İki Sudan'ın petrol savaşı

  • Arşiv
  • |
  • Dünya
  • |
  • Afrika
  • |
  • 25 Nisan 2012
  • 13:48

(25.04.12) - Sudan ile geçen yıl bağımsızlık ilan eden Güney Sudan arasında petrol bölgelerinin paylaşımı üzerinden başlayan savaş giderek sertleşiyor. Afrika Birliği, ABD ve BM'nin şimdilik sözlü de olsa Sudan ve Güney Sudan arasındaki çatışmalara dahil olması Afrika Kıtası'nda yeni bir savaşın patlak vereceğinin de işareti oluyor.

Petrol bölgelerinin paylaşımında anlaşmazlık

Yaklaşık 20 yıl süren iç savaşın ardından 2005 yılında anlaşma yapılmış ve Güney Sudan özerkliğe kavuşmuştu. Geçen yıl yapılan referandumun ardından da Güney, bağımsızlığını ilan etmişti.

Güney Sudan'ın ayrılma sürecinde sınırdaki petrol kentlerinin paylaşılması konusunda bir anlaşmaya varılamamıştı.

Bunun üzerine, sınırdaki petrol sahaları konusunda henüz çözümlenmemiş bazı noktalar olmakla birlikte, bazı bölgeler özel statülü olarak tanımlandı. Bunların başında gelen Abyei'nin statüsü geçen yıl bu dönemde iki ülke arasında gerilim yaratmış ve çatışmalar yaşanmıştı.

İki ülke arasındaki gerilim ve çatışma, birkaç hafta önce Sudan'ın petrol gelirlerinin neredeyse yarısını sağlayan Heglig kenti üzerinden bir kez daha yaşanmaya başladı.

Güney Sudan, petrol sahasını yaklaşık iki hafta önce ele geçirmiş ve Sudan'ı burayı üs olarak kullanıp kendi topraklarına saldırmakla suçlamıştı.

Sudan ve Güney Sudan arasındaki petrol kaynaklı çatışmalar, "Sudan'ın petrol boru hattını kullanmak için Güney'den istediği yüksek transit ücreti, sınır tartışmaları, Abyei petrol yatakları üzerindeki hak iddiaları" dolayısı ile yaşanıyor. Sudan bölündükten sonra Sudan'da kalan yaklaşık 500 bin güneyli ile güneyde kalan 80 bin kuzeylinin hakları da çatışmaların sebeplerinden.

Çatışmalar emperyalistlerin gündeminde

Petrol bölgelerinin paylaşımı üzerinde yaşanan çatışmalar emperyalistlerin de gündemine girmiş bulunuyor. Sözkonusu bölgenin uluslararası petrol tekellerinin yağma alanı olması emperyalistleri “çözüm” konusunda adım atmaya zorluyor.

ABD Başkanı Barack Obama ve Dışişleri Bakanı Hillary Clinton bombardımanın kabul edilemez olduğu yönünde açıklamalar yaparken BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon da benzer biçimde çatışmaların sona erdirilmesini istediklerini ifade etti.

Emperyalistleri böylesine hızlı bir tutumla konuya dahil eden şey ise denize sahili olmayan Güney Sudan'ın, Sudan üzerinden petrol ihracı yapması için anlaşma sağlanamamış olması ve Güney Sudan'ın bu nedenden ötürü 350 bin varillik petrol ihracatını kaybetmiş olması. Zira Güney Sudan'ın ayrılma sürecinde emperyalistlerin özel bir yeri vardı.

Afrika Birliği (AU) ise iki ülkenin çatışmalara konu olan bölgelerden çekilmesi ve anlaşma yapmak üzere taahhüt vermesi gerektiğini söyledi. Petrol gelirlerinin paylaşımı, sınırların çizilmesi ve Abyei bölgesinin statüsü sorununun çözümü için 3 ay süre tanıyan AU, bu süre zarfında sonuç yaratılamadığı koşullarda yaptırım uygulayacağını açıkladı.

Son dönemdeki çatışmalarda iki ülkeden 35 bin insan göç etmek zorunda kaldı. Ayrıca, bölgede açlık tehlikesinin başladığı da belirtiliyor.