21 Aralık 2012

Bütçe açığı, İsrail'in vergi gelirlerine el koyması ve söz verilen Arap yardımının ulaşmaması, Filistinli kamu emekçilerini maaşsız bırakıyor.

Ramallah – Filistin Yönetimi'nin kamu sektörünün gecikmiş ücretlerinin yarısının ödeneceğine dair anlaşmaya varıldığını ilan etmesine karşın işçiler 19 Aralık 2012 Çarşamba günü greve gittiler.

Grev, Filistin Yönetimi (FY) içindeki mali kriz kötüleşmeye devam ederken Batı Şeria genelinde kamu hizmetlerini felç etti. Bu krizin merkezinde İsrail hükümetinin Filistinli vergi ve gümrük gelirlerine el koyması ve Arap devletlerinin söz verdiği mali “sigortanın” gecikmesi yatıyor.

FY, İsrail'in yaklaşık 100 milyon dolar tutan aylık Filistin vergi ve gümrük gelirlerini transfer etmeyi reddetmesinin, BM tarafından üye olmayan devlet statüsü verilerek Filistin devletinin de facto uluslararası tanınmasını elde ettikleri için Filistinlileri cezalandırmasının bir yolu olduğunu söyledi.

İsrail, Filistinliler BM girişimlerinde başarılı olurlarsa FY'nin vergi gelirlerine el koymakla açıktan tehdit etmişti, bu ise Arap dışişleri bakanlarını FY'ye aylık 100 milyon dolarlık “sigorta” sözü vermeye sevk etti.

20 Kasım 2012 Perşembe günü Filistin bankaları FY'ye 100 milyon dolar borç vereceklerini ilan ettiler. Borcun Arap Birliği'nin mali sigortasını gönderdiğinde geri ödenmesi bekleniyor.

50 bin işçinin grevi iki gün sürdü ve tüm okulların, bakanlık ve resmi kurumların kapanmasına yol açtı, ama FY'nin güvenlik kurumları kapanmadı. Emekçilerin maaşları ödenmesi önümüzdeki hafta bir dizi grevinde örgütlenmesi için planlar yapılıyor. Birkaç kamu işçisi El-Ahbar'a greve bakmaksızın hiç bir durumda işe gitmeyeceğini, çünkü evden işe geliş gidiş ücretini artık karşılayamayacağını söyledi.

Maliye bakanlığının söz verdiği yarım maaşlar Kasım maaşlarına uygulanacak. FY emekçilerinin aldığı son ödeme Ekim'deydi, ayın son günü ödendi. Para gelmediği taktirde gecikecek olan bu ayın ücretlerine dair ise hiçbir söz verilmedi. 

Batı Şeria'daki kamu sektörü işçileri sendikasının başkanı Bassam Zakarneh, grevin öncelikle İsrail'in “korsanlığını” ve FY'nin fonlarına el koymasını protesto için yapıldığını tekrarladı. Zakarneh, kamu hizmetlerinde yarattığı kesintiye karşın grevin İsrail'in hamlesinin sonuçlarının ciddiliğine ve birçok kamu sektörü işçisinin yoksul şartlarına dikkati çekmek için önemli olduğunu söyledi. 

Fakat aktivist Muhammed Ebu Allan, iş durdurmanın FY üzerinde herhangi bir pratik etkisi olacağından şüpheli. “Grev, kamu sektörü kurumlarında tamamen haklı olmasına karşın durum gösteriyor ki, sendikal yapılar hükümeti onlara ayak uydurmaya zorlayacak kadar kaygılandırmak için çok zayıf” olduklarını ifade etti.

“Kriz karmaşık ve çok yönlü” diyor siyasi analist Muhammed Havaş. “Bir yanda Yönetim yılın son aylarında baş gösteren aylık 30 milyon dolarlık bütçe açığı veriyor. Bunun üstüne İsrail hükümetinin ayda 500 milyon şekel (İsrail para birimi) tutan Filistin vergi gelirlerini dondurmasını ekleyin, bunun da üstüne, herşeyi daha da zorlaştıran, Arap yardımının gelmesinin gecikmesini ekleyin.”

Gazeteci Davud Kuttab, Arap ve diğer ülkelerin yardımının elzem olduğu bir sırada FY üzerinde siyasi baskı yaratmanın bir aracı olarak kasten geciktirildiği fikrini göz önünde bulunduruyor. “Araplardan boşanamayız. Sorun bu değil, fakat açık ki ödenecek siyasi bedeller var ve FY bu bedelleri ödemekten hoşnut değil” diyor, söz verilen fonların gecikmesinin Filistinliler arasındaki uzlaşma süreci ile ilişkili olduğunu sözlerine ekliyor.

“Devletlerin uluslararası ilişkilerini çıkarlara dayandırdığı iyi bilinir” diye ekliyor Kuttab. “Bazı devletlerin çıkarlarının, Arap ve diğer ülkelerin yardımının gecikmesinin ya da hiç gelmemesinin ana nedeni olduğu görülecektir.”

Lübnan merkezli El-Ahbar gazetesinin ingilizce sitesinden kizilbayrak.net tarafından çevrilmiştir.