(28.05.12) – İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2012 yılı ilk 4 aylık Hak İhlalleri Raporu’nu açıkladı. Rapora göre yılın ilk dört ayında sadece Kürdistan'da 10 bine yakın hak ihlali yaşanırken, gözaltına alınanların sayısı 2 bini geçti. Bu sürede 281 işkence ve kötü muamele vakası yaşandı.
Şube binasında düzenlenen basın toplantısına İHD MYK Üyesi ve Doğu-Güneydoğu Bölge Temsilcisi Şevket Akdemir, İHD Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici ve İHD üyeleri katıldı.
Basın toplantısında ilk olarak konuşan İHD Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici, yoğun hak ihlallerinin yaşandığı 2011 yılını geride bırakırken, yaşanan hak ihlallerini de geride bırakmayı umut ettiklerini belirterek, şöyle devam etti: “Geçtiğimiz yılın son günlerinde yaşanan ve içinde bulunduğumuz yıla da damgasını vuran Roboskî katliamı, bu ülkede barış ortamının sağlanmasının ne kadar elzem olduğunun açık göstergesidir. Bu katliamın üzerinden 5 ay geçmiş olmasına rağmen, sorumluların yargı önüne çıkarılmamış olması bizleri kaygılandırmaktadır. Bu olayın bu şekilde karanlıkta kalması aynı zamanda hükümetin acizliğini ortaya koymaktadır. Kürtleri derdest etmek ve cezalandırmakta o kadar mahir olan bu hükümet, hak ihlallerini durdurmak veya uygulayanları ortaya çıkarmak konusunda ne yazık ki kör ve sağırları oynamaktadır. İşte Roboskî katliamının sorumlularının halen ortaya çıkarılmaması da böylesi bir yaklaşımın sonucudur. Ancak bizler insan hakları savunucuları olarak bu katliamın sorumlularının ortaya çıkarılarak, cezalandırılmadan yetkililerin peşini bırakmayacağız. Roboskî bu savaşın ağıtıdır, Roboskî’yi unutursak kalbimiz kurusun!”
Yaşanan bunca can kaybına rağmen ülkede henüz barış ikliminin gelişmediğini vurgulayan Bilici, Öcalan'a yönelik tecrit uygulamalarına dikkat çekti.
Tecrit uygulamasıyla birlikte müzakere ve diyalogların kesilmesinin ardından hükümetin yeniden güvenlikçi politikalara sarıldığını ve birçok alanda hak ihlalleri uygulamaya başladığını ifade eden Bilici, KCK adı altındaki operasyonlara değindi.
Ülkede yaşanan bu siyasal gerilimlerin her alanda kendini bariz bir şekilde hissettirdiğini, siyasi ve askeri operasyonlar haricinde diğer alanlarda da hak ihlallerinin yaşanmasına neden olduğunu belirten Bilici, “Özellikle tutuklama, işkence, toplantı ve gösteri yürüyüşlerine yapılan müdahaleler ve cezaevlerine yönelik ihlaller geçmiş yılları aratmayacak düzeyde yaşanmıştır. Hatta mevcut hükümetin yasakçı mantığı geçmiş yıllarda yaşananları geride bırakır bir düzey kazanmıştır. Bu yasakçı mantık kendini 2012 Newroz’unda bariz bir şekilde açığa vurmuştur. Halkların her yıl bayram havasında kutladığı Newroz bayramı ülke genelinde yasaklamalarla adeta insanlara zehir edilmiştir. Bu yasaklamalar neticesinde bölgemizin birçok il ve ilçesinde büyük çapta olaylar yaşanmış, yapılmak istenen kutlama ve gösteriler güvenlik güçlerinin orantısız kuvvet kullanmak suretiyle saldırılarına maruz kalmıştır” diye konuştu.
Cezaevlerinde büyük sorunlar ve hak ihlalleri yaşandığını sözlerine ekleyen Bilici, ölümün eşiğindeki hasta mahpusların durumu başta olmak üzere, uygulanan sevk ve sürgünler, sürgünler sonrası yapılan işkenceler, çeşitli hak gaspları, cezaevlerinin gerçek yüzünü ortaya koyduğunu ifade etti.
Pozantı Cezaevi’nde yaşanan işkence ve hak gasplarının hatırlatıldığı açıklamada, benzer uygulamaların birçok cezaevinde yaşanmaya devam ettiğinin altını çizdi.
İçinde bulunduğumuz yılda da yaşanan hak ihlalleri ve sorunların giderilmediğini vurgulayan Bilici, “İşkence halen sürmekte, düşünce ve ifade özgürlüğü önündeki yasal engeller kaldırılmamaktadır. Halkın ve kurumlarının yapmak istedikleri toplantı ve gösteriler sürekli olarak yasakçı zihniyetin engellerine takılmaktadır. Bölgemizde halen kadın katliamları yaşanmakta, kadınlara yönelik şiddet devam etmektedir. Yetkililer halen çocuklara yönelik koruyucu politikalar geliştirmekten uzak bir pozisyondalar. Toplumun tüm dezavantajlı kesimleri halen çeşitli hak ihlallerine maruz kalmaktadır” şeklinde belirtti.
Dört aylık bilanço
Bilici’nin ardından İHD Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Temsilcisi Şevket Akdemir, 2011 yılı Hak İhlalleri Raporu’nu açıkladı. Raporda yer alan bazı başlıklar ve ihlal rakamları şöyle;
*Çatışmalarda yaşamını yitiren-yaralanan güvenlik güçleri – 20 ölü, 44 yaralı
*Çatışmalarda yaşamını yitiren-yaralanan PKK militanı – 67 ölü, 4 yaralı
*Faili meçhul cinayet, yargısız infaz, çatışmalardaki sivil ölümler – 12 ölü, 49 yaralı
*Kuşkulu ölümler – 8
*Resmi hata ve ihmal sonucu – 9 ölü, 2 yaralı
*Asker / polis intiharı – 2 intihar
*Kadın intiharları – 11 intihar, 3 teşebbüs
*Erkek intiharları – 13 intihar, 6 teşebbüs
*Çocuk intiharları – 4 intihar
*Gözaltına alınanlar – 2,034
*Tutuklananlar – 733
*İşkence ve kötü muamele – 281
*Soruşturma, dava ve cezalara maruz kalan kişi sayısı – 1080
*Baskına ve saldıra uğrayan Siyasi Parti, Sendika, Dernek, Kültür Kurumu – 58
*Kapatılan Siyasi Parti, Sendika, Dernek, Kültür Kurumu – 6
*Toplatılan ve yasaklanan yayınlar – 629
*Anadilde savunma yasağı – 176
*Cezaevlerinde yaşanan ihlaller – 953
*Toplumsal olaylara müdahale – 59 müdahale, 111 yaralı
*Gözaltına alınan sığınmacı ve göçmenler – 1.412
*Yaşamını yitiren sığınmacı ve göçmenler – 6
*Arazi yayla mera ve otlak yasağı – 19
*Askeri operasyonlar sonucu yaşanan ihlaller – 16
*Toplu mezar iddiası – 7 toplu mezar – 32 kişi
*Militanların cenazelerine yönelik uygulamalar – 7
*Diğer ihlaller – 2.027
Toplam ihlal sayısı: 9.900
