Avrupa Birliği devlet ve hükümet başkanları, 20 Ekim günü Brüksel’de hızla yükselen enerji fiyatlarına karşı alınacak önlemler üzerine müzakerelere başladılar. Müzakere masasında, AB Komisyonu’nun şirketler ve vatandaşlar için ortak gaz alımları ve mali yardım sağlayan, ancak 15 AB ülkesinin talep ettiği gaz fiyat üst sınırını içermeyen bir paket var. Ukrayna savaşı ile birlikte AB’de büyük bir enerji krizi sözkonusu. Dolayısıyla Avrupa Birliği devlet ve hükümet başkanları enerji krizinden çıkış yolu arıyorlar. 20 Ekim günü AB üyesi 27 ülkenin devlet veya hükümet başkanlarının katılımıyla gerçekleşen zirvenin en temel gündemi de buydu. İki günlük zirvedeki diğer konularsa, Ukrayna’ya kış yardımı ve Çin ile gelecekteki ilişkiler ve İran. Zirvede doğalgaza tavan fiyat uygulanması konusunda anlaşma sağlanmazken, tavan fiyatın olası sonuçlarını belirlemek üzere çalışmalar yapılmasına karar verildi.

En büyük iki AB ülkesi olan Fransa ve Almanya arasında anlaşmazlıklar var. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuele Macron, 20 Ekim günü Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile AB zirvesinden hemen önce yaptığı görüşmede, “Kendilerini tecrit etmelerinin ne Almanya ne de Avrupa için iyi olmadığını düşünüyorum”, “birliğimizi mutlaka korumalıyız” dedi. Ayrıca bir çözüm bulmak için Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile birlikte çalışacaklarını belirtti. Aralarında Fransa, İtalya, İspanya ve Belçika’nın da bulunduğu AB üyesi 15 ülke, ithal doğalgaza tavan fiyat uygulamaya yönelik bir plan hazırlanmasını istiyordu. Almanya, Hollanda, Danimarka ve bazı ülkelerse bu aşamada doğalgaz fiyatlarına tavan getirilmesi fikrine sıcak yaklaşmıyordu. Gaza tavan fiyat getirilmesinin enerji arz güvenliğini riske sokacağı görüşünde olan bu ülkeler, uygulamanın özellikle kış aylarında doğalgaz tedarikine zarar verebileceğini söylüyor

Toplantı bitiminde açıklamalarda bulunan AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Enerji fiyatları konusunda çalışmaya devam etmek için çok iyi ve sağlam bir yol haritamız var”, “Gaz fiyatlarındaki aşırı artışları sınırlamak için bir piyasa düzeltme mekanizması kuracağız” açıklamasında bulundu. Toplantıda yüksek gaz fiyatlarının elektrik maliyeti üzerindeki etkisini sınırlamak için potansiyel bir mekanizma kurulmasını da ele aldıklarını, bu mekanizmanın elektrik üretimlerinde gazın yoğun olduğu ülkelere finansal etkilerini analiz edeceklerini belirtti. AB Konseyi Başkanı Charles Michel de, enerji konusundaki anlaşmanın ana hatları hakkında, “Avrupa’da enerji arz güvenliğini garanti altına almak, fiyatları düşürmek ve talebi azaltmak için birlikte çalışmamız ve hareket etmemiz gerektiği konusunda kararlılık ve oybirliği var” değerlendirmesinde bulundu.

“Rusya’nın enerjiyi silah olarak kullanması karşısında AB, vatandaşlarını ve işletmelerini korumak ve acilen gerekli önlemleri almak için birlik içinde kalacaktır” denilen sonuç bildirisinde, liderlerin, enerji krizi nedeniyle AB genelinde talebin azaltılması, arz güvenliğinin sağlanması, haneler ve işletmeler için enerji fiyatlarının düşürülmesi konularında çabaların yoğunlaştırılması ve tek pazarın bütünlüğünün korunması gerektiğinde mutabık oldukları belirtildi. Bildiride, AB Komisyonu’ndan ortak gaz alımı, gaz depolarının doldurulması ve güvenilir ortaklarla müzakerelerin hızlandırılması konularında çalışmaları tamamlaması ve hızla somut teklifler hazırlaması istendiği kaydedildi. 

Enerji krizinde, yakın gelecekte ne kadar ve kimin için gazın bulunacağı ve fiyatının ne olacağı hala açık bir soru.