IMF ve Dünya Bankası bahar toplantıları yarın sanal ortamda başlıyor. Geçtiğimiz hafta, ABD’nin 1,9 trilyon dolarlık mali destek paketini olumlu karşılayan, gelişmiş kapitalist devletlerin bazılarındaki aşılama oranları dolayısıyla küresel ekonomide toparlanmanın beklenenden daha kısa sürede gerçekleşebileceği öngörüsünde bulunan IMF, 5 Nisan’da başlayacak toplantıların sonucunda 6 Nisan’da Küresel Ekonomik Görünüm raporunu yayımlayacak.
IMF Başkanı Kristalina Georgieva, geçtiğimiz günlerde yaptığı değerlendirmede “Gelecek hafta Dünya Ekonomik Görünümü raporunda göreceğiniz üzere, bu yıl ve 2022 için küresel tahminimizde yukarı yönlü bir revizyona izin veriyor” ifadelerini kullanarak ekonomiye dair sözde “ılımlı” beklentilerini ifade etmişti. Bununla birlikte IMF Başkanı, yüksek belirsizliğin sürdüğüne değinerek bunu “en büyük tehlike” olarak gördüğünü de sözlerine eklemişti.
IMF üyesi ülkelere yardım da gündemde
Hafta başında yapılacak toplantıların gündemlerinden birinin IMF’nin üye ülkelere yapacağı yardımlar olduğu belirtiliyor. Sözcü’den Emre Deveci’nin haberine göre, toplam 650 milyar dolara denk IMF parası (SDR-özel çekme hakları) aktarılabileceği öngörülüyor. Buna karşın Bloomberg, bu konudaki resmi önerinin haziran ayına kadar masaya gelmeyeceğini ancak üye ülkeler arasında geniş destek topladığını aktardı. ABD Hazine Bakanı Janet Yellen de geçen hafta Kongre'de yaptığı konuşmada, rezerv aktarım önerisine destekleme niyetinde olduklarını belirtmişti.
Türkiye’ye de 6,37 milyar dolar aktarılacak
Önerinin hayata geçmesi durumunda, Türkiye Merkez Bankası’na da ülke kotası doğrultusunda 6 milyar 370 milyon dolarlık IMF parası (SDR) aktarılacak ve MB brüt rezervlerine eklenecek.
Türkiye gelen bu parayı SDR olarak brüt rezervlerinde tutabilir. Üye ülkeler, IMF parasını dolara ya da diğer fiat paralara çevirip harcayabilir ancak genelde SDR’ı çok zorda kalmadıkça harcamıyorlar. Ülke kotası en yüksek ülke olan ABD’ye, rezerv aktarım planı gerçekleşirse 113,4 milyar dolarlık IMF parası aktarılacak.
Mevcut durumda 1 milyar 576 milyon dolarlık IMF parası Merkez Bankası’nın brüt rezervlerinde duruyor. Bu para, IMF’nin üye ülkelere kredi olarak aktardığı paradan farklı.
Merkez Bankası’nın net rezervleri tarihi dip seviyede
TCMB’nin şu an 90,9 milyar dolarlık brüt rezervi bulunuyor. Bundan bankaların TCMB’de zorunlu karşılık olarak tuttukları döviz ve altınlar başta olmak üzere bazı yükümlülükler çıkarıldığında 12,8 milyar dolarlık net rezerve ulaşılıyor.
TCMB’nin yurt içi ve yurt dışındaki bankalardan belirli bir süreliğine swap (takas) ile ödünç aldığı döviz ve altınlar 26 Mart itibarıyla 60 milyar dolar seviyesinde. Bu rakam da çıkarıldığında TCMB’nin net rezervi şu an eksi (-) 47,2 milyar dolarla tarihi dip seviyelerde bulunuyor.
En büyük tutar 2008 krizinin ardından aktarılmıştı
IMF şu ana kadar rezerv para olarak 204,2 milyar SDR (318 milyar dolara denk) üye ülkelere tahsis etti. Bundan önce en yüksek aktarım, 2008 Küresel Finans Krizi’nin ardından 28 Ağustos 2009 tarihinde yapılan 161,2 milyar SDR’lık aktarım olmuştu.
Şu an bir SDR, 1,418 ABD dolarına ve 11,58 TL’ye denk durumda.
