ABD Başkanı Joe Biden, Hint-Pasifik’te artan gerilimin ortasında Japonya Başbakanı Fumio Kishida ve Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol ile Camp David’de gerçekleştirilen zirvede bir araya geldi. ABD Başkanı’nın Maryland eyaletindeki kır evinde yapılan görüşmede, üç ülke askeri işbirliğini güçlendirme isteğini dile getirdi. Biden yönetimi görüşmeyi “tarihi” olarak nitelendirdi. Üç müttefikin buluşması, Kuzey Kore’nin tekrarlanan füze fırlatmaları ve Çin’in bölgede artan etkinliği koşullarında gerçekleşti. Kore Yarımadası’ndaki gerilim son zamanlarda önemli ölçüde arttı. ABD ve diğer müttefik ülkeler de Çin’in Hint-Pasifik’te ve küresel bir güç olarak yükselişinden endişe ediyor. Bundan dolayı Çin’e karşı saldırgan/provokatif icraatlarına yenilerini ekliyorlar. Zirve de bunlardan biri oldu.
Biden’ın topladığı zirvede ABD, Japonya, Güney Kore üçlüsü, “savunma işbirliği” adı altında Çin ve Kuzey Kore’ye karşı yeni bir adım attılar. Yapılan açıklamaya göre zirvede ABD Başkanı Joe Biden, Japonya Başbakanı Fumio Kishida ile Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, ekonomi ve güvenlik alanlarında işbirliğini genişletme konusunda anlaştılar. Zirvenin ardından düzenledikleri ortak basın toplantısında konuşan Biden, “Anlaşmaya çeşitli alanlarda yıllık askeri tatbikatlar da dahildir” dedi. Savunma sektöründeki işbirliği “görülmemiş bir düzeye” getirilmelidir diyen Biden, ülkeler arasında “yeni bir ortaklık çağını” başlattıklarını ve bunun “tarihi bir an” olduğunu iddia etti.
“Dünyaya mesaj”
Pentagon sözcüsü Pat Ryder ise zirvenin önemini, “Bu tarihi görüşme, bu ilişkinin yalnızca ülkemiz için değil, uluslararası güvenlik için de ne kadar önemli olduğunu gösteriyor” sözleriyle dile getirdi. Zirveyi “dünyaya ve bölgeye bir mesaj” olarak tanımlayan Ryder, zirvenin amacını ise, “olası saldırganları caydırmak, bölgede ve uluslararası alanda istikrar ve güvenliği sağlamak” sahtekarlığıyla gerekçelendirdi.
Yansıyan haberlere göre, üç ülke bir kriz durumunda hızlı bir şekilde bilgi alışverişinde bulunabilmek için bir “askeri yardım hattı” kurmayı planlıyor. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’e göre, devlet ve hükümet başkanları toplantıda çok sayıda ortak önceliklere, örneğin güvenlik politikası, ekonomi, küresel sağlık veya kalkınma alanlarına ilişkin pratik işbirliğini güçlendirme fırsatı yakaladılar.
ABD’nin ana müttefikleri
Daha önce ABD’nin Japonya ile birlikte hipersonik füzeleri engellemek için modern füzeler geliştirmek istediğine dair haberler kamuoyuna yansımıştı. Kuzey Kore’nin yanı sıra Çin ve Rusya tarafından geliştirilen hipersonik silahların yüksek hızları ve manevra kabiliyetleri nedeniyle şimdiye kadar engellenmesi zordu. Pasifik’te provokasyonlara devam eden Biden yönetimi, Çin’i kuşatma kapsamında Asya’daki ittifaklarını güçlendirmek için büyük çaba harcıyor. Japonya ve Güney Kore, ABD’nin halen Asya’daki en önemli müttefikleri arasında yer alıyor.
Bu arada zirve farklı analizlere de konu oldu. ABD’li “uzman” Daniel Russel, New York Times gazetesinde yayınlanan köşe yazısında, Zirveyi, “kaçırılmayacak kadar önemli bir fırsat” olarak nitelendirdi. Russel’e göre, Asya’nın “uzun vadeli istikrarı ve güvenliği adına” Biden, “liderlerin her zamankinden daha güçlü bir şekilde bir arada durduklarını netleştirmelerini sağlamalıdır.” “Uzman” bunu, “Çin ve Rusya gibi ülkelerin liberalizmin, ekonomik baskının ve önemli küresel normlara yönelik saldırıların yükselişine katkıda bulunduğu bir zamanda jeopolitik bir zorunluluk” olarak tanımladı.
Biden yönetimi, son dönemde Hint-Pasifik bölgesini bir politika önceliği haline getirdi ve Çin’e karşı saldırgan politikalarını tırmandırdı. Her ne kadar “Zirve Çin ile ilgili değildi” denilse de zirvenin Çin’in yükselişini dizginleme politikasının bir parçası olduğu ortadadır. Biden, toplantının bölgedeki daha geniş güvenlik meseleleriyle ilgili olduğunu öne sürdü ve “Zirve Çin ile ilgili değildi. Görüşmenin amacı bu değildi ama tabi ki Çin gündeme geldi” dedi. Militarist konularda anlaşan bu saldırgan üçlü, basının karşısına çıktığında da esas gündemin Çin olduğu görüldü. Zirvenin sonuç bildirgesinde de Çin’i “Güney Çin Denizi’nde tehlikeli ve saldırgan davranışlarda bulunmakla” suçladılar. “Hint-Pasifik sularında statükoyu değiştirmeye yönelik tüm tek taraflı girişimlere kararlılıkla karşıyız” dediler. Zirvede Ukrayna savaşının da ele alındığı ve Biden’ın savaşın Avrupa’nın ötesinde de etkileri olacağını söylediği bildirildi.
Güney Kore Başbakanı Yoon, zirve sonuçları hakkında “Bu andan itibaren Camp David tarihi bir yer olarak hatırlanacak” iddiasını ortaya attı. Japonya Başbakanı Kishida ise, “Zirve ile Camp David’in tarih kitabına yeni bir sayfa eklemenin büyük bir onur olduğunu” söyledi. ABD, Japonya ile Güney Kore’yi kendi savaş arabasının peşine takmaya çalışıyor. Her iki ülkenin başkanı zirveyi cafcaflı sözlerle tanımlasa da olası bir ABD-Çin çatışmasına doğrudan katılmaları kolay görünmüyor.
