İnsan Hakları Derneği (İHD) Hapishaneler Komisyonu Çukurova'da bulunan hapishanelerdeki hasta tutsaklar ile hapishanelerde yaşanan hak ihlalleri üzerine rapor hazırladı.

Raporun hazırlanması için İHD Adana Şube hapishane ve hukuk komisyonlarında bulunan Av. Zelal Demiray, Av. Çayan Biçer, Av. İlhan Öngör bir heyet oluşturdular. Tarsus T Tipi Kadın Kapalı Hapishanesi, Tarsus T Tipi 2 ve 3 Nolu Hapishanesi, Adana Kürkçüler F Tipi Hapishanesi ve Osmaniye 2 No'lu T Tipi Hapishanesi’ndeki tutsaklarla birebir görüşmeler yapan heyet, bu görüşmeler hak ihlalleri raporunu hazırladı.

OHAL keyfiyeti ve hukuk dışı uygulamalar

Raporda, Çukurova hapishanelerinde de OHAL keyfiyetiyle hareket eden yönetimlerin, kendi yasalarına dahi uymadıklarına dikkat çekildi. Hiçbir hak, hukuk tanımayan bu ihlaller şu şekilde sıralandı:

-Çıplak arama.

-Ayakta ve askeri nizamda sayım.

-Kelepçeli muayene, Muayene sırasında kolluğun muayene odasında  bulunması, hasta mahpusların tedavisinin yapılmaması, yada geç yapılması.

-Sosyal ve kültürel faaliyetlerinin kısıtlanması.

-Gazete ve kitapların yasaklanması.

-Sağlıklı ve hijyenik bir ortamın bulunmaması, iklim şartlarına uygun fiziki şartların yerine getirilmemesi, kapasitenin üzerinde tutsağın bulunması.

- İnfaz koruma memurlarının tutsaklara karşı provoke ve tahrik edici söylem ve davranışları, tutsaklar arasında ayrımcılık yaparak ideolojik yaklaşımlarda bulunmaları.

Tarsus T Tipi Kadın Hapishanesi’nden yansıyanlar

Tutsakların karşılaştıkları saldırılara açlık greviyle direndikleri ve belli kazanımlarla açlık grevini sonlandırdıkları Tarsus T Tipi Kadın Hapishanesi’nde yaşanan ihlaller raporda dikkat çekti. Kadın tutsakların cezaevi girişinde çıplak aramaya maruz kalması, hasta tutsakların muayenelerinin erkek asker gözetiminde ve kelepçeli yapılması gibi saldırıların yaşandığı hapishanede keyfi uygulamalar da göze çarptı.

Hapishane yönetiminin keyfi saldırıları raporda şöyle sıralandı: “Hasta tutsakların tedavilerinin yapılmaması ya da geç yapılması, 16 kişilik koğuşlarda 19 ya da daha fazla kişi kalma dayatması, tutsakların yerde ya da aynı yatakta yatmaya zorlanması, tamamen keyfi disiplin cezaları, bu cezalara yapılan itirazların hiçbir gerekçe olmadan reddedilmesi, infaz yasa ve yönetmeliklerine aykırı bir şekilde tutsakların sosyal-kültürel faaliyetlerine kısıtlamalar getirilmesi, yasaklanmamış kitap ya da dergilerin tutsaklara verilmemesi.”

Ayrıca hapishanedeki sağlıksız koşullara da değinilen raporda, hapishanenin bölgenin iklimine uygun fiziki koşullara sahip olmadığı belirtildi. Bununla birlikte raporda; havalandırma alanının küçük olması, koğuşlardaki yetersiz ışıklandırma ve içme suyunun sağlıklı, içilebilir, hijyenik olmadığı bulgularına yer verildi.

Tarsus’ta yoğun darp ve işkence

Tarsus 2 ve 3 Nolu T Tipi Hapishanesi’nde de benzer ihlaller yaşanırken, bunların yanı sıra tutsakların yoğun darp ve işkenceye maruz kalması, devamında darp raporunun geç verilmesi ve cezai sorumluluktan kurtulmak amacıyla bu sürecin geciktirilmesine dikkat çekildi.

Ek olarak tutsaklara, askeri nizam ve ayakta sayım gibi uygulamalarla baskı uygulandığı ifade edilirken, gardiyanların provoke edici söylem ve davranışlar, ayrımcılık yaparak ideolojik yaklaşımlarda bulundukları bildirildi.

Tarsus dışında heyetin görüşmeye gittiği Adana Kürkçüler F Tipi Hapishanesi ve Osmaniye 2 No'lu T Tipi Hapishanesi'nde de benzer hak ihlallerinin yaşandığına işaret edildi.

Çukurova hapishanelerinde hasta tutsaklar

İHD verilerine göre, ülke genelinde hapishanelerde, en az 357’si ağır hasta olmak üzere en az 1025 hasta tutsak bulunuyor. Çukurova hapishanelerindeki hasta tutsak listesi ise raporda şu şekilde sıralandı:

Kemal Özelmalı - Adana Kürkçüler F tipi cezaevinde hükümlü – wernicke korsakoff hastası.

Şemsettin Kalkan - Adana Kürkçüler F tipi cezaevinde hükümlü – KOAH hastası.

Cengizhan Pilaf - Adana Kürkçüler F tipi cezaevinde hükümlü – wernicke korsakoff hastası.

Güzel Saraç - Tarsus T tipi kadın cezaevinde hükümlü – şeker hastası.

Seyran Demir - Tarsus T tipi kadın cezaevinde hükümlü – Kalp mide hastası.

Songül Bağatır - Tarsus T tipi kadın cezaevinde hükümlü – Bel fıtığı hastası.

Fatma Gökhan - Tarsus T tipi kadın cezaevinde hükümlü – Kalp  hastası.

Evin Şahin- Tarsus T tipi kadın cezaevinde tutuklu – Böbrek hastası.

Bediha Karak - Tarsus T tipi kadın cezaevinde hükümlü –mide ülseri hastası.

Özgül Yaşa - Tarsus T tipi kadın cezaevinde hükümlü – yüzünün sol tarafı felç,alerjik astım hastalığı.

Sultan ... - Tarsus T tipi kadın cezaevinde hükümlü – sedef  hastası.

Şivekar Ataş - Tarsus T tipi kadın cezaevinde hükümlü – hiper tansiyon hastası.

Hüseyin Güloğlu - Ceyhan M tipi cezaevinde hükümlü – prostat, bir gözü görmüyor, tek böbrekli.

Mehmet Emin Oruç - Ceyhan M tipi cezaevinde hükümlü – Kroner artar hastalığı.

Akar İkbal - Osmaniye T2 cezaevinde  hükümlü – İdrar da taş var ameliyat olması gerekir. Kollarında mermi var.

Cemil Nart - Osmaniye T tipi cezaevinde hükümlü – ağır böbrek ve bağırsakların hasta.

İsa Gürbüz - Osmaniye T tipinde hükümlü- KOAH hastası.

Adem Amaç - Osmaniye T 2 nolu tipinde hükümlü- bağırsak bölgesinde şarapnelden dolayı parçalanmış .

Abdülhakim Eşiyok - Osmaniye T 2 nolu tipinde hükümlü- Mide ülseri- kafasında aldığı demir parçası neticesinde yaralanmış, demir parçası halen kafasında bulunmaktadır.

Murat Bayram - Osmaniye C tipi cezaevinde  hükümlü – beyin damarlarında tıkanıklık var.

Yunus Şeker - Tarsus T 2 nolu cezaevinde – ileri derecede Kalp yetmezliği, damar hastalığı, % 70

engelli.

Mirze Mehmet Söylemez - Tarsus 2 nolu T tipi cezaevi tutuklu – çölyak hastası.

Sise Bingöl - Tarsus T tipi kadın cezaevinde- 84 yaşında dizleri tutmuyor, iltihap var, ihtiyaçlarını tek başına gideremiyor.

Fazıl Türk - Tarsus 2 nolu T tipi cezaevi tutuklu – şeker hastası.

Fethullah Azar - Tarsus 2 nolu T tipi cezaevinde – ülser, bel fıtığı, boyun fıtığı  hastası.

Mehmet Gök - Tarsus 2 nolu T tipi cezaevinde – 64 yaşında yüksek tansiyon hastası.

Abdulaziz Özdemir - Tarsus 2 nolu T tipi cezaevi –67 yaşında apandisit kanser hastası.

Hadi Elçiçek - Tarsus 2 nolu T tipi cezaevi  – kalp  hastası.

Şemsettin Kaya -  Tarsus 2 nolu T tipi cezaevi  – kalp  hastası.

İsa Gültekin - Tarsus 2 nolu T tipi cezaevi  – 62 yaşında prostat  hastası.

Nurettin Erdemci - Tarsus 2 nolu T tipi cezaevi  – 61 yaşında prostat hastası.

Emin Haşlama - Tarsus 3 nolu T tipi cezaevi  – alerjik  hastası, elleri ayakları soyuluyor.