2012 yılını sermayenin sosyal yıkım ve kölelik saldırıları altında geçiren işçi sınıfı ve emekçiler, saldırı bombardımanına topyekün bir yanıt ortaya koyamadılar. Ancak parçalı da olsa, kıdem tazminatının gaspı planlarının ısıtıldığı, Ulusal İstihdam Stratejisi adı altında kölelik dayatmalarının dillendirildiği 2012 yılı boyunca işçiler hakları ve gelecekleri için alanları ve fabrika önlerini boş bırakmadılar.
Birçok bölgede ortaya çıkan direnişler genel olarak sendikal örgütlenme eğilimi üzerinden gelişse de sendikal önderliklerden yoksun birçok direniş de kazanımla sonuçlandı. Geride bıraktığımız yılın son günlerine ise Şişecam işçilerinin fabrika işgali ve sokak eylemleri damga vurdu. 2012’nin en büyük çıkışlarından birini ise Türk Metal çetesine büyük bir darbe vurarak kitlesel biçimde Birleşik Metal-İş Sendikası’na üye olan Bosch işçileri yaptı. 2012 yılının grev ve direniş tablosu, önümüzdeki dönemde grev ve direnişlerle sınıf dayanışmasını yükseltme ihtiyacının yanı sıra yeni ve daha büyük mücadeleleri yaratma ihtiyacını ortaya koydu.
2012’nin en önemli atılımlarından birini hiç kuşkusuz kölece çalışma koşulları ve düşük ücretlere karşı ayağa kalkan Antep’teki binlerce tekstil işçisi gösterdi. Sınıfsal öfke ve kinin ortaya çıktığı fiili grev havzada bir dizi kazanımı beraberinde getirdi. Şireci Tekstil işçilerinin başlattığı iş bırakma eylemi diğer tekstil fabrikalarına da yayılarak büyük bir patlama yarattı. Sendikal bürokrasinin de teşhir olmasını sağlayan eylem dalgası, sınıf hareketinin imkan ve olanaklarını göstermesi açısından dikkat çekiciydi.
Metalda sessizlik bozuldu!
Yıl boyunca en büyük hareketliliğin yaşandığı iş kollarının başında metal sektörü geldi. Bosch’un Bursa’da kurulu üç fabrikasında Türk Metal çetesinden istifa eden 6 bin işçi ihanetçi çeteye büyük bir darbe vurdu. 2012-2014 Grup TİS sürecinin başladığı şu günlerde Bosch işçilerinin yetki mücadelesi sürüyor.
Metal işkolunda, Bosch işçilerinin fitilini ateşlediği mücadele 2012’nin sonlarına doğru Renault, Otokar ve Arçelik işçilerinin eylemleriyle hız kazandı. Satış sözleşmesine hazırlanan Türk Metal’e duyulan öfkenin dışavurduğu eylemler patron-Türk Metal işbirliğiyle devreye sokulan işten atmalarla boğulmak istenirken metalde önemli bir mücadelenin startını verdi.
İstanbul’da Cankurtaran Holding bünyesindeki Güven Elektrik (Rowenta) fabrikasının kapatılacağı gerekçesiyle tazminat hakları gasp edilen Birleşik Metal-İş İstanbul 2 No’lu Şube üyesi işçiler 36 gün süren direnişleri sonucunda haklarını kazandılar
Samsun’da Eti Bakır İşletmeleri’nde Türk Metal Sendikası’na üye oldukları için işten atılan işçiler 15 haziran 2012’de işten atılmalarının ardından fabrika önünde direnişe başladılar. Onlarca işçiye mezar olan fabrikada süren direnişe 26 Aralık gece yarısı saldırı gerçekleşti.
Uzunca bir süredir Birleşik Metal-İş Trakya Şubesi’nde örgütlenme mücadelesi veren Daiyang-SK işçileri, toplu sözleşme sürecindeki dayatmalara sendikasızlaştırma saldırılarına boyun eğmeyerek grev yolunu tuttular. Daiyang işçileri, 2013 yılına grevle giriyorlar.
Gebze Muallimköy’de kurulu Elkim Radyatör fabrikasının kapatılacağı bahanesiyle keyfi bir biçimde kapı önüne konulan Birleşik Metal-İş üyesi işçiler, fabrika önüne direniş çadırı kurarak yanıt verdiler. Yeni yıla direnişte giren işçilerin fabrika önündeki bekleyişleri sürüyor.
İzmir Aliağa Organize Sanayi Bölgesi’nde yaklaşık 350 işçinin çalıştığı MİCHA fabrikasında Türk Metal’e üye oldukları için işten atılan işçiler, ihanetçi çetenin ayak oyunlarına rağmen aylar boyunca direniş çadırında bekleyerek mücadele kararlılıklarını ortaya koydular. Ancak direniş şine Türk Metal’in ayak oyunlarıyla sonlandırıldı. Havzadaki sınıf mücadelesi açısından önem kazanan bu direniş arkasında bir dizi ders bıraktı.
Tuzla’da kurulu İtalyan sermayeli Fontana Pietro Kalıp fabrikasında işten atılan Birleşik Metal-İş üyesi işçiler bir süre fabrika önündeki bekleyişlerinin ardından işlerine geri döndüler ve sendikal örgütlenme mücadelelerini başarıyla sonuçlandırdılar.
Çorlu’da kurulu Avrupa Serbest Bölgesi’ndeki ilk greve imza atan Birleşik Metal-İş üyesi Epta Soğutma işçileri de kararlı mücadeleleri sonucu zafere ulaştılar.
Gebze Organize sanayi Bölgesi’nde kurulu Alman sermayeli GEA Klima’da keyfi bir şekilde işten atılan işçiler patron-polis baskısına rağmen aylar boyunca direnişlerini sürdürdüler.
İstanbul Bayrampaşa’da kurulu Art Aksesuar fabrikasında Metal İşçileri Birliği üyesi işçiler, patronun işten atma ve hak gasplarına karşı eylem ve direnişler gerçekleştirdiler. Kazanımlarla sonuçlanan bu direnişler patrona geri adım attırdı.
Çiğli’de Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’nde kurulu İzmir Senkromeç fabrikasında işten atılmasının ardından direnişe başlayan MİB üyesi Muharrem Subaşı da aylar süren direnişiyle, havzada önemli bir etki yarattı. Direniş boyunca ilerici ve devrimci kurumlar ile direnişçi işçiler Subaşı’yla sınıf dayanışmasını yükselttiler.
Kayseri Organize sanayi Bölgesi’nde kurulu CEHA’da işten atılan Birleşik Metal üyesi işçiler gerçekleştirdikleri eylemlerle işçi ve sendika düşmanlığını protesto ettiler.
Direnişler kazanımlarla sürüyor!
Geride bıraktığımız yıl içinde bir dizi fabrikada işten atmalara ve hak gasplarına karşı direnişler yaşandı.
Tuzla tersaneler bölgesinde kölece çalışma koşulları, iş cinayetleri ve düşük ücretlere karşı örgütlenme mücadelesi veren Tersane İşçileri Derneği üyeleri, RMK Tersanesi’nde başlattıkları direnişlerini kazanımla sonuçlandırdılar. RMK Tersanesi bünyesindeki Elta taşeronunda çalışırken işten atılan işçiler, tün ayak oyunlarına rağmen gasp edilen haklarını direnişle aldılar.
CHP’li Maltepe Belediyesi’nde işten atılmalarının ardından 2012 yılına direnişte giren Maltepe Belediyesi taşeron işçileri aylar boyunca militan eylemlere imza attılar. CHP Maltepe İlçe Başkanlığı’nı da işgal eden işçiler defalarca kez polis terörüne maruz kaldılar. İşe iade davalarını kazanan işçiler, kararlı direnişleriyle taşeron köleliğine karşı direniş ateşini yaktılar.
Direnişlerini birleştiren BEDAŞ, Roseteks, Hey Tekstil, Darkmen, Cansel Malatyalı ve Kiğılı işçileri her Cumartesi Taksim’de gerçekleştirdikleri yürüyüşler ve inatçı direnişleriyle yol gösterdiler. Bir kısmı önemli kazanımlarla sonuçlanan bu direnişlerden Hey Tekstil, Cansel Malatyalı ve Kiğılı direnişleri öne çıktı.
İstanbul Kuyumcukent’teki Kiğılı fabrikasında keyfi işten atmalara karşı direniş başlatan Didem Sorhun, aylar süren direnişi boyunca bir dizi blokaj eylemi ve basın açıklamalarıyla Kiğılı’daki kölelik koşullarını teşhir etti.
Direnişleri reformizmin ayak oyunlarıyla bitirilmek istenen Hey Tekstil işçileri de, Hey Tekstil patronu Aynur Bektaş’ın da yöneticisi olduğu TOBB önüne direnişlerini taşıyarak Türkiye’deki en büyük sermaye gruplarından TOBB yönetimini köşeye sıkıştırdılar. Halen devam eden direnişte kazanıma yaklaşıldı.
Sözde demokrat İMO yönetimi tarafından işten atılmasının ardından İMO Genel Merkezi önünde direnişe başlayan Cansel Malatyalı da, süresiz açlık grevine başladığı direnişini kazanımla sonuçlandırdı ve işine geri döndü.
Tekstil alanındaki bir diğer önemli direniş ise İzmir Serbest Bölge'deki Hugo Boss direnişi oldu. Sendikal örgütlenme çalışmaları açığa çıkan ve işten atılan Hugo Boss işçileri TEKSİF ile birlikte direnişe geçti. Ancak sendikanın atıl tutumu ve reformizmin uğursuz etkisi nedeniyle direniş bitirildi. Yine de direniş serbest bölgelerde örgütlenme açısından önemli bir deneyim bıraktı.
Bayrampaşa’da bulunan Akçay Tekstil patronunun işçilerin geçmişe dönük alacaklarını öremeyerek fabrikaya iflas göstermesi üzerine işçiler fabrikayı işgal etti. Direniş komitesi kuran işçiler yolis ve mafya tehditlerine rağmen direnişi sürdürüyor.
Enerji Sen üyesi BEDAŞ işçilerinin direnişi de 2012’nin dikkat çeken direnişlerindendi. BEDAŞ’ın Taksim’deki genel müdürlüğü önüne direniş çadırı kuran işçiler sürekli eylemleriyle mücadele kararlılıklarını ortaya koydular ve direnişlerini kazanımla sonuçlandırdılar.
Adana’da ise Enerji Sen üyesi TEDAŞ işçileri polisin gözaltı terörüne rağmen aylar boyunca direnişlerini sürdürdüler.
Teksif Sendikası’na üye oldukları için işten atılan Teksim işçileri de direniş alanında yerlerini aldılar. İstanbul Merter’deki fabrikaları önünde direnişe başlayan işçilerin mücadelesi patrona geri adım attırarak sendikayla masaya oturmaya zorladı.
DHL’de direniş sürüyor…
Kargo ve taşımacılık devi UPS’deki sendikal örgütlenme mücadelesini başarıyla sonuçlandırarak yeni örgütlenmelerin önünü açan Türkiye Motorlu Taşıt İşçileri Sendikası (TÜMTİS), Almanya merkezli lojistik devi DHL’de örgütlenme mücadelesini sürdürüyor. İşten atmalara karşı Kıraç ve Gebze’deki direnişler sürerken uluslararası dayanışma da devam ediyor. DHL işçileri 6 ayı aşkın süredir direnişteler.
Uluslararası Mersin Liman İşletmesi'nde Uğursan taşeron işçileri, Liman-İş Sendikası’nın ihanetlerine rağmen aylar boyunca liman kapısında direndiler. İşçiler sendikaya duydukları tepkiyi Liman-İş Mersin Şubesi'ni işgal ederek gösterdiler.
Nakliyat-İş üyesi Borusan Lojistik işçileri de işten atmalara karşı şirketin genel müdürlüğü ve Tuzla’daki deposu önünde direniş gerçekleştirdiler. Direniş, işten atılan işçilerin işe geri dönüşleri sağlanamadan sona erdi. Borusan Holding’e ait Kültür Sanat Evi’nde de işgal eylemi gerçekleştiren işten atılan işçiler, tazminatlarını aldılar.
Gıda işçileri direnişteydi
İzmir’de sendikal örgütlülüklerine sahip çıktıkları için işten atılan Tek Gıda-İş Sendikası üyesi Billur Tuz işçileri, 2012 yılının başından itibaren başladıkları direnişlerini 240 gün sürdürdüler. 5’i kadın toplam 47 işçinin 2 Ocak 2012 günü başlayan direnişi sendika ve işçilerin aldığı karar doğrultusunda bitirildi.
Adana Organize Sanayi Bölgesi'nde 3 Mart 2012’de başlayan Amylum Nişasta grevi Tek Gıda-İş Sendikası ile Amylum patronunun vardığı anlaşma üzerine sona erdi. Grevin 107. gününde anlaşmaya varıldı.
Yaklaşık 30 yıldır Tek Gıda-İş Sendikası'nın örgütlü olduğu Elit Çikolata fabrikasında geriye dönük mesai ücretlerini istedikleri için işten atılan işçiler seslerini çeşitli eylemlerle duyurdular. Zaman zaman fabrika önünde eylem yapan işçiler Öz Gıda-İş ile Tek Gıda-İş arasındaki sendikal rekabetin parçası haline getirilmek istendiler.
Yine Bursa’da kurulu Cargill fabrikasında çalışan Öz Gıda-İş üyesi işçiler de gerçekleştirdikleri eylemlerle sendika düşmanlığını protesto ettiler.
Petrol-İş Sendikası Mersin Şubesi’nin örgütlü olduğu Soda, Kromsan ve Tuz İşletmeleri’nde çalışan 530 işçi, toplu iş sözleşmesi sürecinde greve çıktılar. 48 gün süren grev, sendika ve patron arasında sağlanan anlaşmayla sona erdi.
Grev ve sendika düşmanlığına karşı direniş!
Hava işkolunda grev yasağına karşı iş bıraktıkları için işten atılan Hava-İş Sendikası üyesi THY işçilerinin direnişi Atatürk Havalimanı’nda sürüyor. İşe iade davaları süren havayolu işçileri, çeşitli eylemlerle mücadelelerini sürdürüyorlar.
Kartal'da bulunan Koşuyolu ile Maltepe'de bulunan Süreyyapaşa hastanelerinde Dev Sağlık-İş Sendikası’na üye oldukları için keyfi baskılara maruz kalan işçiler, direnişlerini sürdürüyor.
Direniş, Koşuyolu’nda 70 günü aşkın süredir, Süreyyapaşa'da ise 140 günü aşkın süredir devam ediyor.
Samsun Gazi Devlet Hastanesi’nde işten atma saldırısına karşı 2011 yılında direnişe başlayan Dev Sağlık-İş üyesi sağlık işçileri 2012 yılında da direnişlerini sürdürdüler.
Bilgi Üniversitesi’nde işten atılan Sosyal-İş üyesi işçiler geçtiğimiz yıl içerisinde gerçekleştirdikleri eylemlerle sendika düşmanlığına karşı mücadele ettiler.
Deride direnişler…
Geride kalan yıl, deri işkolu açısından da hareketli bir yıl oldu. Çorlu’da kurulu Trexta Deri ve Grup Suni Deri işçileri fabrika önünde direnişler gerçekleştirdiler. Tuzla’da kurulu Kampana Deri ile İzmir Menemen’de kurulu Savranoğlu Deri’de Deri-İş üyesi işçiler direniş yolunu tuttular ve bir dizi eyleme imza attılar. Ankara’da Eskişehir yolu üzerinde kurulu bulunan Togo Ayakkabı fabrikasında Deri-İş Sendikası’na üye oldukları için işten atılan işçiler fabrika önünde Togo mağazaları önünde eylemler yaptılar.
2012’nin son günlerine girerken deride yeni direnişler de boy vermeye başladı. Zeytinburnu’nda kurulu Kuzu Deri’de çalışan işçiler Deri-İş Sendikası’na üye oldukları için işten atıldılar ve direnişe geçtiler.
Yeni yıla direnişle giriyorlar!
Yılın son günlerinde de işçiler direnişlerine devam ettiler. İstanbul Hadımköy’de kurulu Abdi İbrahim İlaç fabrikasında keyfi gerekçelerle işten atılan ve fabrika önünde direniş başlatan işçiler, uzun çalışma saatleri ve baskılar altında çalışmaya mahkum edilen işçilere yol gösteriyorlar.
Yeni yıla girerken işçi sınıfı cephesinden son çıkış ise Kristal-İş üyesi Şişecam işçilerinden geldi. Yıllardır Şişecam’ın Topkapı’daki fabrikasında çalışan işçiler, fabrikanın Eskişehir’e taşınması adı altına işsiz bırakılmak istenmelerine karşın işgal eylemi başlattılar. İşçiler, ailelerinin de katıldığı eylemlerle tepkilerini dile getiriyorlar.
Yalnızca Abdi İbrahim ve Şişecam işçileri değil, sürmekte olan bir çok direniş, kazanana kadar mücadeleye sürdürme kararlılığı taşıyor. Yeni yıla da direniş çadırlarında, eylem alanlarında, grev meydanlarında giren işçiler, henüz parçalı bir tabloda ve lokal taleplere sıkışmış olsa da 2013 için sınıf mücadelesinin yeni bir yükselişe gebe olduğunun da işaretlerini veriyor.
