Koronavirüs (Covid-19) salgını karşısında hapishanede en dezavantajlı olan hasta mahpuslar. İnsan hakları ve hukuk örgütleri ortak yazılı açıklama yaparak, hasta mahpuslar için salgına karşı yapılması gerekenleri bir kez daha ifade ettiler.
Hapiste vaka kabul edildi ama önlem yok
Buca Hapishanesi’nde ardından Konya E Tipi Hapishanesi’nde koronavirüs tespit edilen mahpuslar olduğuna değinilen açıklamada savcılıkların bununla ilgili açıklamalarına dikkat çekildi. Adalet Bakanlığı’nın verdiği bilgiler hatırlatılırken “Şu ana kadar Türkiye hapishanelerinde toplam kaç test yapıldığına, alınan önlemlere ve salgın süreciyle ilgili yapılan çalışmaların neler olduğuna dair ise kamuoyunu tatmin edecek yeterlilikte bir açıklama yapılmamıştır” denildi.
En riskli grup hasta mahpuslar
Hapishanelerin doluluğuna işaret edilerek “sosyal mesafe” kuralının uygulanamayacağının altı çizilen açıklamada “Hasta ve ağır hasta mahpuslar, özel gereksinimleri bulunan mahpuslar, çocuklar, hamile kadınlar ve engelli mahpuslar pandemi sürecinde ağır risk altındadırlar” denildi. Tüm risk grubundaki mahpuslar için acil eylem planı hazırlanıp hayata geçirilmesi istenen açıklamada, infaz düzenlemesindeki adaletsizliğe de vurgu yapıldı.
Hasta mahpuslar için yapılması gerekenler
Açıklamada hasta mahpuslar için alınması yapılması gerekenler şöyle sıralandı:
“-Türkiye’deki tüm hapishanelerde ortak önleyici ve koruyucu uygulamaların yapılması ve bu uygulamaların denetime açılması,
-Henüz yargılaması süren ve cezası kesinleşmemiş temyiz-istinaf aşamasında olan mahpusların hemen tahliye edilmesi,
- Önleyici tedbirlere öncelik vererek, salgın süresince askıya alınan revir ve hastane sevklerinin bir an önce işlevli hale getirilmesi için gerekli adımların atılması,
-Ağır hasta, kronik rahatsızlığı bulunan ve tek başına yaşamını idame ettiremeyecek durumda olan mahpuslar için acil bir şekilde infaz ertelemesine gidilerek tahliye edilmeleri,
-Son ve en önemli olarak da, kamuoyunda 16. Madde olarak bilinen, Ceza İnfaz Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmeliğin 42. Maddesi’ne göre akıl hastası, ağır hastalığı olan, engelli ve hamile ya da doğum yapan mahpusların hastalık nedeni ile hapis cezasının infazının ertelenmesine gidilmesinin6 salgın sürecini en az vaka ve kayıp ile bitirmeyi kolaylaştıracağı akılda bulundurularak, 42. Maddenin bu süreçte daha hızlı yürürlüğe girebilmesi için hastalık raporlarında Adli Tıp Kurumu’nun onaylama zorunluluğu kaldırılarak Eğitim ve Araştırma Hastaneleri ile Üniversite hastanelerine de onaylama yetkisinin verilmesi acil bir gerekliliktir.”
Açıklamaya imza atan kurumlar şöyle:
Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği, Çağdaş Hukukçular Derneği, Hak İnisiyatifi Derneği, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi, İstanbul Diş Hekimleri Odası, İstanbul Ses Şubeleri, İstanbul Tabip Odası, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği, Toplum Hukuk Araştırmaları Vakfı, Tutuklu ve Hükümlü Aileleri ile Yardımlaşma Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı