Emeklilik reformuna karşı 5 Aralık’ta başlayan grevler 50. gününü geride bırakırken işçi ve öğrenci sendikalarının çağrısıyla gerçekleşen eylemlere Fransa genelinde bir milyon üç yüz bin işçi, emekçi ve genç katıldı.
Emeklilik reformu yasa tasarısına karşı yasanın tartışmasız geri çekilmesi için aralıksız eylemler sürerken reform projesinin 24 Ocak günü bakanlar konseyine geldiği sırada gerçekleşen eylemlere Paris'te ise 400bin işçi emekçi ve genç sokağa çıktı.
İşçi sendikalarından FSU, CFE/CGC, FO-Solidaires, CGT, öğrenci sendikalarından UNL, MNL, FİDL ve UNEF’in çağrısıyla dün gerçekleşen eylem için saat 11.00’den itibaren Republique Meydanı’nda toplanılmasının ardından oluşturulan kortejlerle saat 12.30’da yürüyüş başladı. Yürüyüş, Bulvar St-martin, Bulvar Sebastopol ve Chatelet Meydanı üzerinden Concorde Meydanı’na kadar sürdü.
Sarı Yelekliler, öğrenciler, sağlık çalışanları, değişik metro ve RER hat ve istasyonlarından emekçiler, ADP-Paris havalimanı çalışanları, avukatlar, opera sanatçıları, Louvre müzesi çalışanları, radyo ve televizyon yayıncılığı çalışanları, kanalizasyon işçileri, temizlik, arıtma ve geri dönüşüm, posta ve telekomünikasyon gibi değişik meslek dallarından işçi ve emekçilerin yanı sıra sendika kortejlerinden bağımsız emekçilerin çalıştıkları işyeri pankartları ve talepleriyle katılımı da yoğunluktaydı. Altyapı ve inşaat işçilerinden bir grup “Birlikte ülkemizin temellerini kuralım!” pankartıyla katıldı.
Sendika bürokratına açık mesaj
İşbirlikçi sarı sendika CFDT’den bir grup işçi de pankartla eyleme katılarak sendikanın işbirlikçi müzakere oyununa meydan okudu. İşçiler, “Kamu ve özelden CFDT işçileri”, “Biz tabanız!”, “Reforma karşı birleştik!” şiarlı pankartla eyleme katılarak yürüyüş boyunca “Buradayız, buradayız. Berger istemese de taban olarak buradayız!” slogan ve şarkıyla birlik ve dayanışma mesajı verdi. CFDT’de örgütlü birçok işçinin sendika kartlarını yırttığı açıklandı. Geçtiğimiz günlerde ayrıca sendikanın genel merkezi grevci işçiler tarafından belirli bir süre işgal edilmiş, elektrikleri kesilmişti.
50 günlük grev süresince grev ve eylem kararı almayan sendika genel sekreteri Lauren Berger, hükümetle emeklilik reformu projesi üzerinde çalışarak özellikle yaş üzerinde kazanımlar elde ettiğini iddia ediyor.
Eğitim emekçileri ve öğrenciler ise okullar adına pankartlarla katıldıkları eylemde emeklilik reformuna ve E3C ve Parcoursup’e karşı liselerde mücadelenin büyütülmesi taleplerini öne çıkardı.
Kitlenin Concorde Meydanı’na ulaştığı anlarda gelen bilgilere göre sendika kortejlerinin hala eylemin başlangıç noktası Republique Meydanı’nda hareket için sıra bekledikleri belirtiliyordu. Yoğun polis ve jandarma ablukası altında gerçekleşen eylemde değişik şarkıların Macron ve avenesine uyarlanmış versiyonları kitleler tarafından coşkuyla söylenirken, bir taraftan da istifa talepleri yükseldi.
Kitlesel ve coşkulu kortejlerde başta emeklilik reformu yasasının tartışmasız geri çekilmesi olmak üzere, ücretlerin arttırılması, güvencesizliğe karşı zenginliğin adil eşit paylaşımı, yeni iş imkanlarının yaratılması, emeklilik yaşının 60’a indirilmesi, ağır ve sağlıksız işlerde erken emeklilik hakkı, Paris Havalimanı’nın özelleştirmesinin durdurulması gibi talepler dikkat çekti. Yürüyüş güzergahı üzerinde bulunan, 1870 yılında kurulan 48bin m2 alana sahip Paris'in tarihi Samaritaine isimli mağazanın binasının şantiyesinden onlarca işçisinin iskelelere çıkarak şantiye yelekleriyle kortejleri selamlamaları kitlede büyük bir coşku yarattı.
23 Ocak akşamı Fransa genelinde 300 noktada aynı saatte gerçekleşen meşaleli yürüyüşün ardından 24 Ocak eylemi yeniden işçi, emekçi ve gençliğin kararlılığını sergilemiş oldu.
20 Ocak’tan itibaren SNCF ve RATP’de grevlere katılım azalsa da 24 Ocak eyleminde RATP’de katılım yüksekti. Bir RATP emekçisi 51 gündür grevde olduğunu belirterek kazanmak için gerekirse 51 gün daha greve devam edeceğini açıkladı. Çalışmış olduğu depoda greve katılımın %81 olduğunu belirtti.
Grevler değişik sektörlerde değişik formlarda devam ederken ulusal elektrik dağıtım şirketinde çalışan emekçiler başbakan Edouard Philipe’in kenti Le Havre’da kaymakamlık binası, vergi dairesi, polis ve jandarma karakolu, belediye binası demiryolu hattı, tren garı ve AVM’lerde elektrik kesintileri gerçekleştirerek kentin karanlığa büründüğünü açıkladı. Benzer eylemlerin Paris’in bazı semtlerinde ve banliyölerin yanı sıra başka birçok kentte de gerçekleştiği açıklandı.
Fransa’nın %10 enerji ihtiyacını karşıladığı belirtilen en büyük hidroelektrik santralinde çalışanların da grevde olduğu belirtildi.
Birçok alanda grevler sürerken sendikalar 29 Ocak günü yeniden sokağa çıkma çağrısı yaptı.
İşçilerin Birliği Halkların Kardeşliği Platformu (BİR-KAR) çalışanları da eylemlere flamalarla katılırken, grevci işçilerin genel meclislerine katılmaya da özen gösteriyorlar.
Kızıl Bayrak / Paris