Avrupa’nın 27 AB devlet ve hükümet başkanı 29 Haziran günü Brüksel'de bir araya geldi.

Yoğun bir gündemi olan zirve iki gün sürecek. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in de hazır bulunacağı zirveye Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski video bağlantısıyla katılacak. Zirvenin en önemli gündem maddelerinden biri Rusya’daki son durum. 

Rusya'da Wagner grubunun ‘darbe’ girişimi ve bunun Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaş üzerindeki sonuçları tartışılacak.

Litvanya Devlet Başkanı Gitanas Nauseda ise ülkesinin son gelişmelerden dolayı tehdit altında olduğunu ileri sürerek NATO'nun doğu kanadının daha da güçlendirilmesi için çağrı yaptı. İki hafta sonra gerçekleşecek olan NATO Zirvesi de Litvanya’da gerçekleşecek.

AB Zirvesi’nde Ukrayna’ya silah ve teçhizat sevkiyatı da ele alınacak önemli gündemlerden biri. Ukrayna Savaşı’ndaki son gelişmeler, mali ve askeri destek dahil olmak üzere AB'nin desteği nasıl olacak konuları da ele alınacak.

AB ve üye devletler savaşın başlamasından bu yana Ukrayna’ya 77 milyar Euro'nun üzerinde yardım etti ve Rusya’ya karşı sert yaptırımlar uyguladı.

AB Konseyi Başkanı Charles Michel, AB'nin “gerektiği sürece” Ukrayna’ya yardım etme yükümlülüğünün yeniden teyit edileceğini duyurdu. AB Komisyonu, Ukrayna’ya uzun vadeli yardım ve kendi silahlanma projeleri için AB bütçesinin 2027 yılına kadar 66 milyar Euro artırılması çağrısında bulunmuştu. Bazı üye devletlerin başkanları ise şimdiye kadar bunu reddetti.

Ukrayna’nın üyelik konusu da ele alınacak konulardan biri. Almanya Dışişleri Bakanı, “Ukrayna'nın yanında yer aldığımıza, Ukrayna'yı özgürlük ve barış yolunda ve ayrıca AB yolunda desteklediğimize dair net bir sinyal göndermeli” diyerek Ukrayna’nın üyelik konusuna sıcak baktığını gösterdi.

Basına yansıyan haberlere göre, Ukrayna devletine yapılan silahlanma yardımının çoğunun finanse edildiği Avrupa Barış Fonu’nun 3,5 milyar Euro arttırılacağı ifade ediliyor. Ancak bundan başka somut bir karar çıkmayacağı vurgulanıyor.

Zirvenin bir diğer gündemi de Batı Balkanlar. Zirvede bir yıl önce kabul edilen Ukrayna, Moldova ve Gürcistan'ın üyelik taleplerinin yanı sıra, altı Batı Balkan ülkesinin yıllardır devam eden üyelik işlemlerini de ele alacak.

Zirvede AB'nin Çin stratejisi başlığı altında Çin’e bağımlılık ve ekonomik ilişkiler konuları tartışılacak. Ama Ukrayna Savaşı ile ilgili gündem nedeniyle Çin konusu gölgede kalacağa benziyor.

Gündemde en fazla tartışmalara neden olacak maddelerden biri de göç sorunu. Özellikle gelen mültecilerin dağılımı konusunun zirvede tansiyonu yükseltmesi bekleniyor.

Geçtiğimiz haftalarda daha da sertleştirilen AB iltica yasasını çok gevşek bularak reddeden Macaristan Başbakanı Viktor Orban, mültecilerin eşit olarak paylaşılmasına karşı çıkıyor. Orban, Shengen bölgesini yasadışı göçmenlere karşı savunmak için iki milyar Euro’dan fazla harcıyoruz diyerek, kabul etmediği her göçmen için hiçbir koşulda 20 bin Euro ödemeyeceğini duyurdu. Kendisi gibi faşist Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki ile birlikte göç politikasında yakın zamanda kabul edilen reformları protesto etmek istiyor. Morawiecki, AB Zirvesi’ne yeni bir sınır koruma planı sunacak. Morawiecki, basına verdiği demeçte sınır koruması için görevlendirilen Frontex’te reform yapılması ve dış sınır koruması için daha fazla para ayrılması gerektiğini belirterek şunları söyledi: “Yeterli güvenlik önlemleri olmadan AB sınırlarını açmak stratejik bir hatadır. Polonya, mültecilerin AB'de amaçlanan dağıtımını reddedecek ve sömürge geçmişleri nedeniyle diğer ülkelerin suçunu ödemeyecektir.”