Doha’da iki haftadır devam eden BM İklim Değişikliği Konferansı, uykusuz gecelerin ve yorucu tartışmaların ardından sonlandı... Peki sonuç ne oldu?

Doha’daki iklim görüşmeleri, her zamanki gibi sivil toplum örgütlerinin protestolarıyla başladı ve kapandı.

Türkiye dahil, 95 ülkenin katıldığı konferansta zayıf da olsa bir anlaşma sağlandı: İklim değişikliği konusunda ülkeleri bir önlem almak için bağlayıcı olan tek anlaşma Kyoto Protokolü’nün geçerliliği, 2020’ye kadar uzatıldı. 

Yani Kyoto için sekiz yıl daha uzatmalar oynanacak... Dünya Vahşi Yaşamı Koruma Fonu (WWF) gibi çevre örgütleri, “Doha azami beklentileri bile karşılayamadı” diyor.

The Guardian’a göre ‘tarihi’ gelişme ise şu oldu: Gelişmemiş ve iklim değişikliğinden büyük zarar gören ülkeler, zar zor da olsa dünyayı kirleten zenginlerden ‘kayıp ve zarar’ları için para alabilecekler.

“İklim değişikliğinden doğan zararlar” ifadesi ilk kez uluslararası, yasal bir belgede yer almış oldu.

Ancak bu gelişmeye rağmen, zengin ülkelerin yasal ve maddi yükümlülük üstlendiğini sanmayın.

Tabii ki en şiddetli itiraz, ABD’den geldi: Amerikalı müzakereciler, metinde ‘tazminat’ veya yasal bağlayıcılık anlamını içeren herhangi bir ifadenin yer almasına geçit vermedi. Zarar gören ülkelere sadece ‘yardım’ adı altında maddi kaynak aktarılacak.

Kyoto’ya dönecek olursak: Protokol için verilen süre aslında bu yıl doluyordu. AB, Avustralya, Japonya, yeni karbon salım hedefleri için 2020’ye kadar hazırlayacaklarına söz verdi.

Ancak ABD’nin Kyoto’ya ayak diremesinin sonucunda bundan sonra hem gelişmiş, hem gelişmemiş ülkelerin karbon salımını azaltması için yeni görüşmeler başlayabilir.

Bu, Türkiye gibi şimdiye kadar topu zenginlere atan ülkelerin de sorumluluktan kaçamayacağı anlamına geliyor.

Kritik üç yıl

Mesela gelişmiş ülkeler arasında yer almayan Çin’de     60 milyon insan fakir. Buna rağmen Çin, dünyanın en fazla karbon salımı yapan ülkelerin arasında. Ekonomisinin ABD’yi geçmesi bekleniyor. Buna rağmen gelişmekte olan ülke statüsünde kalmakta ısrarlı!     

The Guardian, önümüzdeki üç yılda yapılacak müzakerelerin, son 20 yıllık iklim değişikliği görüşmeleri içinde en zorlusu olacağını yazıyor. Haksız değiller, çünkü gezegenin ölüm-kalım meselesi, artık daha fazla uzatmaları oynamayı kaldırmıyor.

EKÜMENOPOLiS DVD’DE

* Bir yıl boyunca festival festival dolaştı, 10 hafta vizyonda kaldı... Buna rağmen ‘Ekümenopolis’i kaçırdıysanız, güzel haber:  DVD’si çıktı!

* Belgeselin konusu, İstanbul’u nefes alınamaz hale getiren sistem... Afet yasasının içyüzü ve üçüncü köprünün şehre nasıl etki edeceği. Görüntüler müthiş.

* Belgeselde Ali Ağaoğlu da var. Kentsel dönüşüm hakkında söyledikleri anlatılmaz, yaşanır!

* Saraybosna Film Festivali’nden İnsan Hakları Ödülü, SİYAD En İyi Belgesel Ödülü alan ‘Ekümenopolis: Ucu Olmayan Şehir’, 14.99 TL’den satışta. İstanbul’un değişim ve dönüşümüne dair önemli bir belge, meraklısı kaçırmamalı.

Milliyet / 11.12.12