130 bini aşkın metal işçisini doğrudan etkileyen MESS kapsamındaki fabrikalarda Grup TİS sürecinde Türk Metal ve Birleşik Metal taslaklarını açıklamış durumda. Yapılan konuşmalarda metal işkoluna ve metal işçilerine dair bir dizi gerçek gözler önüne serilse de metal işçilerinin ihtiyaçlarını, kayıplarını ve taleplerini karşılamaktan uzak kalan taslaklarla, metal işçileri köleliğe mahkum edilmek isteniyor. Metal İşçileri Birliği olarak taslakları ayrıntılı olarak inceleyip sözümüzü söyledik. Söylemeye de devam edeceğiz.

Bu süreçte yaptığımız anketlerle metal işçilerinin taleplerini ve görüşlerini toplamaya çalıştık. Sınırlı sayıda yapmış olmamıza rağmen 48 farklı fabrikadan işçilerle yaptığımız anketlerin sonuçlarını paylaşmak istiyoruz.

Görmezden gelinen anketler…

Pevrul Kavlak taslaklar açıklanmadan önce “120 bin üyemizle anket yaptık, bir anket şirketi üzerinden de 10 bin anket yaptırdık” demektedir. Bütün metal işçileri bilmektedir ki, yönlendirici sorular ve şıklarla, temsilci baskısı altında yapılan anketlerden çıkan sonuçlar bile açıklanmamaktadır. Gizli tutulmaya çalışılan metal işçilerinin talepleridir. Aynı zamanda bütün TİS süreçlerinde görmezden gelinen de olur.

MESS Grup TİS üzerinden hazırladığımız ankete katılan işçilerin %90’ı Türk Metal üyesiydi.

Metal işçisi imzalanan sözleşmelerden memnun değil

“2019-21 sözleşmesinden memnun musunuz?” sorusuna ise %50 oranında “hayır”, %25 oranında “kısmen” yanıtını aldık. Memnun olanların oranı ise %13 çıktı. Geriye kalan %12’lik kesim ise son 2 sene içinde çalışmaya başladığı için ya da sözleşmeli olarak çalıştığı için sözleşmeye dair yorum yapmayan işçilerden oluşuyor.

Fabrikalarda yaşadığımız sorunlar…

“Fabrikada yaşadığınız en önemli sorunlar nelerdir?” sorusuna verilen cevaplardan öne çıkanlar ise şunlar oldu:

-Ücretler ve sosyal haklar: %63

-Çalışma şartları ve mola süreleri: %48

-Fabrika yönetiminin baskıları: %43

-Sendika yönetici ve temsilcilerinin baskıları: %28

-Ücretsiz izin ve Kısa Çalışma Ödeneği: %13

-Keyfi işten atmalar: %13

Ayrıca anketimizdeki cevaplar arasında olmamasına rağmen birçok işçi (%9) kadro sorunun da ortaya koydu. Birçok fabrikada kadroya alınmadan geçici iş sözleşmesi ile İş-Kur üzerinden işe alımlar olurken, buna sessiz kalınması metal işçilerinin ortak mücadelesini de sekteye uğratmaktadır.

Bu soru için şu notu düşmeden edemeyeceğiz. Sendika yönetici ve temsilcilerinin baskıları cevabını verenlerin hemen hepsi Türk Metal üyesi işçilerdir.

Fabrikada sorun olduğunu düşünmüyorum diyenlerin oranı ise %3,4 çıktı.

Metal işçisi sürecin dışında tutuluyor…

“Yeni sözleşme sürecine dair sendika tarafından bilgilendirme yapıldı mı?” sorusuna ise %70 oranında “hayır”, %15 oranında “kısmen”, %15 oranında ise “evet” cevabı aldık. Sözleşme sürecine metal işçilerinin ne kadar dahil edildiğine dair önemli bir sonuç… Ayrıca bu soruya “komiteye kalmamalı, işçilere sorulmalı” cevabını da aldık. Bu cevabı verenler, işyeri komitesi bulunan ve Birleşik Metal’in örgütlü olduğu fabrikalarda çalışan işçilerdi. Fabrika komitesinin işçileri temsil etmediğini ortay koyan cevaplardı.

3 yıllık sözleşme gündem dışı

“Sözleşme süresi kaç yıl olmalıdır?” sorusuna verilen cevaplar ise şöyle:

-1 yıl: %40

-2 yıl: %56,7

-3 yıl: %3,3

Sonuç çok açıktır. Metal işçileri 3 yıllık sözleşmeye karşıdır. Hatta 2 yıllık sözleşmelerde ilk 6 ay için alınan zamdan sonra diğer 6 aylık dönemlerde resmi enflasyona mahkûm bırakılmak metal işçileri için büyük bir sorundur. Bu yüzden sözleşmenin 1 yıllık olmasını isteyenlerin oranı %40 çıkmaktadır.

Metal işçileri: Taslakları biz belirleyelim

“Taslaklar nasıl belirlenmelidir?” sorusuna ise %88,3 oranında “İşyerlerinde işçilerin katıldığı toplantılarda söz-yetki-karar sahibi olduğu komiteler aracılığıyla belirlenmelidir” cevabı verilmiştir.

Bu soruya verilen cevap da tartışmaya yer bırakmamaktadır. Metal işçileri kendileri adına karar veren, sözleşme açıklayan, imzalayan sendika bürokrasisini istememektedir.

Metal işçileri talepleri için bir araya gelmeli…

“Sözleşme taslağında neler olmalıdır?” sorusuna %93 oranında “Ücretler, insanca yaşamaya yetecek düzeye getirilmelidir” cevabı verilmiştir. %68 oranında ise “Vergi diliminden kaynaklı kesintiler patron tarafından karşılanmalıdır” şıkkı işaretlenmiştir. %53 oranında “Tamamlayıcı Sağlık Sigortası’nın genişletilmesi”, %48 oranında “ikramiyelerin ücretlerden ayrı yatırılması”, yine %48 oranında “ücretsiz izin ve Kod-29 yasaklanmalıdır” şıkları işaretlenmiştir.

“Ücret zammı belirlenirken nasıl bir yol izlenmelidir?” sorusuna ise, %51,7 oranında “kayıplarımızı giderecek bir iyileştirme” talebi öne çıkarken, %45 oranında “sendikaların açıkladığı yoksulluk sınırı baz alınmalıdır” denildi.

“Sözleşme sürecinde nasıl bir yol izlenmelidir?” sorusuna ise %83 ile “her aşamada işçinin onayı ile karar alınmalıdır” cevabı verildi.  “Sendika yönetiminin belirlediği şekilde hareket edilmelidir” diyenlerin oranı ise %1,7.

TİS görüşmeleri canlı yayınlansın!

“‘TİS görüşmeleri kapalı kapılar ardında değil canlı yayınlanarak yapılmalıdır’ görüşüne katılıyor musunuz?” sorusuna ise %95 oranında “Evet” yanıtı aldık.

Kazanana kadar grev!

“Taleplerimiz kabul edilmediği takdirde greve gidilmeli midir?” sorusuna ise %96,7 oranında “Taleplerimizi kazanana kadar grev demeliyiz!” denildi.

“Olası bir grev yasağına karşı ne yapılmalıdır?” sorusuna ise %93,3 oranında “yasak meşru değildir, grev sürdürülmelidir!” denildi.

“Üyesi olduğunuz sendikanız taleplerinize yanıt vermediğinde ne yapmayı düşünürsünüz?” sorusuna ise şu yanıtlar verildi:

-Sendikayı greve zorlarız: %65

-Sendikadan istifa ederiz: %25

-Satış sözleşmesine boyun eğeriz: %10

Sonuç yerine…

Anketimizdeki bu son 4 soruya verilen cevaplar, metal işçilerinin sendikal bürokrasiye güvenmediğini, TİS görüşmelerinin herkese açık olması ve kazanmak için grev iradesinin her koşulda korunması gerektiğini düşündüğünü ortaya koyuyor. Grev yasaklarına, sendikal ihanete karşı kazanana kadar grev şiarı öne çıkıyor.

Anket vesilesiyle irtibat kurduğumuz metal işçilerinden yansıyanlar açıktır. Metal işçileri insanca yaşamaya yeten bir ücret istemektedir. Sendikal bürokrasiye güvenmemektedir. Hakları ve geleceği için kendisinin söz sahibi olması gerektiğini ve kazanmak için grevden başka bir yol olmadığını görmektedir.

Ancak bugün için metal işçilerinin örgütlülük düzeyi zayıftır. Bu noktada başta öncü metal işçilerine olmak üzere hepimize sorumluluk düşmektedir. Sendika taleplerinize yanıt vermediğinde, ne yaparsınız sorusuna, “satış sözleşmesine boyun eğeriz” diyen metal işçileri ile birebir konuştuğumuzda, örgütsüz olduğumuz sürece olacak olan budur, cevabını almaktayız. Doğrudur. Ancak bu örgütsüzlük haline son verecek olan da biziz. Bunu görmek zorundayız. Kurtarıcı bekleyemeyiz. Sözleşmede bizim taleplerimiz olsun, son kararı biz verelim diyorsak, buna uygun bir inisiyatif ve örgütlülük yaratabilmeliyiz.

Metal İşçileri Birliği