AKP iktidarının koronavirüs salgınını kendi reklamına dönüştürme çabalarında maske dağıtımı özel bir yer tuttu. Salgın başladığında önce fahiş fiyatlara satılan maskeler sonrasında sözde ücretsiz dağıtıma konu edildi. Bunda, AKP’li olmayan bazı belediyelerin bedava maske dağıtımına başlamaları ve AKP iktidarının maske politikasına tepkinin artması etkili oldu. Fakat “bedava maske dağıtımı” iddialarına karşın sermaye devleti emekçilerin maskeye ulaşımında yaşadığı sıkıntıyı çözemiyor.

Öte yandan saray rejimi, dışarıya maske vb. yardımı ile sanki dünyayı kurtarıyormuş havası estirdi. Fakat gerek ülkedeki dağıtım sorunları, gerekse dağıtılan maskenin virüsten korunmaya uygun olmaması iktidarın şovlarının içinin boş olduğunu gözler önüne serdi.

AKP ile birlikte salgını ve maskeleri fırsata dönüştürmeye çabalayan esasta sermayedarlar oldu. Bu süre zarfında birçok tekstil patronu “insani yardım” görüntüsü altında aslında daha fazla kâr etmek için maske üretimine geçti. Maskelerin dünya çapındaki salgından kaynaklı önem kazanmasını fırsata çeviren tekstil patronları ihraç ettikleri maske sayesinde kârlarını korumanın yolunu aradı. Geçen hafta sermaye devleti dağıtacağı ücretsiz maskeyi bu firmalardan hibe etmesini istedi. Tekstil firmaları böylelikle artık ihraç ettikleri maske kadar Devlet Malzeme Ofisi’ne (DMO) de üretecek.

“Hibe edilen maskeler standartlara uygun değil ve bunları kullanıyoruz”

Haber Global’e konuşan İstanbul Eczacı Odası Yönetim Kurulu Üyesi Zozan Padel’in virüsten korumayan maskelerle ilgili yorumu ise, bunların ihracat için dağıtıldığına işaret ediyor. Maskelerin standartlara uygun olmadığına dikkat çeken Padel şu ifadeleri kullandı:

“Şu anda gelen maskelerin büyük bir kısmında tel yok. Konuşurken aşağı iniyor, nefes almayı zorlaştırıyor. Yan ve alt taraftan açıklık var. Herhangi bir teli yok. Normalde olması gereken ise teli olan, teli kapattığınız zaman hava almayan, önünde de elektrostatik bir yük olan ve virüsleri ön katmanda tutan bir maske kullanmak gerekiyor.

“Bazı şartlarla ihracata izin verildi maskelere. Siz bir tane Devlet Malzeme Ofisi'ne (DMO) hibe ederseniz bir tane ihraç edebilirsiniz. Bu maskeleri yurtdışı kabul etmez ama bir taraftan firmaya hibe et dediğiniz kısım var. Orada tel bir maliyet, onu kaldırıyor. Dünya standartlarına uymayan maskeler DMO’ya hibe ediliyor ve bunları kullanıyoruz.”

Görüldüğü üzere sermaye ve AKP iktidarı maske fırsatçılıklarıyla yalnızca kendilerini düşünmekte, işçi ve emekçilerin yaşamını hiçe saymaktadır. Kendi kârlarını her şeyin üstünde tutanlardan da daha fazlası beklenmemelidir.