Basında çıkan haberlere göre Türkiye, Rusya’dan satın aldığı tartışmalı S-400 füze savunma sistemini ilk kez test etti. Bu iddiayı ABD, “NATO müttefikliği ve ABD’nin stratejik ortaklığıyla bağdaşmıyor” diye eleştirdi.
Reuters haber ajansı Karadeniz’in kuzeyindeki Sinop ilinde deneme amaçlı füze atışı gerçekleştirildiğini öne sürdü. İddiayla ilgili haberlerde gökyüzünde beyaz bir çizgi gösteren amatör bir video yayınlandı. AKP şeflerinden de iddiayı doğrulayanlar olurken, Savunma Bakanlığı basında çıkan haberler hakkında yorum yapmadı.
Füzenin test edildiğine ilişkin iddialara karşılık ABD sert bir açıklama yaptı. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, haberlerin doğrulanması halinde testin mümkün olan en güçlü şekilde “kınanacağını” söyledi. ABD, sistemi Türkiye’nin kurması ve füzeyi denemesi durumunda ortaya çıkabilecek ciddi sonuçlar konusunda uyarıda bulundu. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Morgan Ortagus, “ABD, S-400 sisteminin devreye sokulmaması yönündeki beklentimizi açıkça ortaya koydu” dedi. Ankara'yı “potansiyel olarak ciddi sonuçlarla” tehdit eden Ortagus, “Bu doğrulanırsa S-400 test füzesinin fırlatılmasını, Türkiye'nin bir NATO müttefiki ve ABD'nin stratejik ortağı olarak sorumluluğuyla bağdaşmayacak şekilde mümkün olan en güçlü şekilde kınıyoruz.” ifadelerini kullandı.
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) da iddiayı benzer şekilde “kınadı.” Pentagon Sözcüsü Jonathan Hoffman’ın yazılı açıklamasında, “Türkiye'nin bunları operasyonel hale getirdiği haberlerinden kaygı duyuyoruz. Aktif hale getirilmemeli. Bunu yapmak güvenlik ilişkilerimiz için ciddi sorunlar teşkil etme riski taşıyor” ifadeleri yer aldı.
Bugün iddialarla ilgili NATO’dan da açıklama yapıldı. “İddialar doğruysa bu üzücü” denilen açıklamada, S-400 sisteminin NATO müttefikleriyle ilişkileri ve onların hava sistemlerini tehdit ettiğinin altı çizildi. Açıklamada “Bu Türkiye’nin kararı ama S-400’ler NATO hava ve füze sistemlerine entegre edilemez” denildi.
ABD F-35’leri göndermemişti
Erdoğan hükümeti S-400 füze sistemini geçen yıl satın almıştı. O zamandan beridir Türkiye, bu konuda ABD ile anlaşmazlık içinde bulunuyor. Tartışmaların başında S-400 sisteminin NATO sistemleriyle birlikte kullanılamayacağı geliyor.
Batılı emperyalistler, Rus füze sistemini bir güvenlik riski ve NATO’nun askeri sistemleriyle uyumlu olmayan olası bir casusluk aracı olarak görüyor. ABD, Türkiye’nin kendi topraklarında S-400 sistemini etkinleştirmesi halinde Rusya’nın hassas NATO verilerine erişebileceğinden korkuyor. S-400’ün satın alınması, NATO üyelerinin kendi aralarında Rus sistemlerinden uzak durma yükümlülüklerini baltaladığı biçiminde değerlendiriliyor.
Türkiye, tepkilere ve yaptırım tehditlerine rağmen geçtiğimiz yıl ilk Rus füzelerini aldığında ABD’den yaptırım ve F-35 programıyla ilgili tehditler gelmişti. F-35 programıyla ilgili Türkiye’nin üretim kapsamından çıkarılması ve Türkiye’ye F-35 satışlarının iptal edilmesi gündeme geldi. Programda Türkiye’nin rolünün askıya alındığı ifade edilirken, Türkiye program listesinden silindi. Ayrıca bu yılın Temmuz ayında Türkiye’ye 8 adet F-35 savaş uçağı gönderimi iptal edildi.
