ABD’nin bugüne dek Beşşar Esad’a karşı destek verdiği Suriye Ulusal Konseyi’ni (SUK) Müslüman Kardeşler’in etkisi nedeniyle bir çırpıda safdışı bırakması, muhalefette yeni yapılanma ihtiyacı doğurdu. Türkiye, Katar, ABD’nin gözetmenliğinde aralarında SUK üyelerinin de olduğu muhalifler Katar’da toplanıp yeni çatı kuruluşunu masaya yatırdı. ABD’nin ve Türkiye’nin umudu, muhalefeti toparlamayı ve 60 kişilik Geçiş Konseyi kurmayı vaat eden eski Başbakan Riyad Hicab. Hicab’ın Ürdün’de Rus Dışişleri Bakanı Lavrov’la görüşüp destek istemesi de bekleniyor.

SUK havlu attı

Libya’nın Bingazi kentinde aşırı İslamcıların saldırısında büyükelçisini kaybeden ABD, SUK’un Müslüman Kardeşler tarafından yönlendirilmesinden rahatsızdı ve yeni bir yapılanma istedi. SUK, ABD’nin bu keskin tavır değişikliğini, başkanlık seçimi öncesinde Başkan Barack Obama’nın Cumhuriyetçi rakibi Mitt Romney karşısında sıkışmasına bağladı ve ABD’ye itiraz etmek yerine. Kürtler ve Hıristiyanların aktif katılımıyla daha da güçlenerek ABD’nin destekleyeceği yeni muhalefet oluşumunda güçlü bir yer bulma yolunu seçti. Bu nedenle de ABD’nin ve Katar’ın isteği ile Doha’da başlayan muhalefet arayışı toplantılarına aktif olarak katıldı.

Yeni deklarasyon arayışı

Diplomatik kaynakların verdiği bilgiye göre, Doha toplantılarında tüm muhalif grupların imza attığı ortak deklarasyon metni üzerinde çalışılmaya başlandı. Deklarasyonun bir geçiş sürecinin yol haritasını ve bu süreci yürütecek Geçiş Konseyi’nin oluşumunu da içermesi bekleniyor. Tartışılan konulardan biri de ‘sürgünde hükümet’ kurulması. Türk diplomatların verdiği bilgiye göre Ankara’nın destek kriteri, oluşacak yapının bütün grupları kapsaması. Toplantıda geniş katılımlı şekilde kabul edilecek yöntem ve yol haritası Ankara’nın da desteğini bulacak.

‘Toparlarım’ güvencesi

Muhalefetin toparlanmasını sağlayacak yeni yapılanmaya kimin öncülük edeceği de konuşulmaya başlandı. Esad rejiminden kaçarak Ürdün’e giden ve dün Ankara’ya gelen eski başbakanlardan Riyad Hicab, en güçlü aday olarak öne çıktı. Hicab’ı dün kabul eden Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, kendisine “Suriye muhalefetini toparlayan ve başarılı olan her isme desteğe hazırız” mesajı verdi. Hicab da bütün muhalif grupları temsil edebilecek 60 kişilik bir geçiş konseyi kurabileceğini ifade ederek destek istedi. ABD’li diplomatik kaynaklar da Hicab’ı “mevcutlar arasındaki en yetkin ve başarı şansı en yüksek isim” olarak görüyor.

Hicab’ın önerisi ve görev talebi Doha’da da konuşulacak. Eğer bütün muhalifler bu konuda uzlaşırsa somut adımlar atılmaya başlanacak. Davutoğlu da perşembe Doha’ya gidecek. Türkiye ve ABD, Rusya’nın Hicab’a destek ve geçiş sürecine ortak olmasını önerirken, ABD’de başkanlık seçiminden sonra sürecin hızlanmasına kesin gözüyle bakılıyor.

Radikal / 06.11.12