Sermaye devletinin, kendisine her şey mübah görülen şefi Erdoğan’ın ve sarayının masrafları Sayıştay’ın 2016 raporunda kısmen yer buldu. İşçi ve emekçilere kuruşla zamlar reva görülüp yeni vergilerle, enflasyonla bunlar lira olarak geri alınırken, Erdoğan’ın gizlenmek istenenlerin dışındaki harcamalarının büyüklüğü dikkat çekiyor.
Sayıştay’ın 2015 raporunda 150 milyon lira olan açıkça “gizli” olan örtülü ödeneği, 7 Mart 2015’te yapılan yasal düzenlemenin ardından 2016 raporunda tamamen gizlendi.
Erdoğan’ın sözde aldığı “aylık maaş”, esasta ise işçi ve emekçilerin cebinden kesip kendi cebine koyduğu aylık haraç, 2016 yılında 43 bin 750 TL’den, 49 bin 250 TL’ye çıkarken, 2017 bütçesine göre de bu miktar 53 bin 500 TL olarak kesiliyor.
Cumhuriyet’ten Sinan Tartanoğlu’nun aktardığı raporun geri kalanına göre, iki seçimin yapıldığı 2015 yılında Cumhurbaşkanlığı personelinin yurtiçi ve yurtdışı seyahatler yolluk gideri için harcanan 9 milyon 995 bin 495 TL, sandık kurulmayan 2016 yılı için 10 milyon 231 bin 758 TL’ye çıktı.
Gizlenen ‘gizli hizmet’
Sayıştay’ın 2015 yılı için Cumhurbaşkanlığı raporunda “Saray’ın örtülü ödeneği” olarak bilinen “Gizli Hizmet Giderleri” kaleminin, 2016 yılı raporunda yer almaması dikkat çekti. Cumhurbaşkanlığı örtülü ödeneği, 7 Mart 2015’te yapılan yasal düzenleme ile gizlenmişti. Düzenleme ile Cumhurbaşkanlığı bütçesindeki ödeneklerin Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile belirlenmesi ve uygulanmasının önü açılmıştı. Bu da Cumhurbaşkanlığı örtülü ödeneğinin gizli kalması olarak yorumlanmıştı. Ancak yine de söz konusu kalem 2015 yılında 150 milyon TL’lik harcama ile Sayıştay raporuna yansımıştı.
Saray’ın sırları
2015 Sayıştay raporunda yer alan tablolardaki birçok kalem, 2016 yılı raporuna yansıtılmadı. Su tüketimi aboneliği, ısıtma gideri, elektrik gideri, internet harcaması aboneliği gibi kalemler gizlendi. Bunun yerine 2016 yılı için “tüketime yönelik mal ve malzeme alımları” kalemi belirlendi ve bu kaleme 26 milyon 489 bin 93 TL harcandığı belirtildi. Rapora göre, Saray’ın hizmet alımları kaleminde 63 milyon 822 bin 525 TL harcandı. Cumhurbaşkanlığı personelinin tedavi ve cenaze giderleri için ise 253 bin 986 TL harcandı.
2016 yılı içinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’a aylık 49 bin 250 TL maaş ödendi. Cumhurbaşkanı ödeneği kaleminde 2015 yılında toplam 525 bin TL harcanmıştı. Yani Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan maaşını bir yılda 43 bin 750 TL’den 49 bin 250 TL’ye çıkarmış oldu. Erdoğan’ın 2017 maaşı ise yıllık toplam 639 bin 600 TL olarak bütçeye yansıtıldı. Yani Erdoğan 3 yılda maaşını yaklaşık 10 bin TL arttırdı.
Temizlik 2 milyon TL
Saray “tıbbi ve laboratuvar sarf malzemelerine” 2016’da toplam 2 milyon 160 bin 927 TL harcadı. Saray’ın “temizlik giderleri” ise 2 milyon 48 bin 921 TL tuttu. Cumhurbaşkanlığı’nın kullandığı nakil vasıtaları lastikleri için 728 bin 935 TL harcandı. 2015’te Cumhurbaşkanlığı’nın “yakıtlar, yakıt katkıları ve katkı yağlar” kalemi için harcanan 267 bin 565 TL, 2016 yılı tablolarına, 327 bin 488 TL olarak yansıdı.
Mutfağa 1 milyon 216 bin TL
Saray’ın kırtasiye masrafları 2016 yılında 1 milyon 540 bin 858 TL oldu. Saray’ın “beslenme, gıda amaçlı ve mutfakta kullanılan tüketim malzemeleri” kaleminde ise yıl boyunca 1 milyon 216 bin 63 TL harcandı.
MİT’çilere fazladan 134 milyon
Milli İstihbarat Teşkilatı istihbarat personeline 768 milyon 877 bin 111 TL harcandı. Bu rakam 2015 yılında 634 milyon 474 bin 623 TL olarak tablolara yansımıştı. Böylece 2015’ten 2016’ya MİT’çiler için harcanan para 134 milyon 402 bin 488 TL arttı.
Yolluk masrafı
İki genel seçim yapılan 2015 yılında, Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı personelinin yurtiçi ve yurtdışı yolluk giderleri 9 milyon 995 bin 495 TL olarak Sayıştay raporuna yansımıştı. 2016 Sayıştay raporunda, “yolluklar” kalemi yurtiçi ve yurtdışı olarak ayrı ayrı gösterilmedi. 2016 yılında bir seçim çalışması olmamasına karşın Cumhurbaşkanlığı personelinin toplam yolluk gideri, 10 milyon 231 bin 758 TL oldu.
Temsile 31 milyon
2016 yılı içinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın takdiri ile temsil ve ağırlamanın gerektirdiği her türlü tören, fuar ve organizasyon giderleri için 31 milyon 72 bin 667 TL harcadı. Bu rakam 2015 yılında Sayıştay raporuna 30 milyon 648 bin 492 lira olarak yansımıştı. 2015 yılında dernek, birlik, kurum, kuruluş, sandık gibi kâr amacı gütmeyen kuruluşlara yapılan 4 milyon 150 bin TL transfer, 2016 yılında 7 milyon 146 bin 230 TL’ye çıktı. 2015 yılında “Saray yardımı” olarak çok eleştirilen, “hane halkına yapılan transferler” kalemi için harcanan 3.5 milyon TL ise 2016 yılında, 4 milyon 226 bin TL oldu. Cumhurbaşkanlığı daha önce bu yardımın “sınırlı sayıda ihtiyaç sahibine valiliklerden gelen bilgiler doğrultusunda” yapıldığını ve bunun örtülü ödenek ile ilgisinin olmadığını açıklamıştı.
Başbakanlık yolluğu 11 milyon TL
Başbakanlık 2015 yılı Sayıştay denetim raporuna göre ise; Başbakanlık personelinin yurtiçi ve yurtdışı seyahat yollukları için 11 milyon 205 bin 964 TL harcandı. Başbakanlık, 2 milyon 201 bin 561 TL değerinde kırtasiye malzemesi aldı. Başbakanlığın “mutfak masrafları” ise 2 milyon 241 bin 510 TL oldu. Temizlik için Başbakanlık’ta, 62 bin 211 TL harcandı.
RTÜK ceza kesiyor ama...
RTÜK’ün 2016 yılı Sayıştay raporunda ise radyo ve televizyonlara, yayın ilkeleri ihlali gerekçesiyle kesilen para cezalarının toplamının 2 milyon 246 bin 526 TL olduğu görüldü. Ancak Sayıştay, RTÜK’ün alacaklarının peşine düşmediğini tespit etti. Sayıştay raporunda söz konusu usulsüzlük, “Yapılan incelemede kurumun 2016 faaliyet döneminden sonraki dönemlerde tahsil edilmesi gereken 12 milyon 35 bin 649 TL alacağı bulunmasına rağmen hiç kayıt yapılmadığı tespit edilmiştir” ifadeleri ile anlatıldı. Üst Kurul ise Sayıştay’a “İdari para cezalarını da kapsayacak şekilde, tahsilat sistemini de yönetecek web tabanlı tahsilat programının uygulanmaya başlandığı, söz konusu yazılımda gelir tahakkuku uygulamasının henüz başlatılmamış olduğu” savunmasını yaptı.