.21