Türk Tabipleri Birliği (TTB) “Hekimler arasında tükenmişlik durumu ve ilişkili faktörler” başlıklı araştırma raporunu yayımladı. TTB üyesi 626 hekimin katılımıyla yapılan araştırmada çalışma koşulları, Sağlıkta Dönüşüm Yasası’nın getirdiği hak gaspları ve sağlığın metalaşması gibi faktörlere değinildi.
Tükenmişlik sendromuna yol açan faktörlerin başında çalışma koşulları geldiğinin altı çizilen raporda hekimlerin tükenmişliğin kendilerine ve dolayısı ile toplum sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yarattığı belirtildi.
4 hekimden 1’i şiddete işaret etti
Raporda hekimlerin yüzde 43,9’u kendileri için en büyük sağlık sorunun sağlık sisteminin bizzat kendisi olduğunu belirtti. İkinci sırada yüzde 24,7 ile şiddet sağlık sorunları arasında ikinci sırada yer aldı. Hekimlerin yüzde 44,5’i toplum için en büyük sağlık sorununun sağlık sistemi olduğunu söyledi. Hekimlerin yüzde 23,5’ü toplum sağlığını tehdit eden faktörün bilgisizlik olduğu görüşünü paylaştı.
Hekimlerin %41,4’ü günde 9 saat ve üzerinde çalıştıklarını belirtirken %14,4’ü başka bir işte çalıştıklarını ifade etmişlerdir. Şiddet, her dört hekimden birisinin işaret ettiği sağlık sorunudur. Şiddetin tükenme ile ilişkisi olduğu ve bu konuda hekimler arasında endişe varlığı farklı araştırmalarda ifade edilmektedir.
Çözüm için sorumluluk alması gerekenler
Hekimlerin büyük bir çoğunluğu (%91,2) mevcut sorunlara çözüm üretilebileceğini düşünmektedir. Çözüm ile ilgili sorumluluk alması gereken ilk beş bileşen hekimler tarafından Sağlık Bakanlığı, Meslek Örgütü, üniversiteler, hekimlerin bireysel çabaları, uluslararası kurumlar olarak belirtilmiştir. Hekimlerin mevcut sorunlara çözüm üretilebileceğini düşünmeleri olumludur. Çözüm adreslerinin de sağlıkla ilgili temel sorumluluğu olan kamu ve meslek örgütlerini ilk sıralarda belirtmeleri bu kurumların eşgüdüm içinde çalışabilmelerine olan gereksinimi hatırlatmaktadır. Sistem temelli yaklaşımların çözümlere katkı sunacağı ifade edilmektedir
TTB, raporda hekimlerin sağlık durumuna ilişkin önerilerini şu şekilde sıraladı:
“-Hekimlerin sağlıklı yaşam davranışlarının geliştirilmesine yönelik farkındalık çalışmalarının yapılması
-Türk Tabipleri Birliği tarafından tütün bırakma, sağlıklı beslenme gibi düzenli programların oluşturulması ve geliştirilmesi
-Durum tespitinin ve müdahale alanlarının belirlenebilmesi için benzer bilimsel çalışmaların düzenli aralıklarla yapılması.”
Hekimlerin tükenme durumlarına ilişkin öneriler ise şu şekilde sıralandı:
“-Tükenmeye neden olan koşulların ortadan kaldırılmasına yönelik olarak; o Sistem temelli çözümlerin üretilmesi (çalışma saatlerinin düzenlenmesi, özlük haklarının iyileştirilmesi, vb)
-Hekimlerin gereksinim duymaları halinde meslek örgütüne başvuracakları sürdürülebilir bir mekanizmanın kurulması
-Tükenme ile mücadele için ilgili bileşenlerle bir arada çalışılması (meslek örgütü, kamu, vb) -Durum tespitinin ve müdahale alanlarının belirlenebilmesi için benzer bilimsel çalışmaların düzenli aralıklarla yapılması.”