Önümüzdeki günlerde Meclis'e gelecek kürtaj tasarısına itiraz eden kadınlara göre, tasarı kürtaj hakkı konusunda kısıtlama getiriyor.

Geçen yaz başından beri gündemimizde olan kürtaj yasağı tartışmaları kadınları sokağa dökmüştü. Mevcut yasaya göre gebeliğin 10. haftasına kadar kürtaj yapılabilirken, yasa değişikliğiyle sürenin dört haftaya indirilmesi planlanıyordu. Başbakan Erdoğan , “Her kürtaj bir Uludere’dir” derken, Sağlık Bakanı Recep Akdağ “Tıbbi gereklilikler hariç, gerekirse tamamen yasaklanabilir” demişti. Bu açıklamalara kadınlar büyük tepki gösterdi, Bakan Akdağ yeni düzenlemede 10 haftalık sürede bir kısıtlama olmayacağını duyurdu. Bu gelişme üzerine tartışma kısmen unutuldu.

Süreci takip ettiler

Oysa 40’ın üzerinde sivil toplum örgütünün bir araya gelerek oluşturduğu ‘Kürtaj Haktır, Karar Kadınların Platformu’ bu süre içinde çalışmalarını sürdürdü, önümüzdeki günlerde TBMM gündemine gelmesi beklenen ‘Üreme Sağlığı ve Çocuk İstismarı Yasa Taslağı’nı inceleyip, itiraz noktalarını belirledi. Platform ayrıca şu an uygulamada yaşanan sıkıntılar ve kadınların neler istediği konusunda da çalışmalar yürüttü. Platform ayrıca tüm bu bilgileri içeren bir site de kurdu. www.kurtajhaktir.com adresli sitede, kadınların kürtaj konusunda haklarının neler olduğu da tek tek anlatıldı.

İkna odaları geliyor!

Platformun verdiği bilgilere göre, yürürlükteki düzenlemelerde, doktor kamu kuruluşunda çalışıyorsa ve hizmet alacak kişinin başvurabileceği başka bir hekim yoksa keyfi nedenlerle “Yapmıyorum” diyemiyor. Yasalar, doktorun bu konuda hizmet sunmamasını açıkça ‘ayrımcılık’ olarak niteliyor ve suç olarak kabul ediyor. Yeni düzenlemedeyse isteğe bağlı kürtajda, doktora kürtaj yapmama tercihi tanınacak. Hekimler kürtaj yapmayı reddetse dahi kadını, kürtaj yapan bir doktora yönlendirmek zorunda olacak.

Yeni düzenlemeye göre, kürtaj için sağlık kuruluşuna giden kadınların, ‘yetkin’ bir heyetle ön görüşme yapması zorunlu kılınıyor. Görüşmede kadına, kürtajın riskleri anlatılırken, tekrar düşünmesini sağlamak üzere ceninin kalp atışının dinletilmesi kuralı getirilecek. Bu görüşmeye kadının kocası da alınacak ve sonrasında kadına ve ailesine kürtaj yaptırıp-yaptırmama ile ilgili 2-3 gün düşünme süresi verilecek. Bu düzenleme yürürlükteki yasada var olan kocanın yazılı iznini yeterli görmeyerek, kadını bu süreçte kocayla birlikte hareket etmeye zorluyor. Düzenlemede yasal süresi geçtikten sonra bebeği kendi düşüren kadınlara verilen 1 yıllık hapis cezası 2 yıla çıkarılıyor. 10 haftalık süresi geçen kadına kürtaj yapan hekim, kadının ölmesine neden olursa en az 20 yıl hapis cezası alıyor.

Uygulamada sorunlar var!

Geçen hafta Hürriyet yazarı Ayşe Arman’ın gündeme getirdiği ‘narkozsuz kürtaj’ iddialarına karşılık, Sağlık Bakanı Recep Akdağ, sistemde sorun olmadığını belirtmişti. Platformun aktardığına göre mevcut yasanın uygulanmasında da birçok sıkıntı var, bazıları şöyle:

Uygulamada pek çok kamu hastanesi 10 haftalık süreyi 8 haftayla sınırlamış durumda. Hastaneler, 8 haftayı geçen gebeliklerde, ‘anestezi için donanımlı olmadıkları’ gerekçesiyle kürtaj yapmıyor.

Yasa, 18 yaş üstü bekâr kadınların kürtaj konusunda tek başına karar alabilmelerine izin veriyor. Ancak performans sistemi ile çalışan hekimler, performans katsayısı düşük olan kürtaj operasyonunu uğraşmaya değer görmeyerek, bekâr olan kadından evlilik cüzdanı bile isteyebiliyor.

Tecavüze uğrayan kadından yasal olarak gerekmediği halde rutin olarak savcı izni talep ediliyor. Bürokratik işlemlerin uzaması nedeniyle 20 haftalık sürenin aşıldığı ve kürtajın yapılamadığı durumlar var. Başınıza böyle bir şey gelirse dava açma hakkınız var.

Kadınların talepleri neler?

Tüm kamuya ait ve özel hastanelerde, kürtajda 10 haftalık yasal süreye uyulsun ve yasal süre

12 haftaya çıkartılsın.

Tecavüz durumlarında kürtaj süresi başka ülkelerde olduğu gibi en az 24 hafta olsun. Tecavüz sonucu ortaya çıkan gebeliklerde kadının beyanı yeterli görülsün.

Kürtajda koca izni kaldırılsın, kadının kendi kararı esas alınsın.

İstenmeyen gebeliklerin önlenmesi için gerekli doğum kontrol yöntem ve araçlarına kolay ve bedelsiz erişim sağlansın.

Kürtaj klinikleri ve hastanelerinde son tıbbi teknoloji doğrultusunda, sağlıklı koşullarda ve parasız kürtaj servisi sağlansın.

Radikal / 13.01.13