Guatemala’da bütçe ve yolsuzluk protestoları

Guatemala’da 2021 yılı bütçesinde eğitim, sağlık ve sosyal hakları kırpılan halk sokağa döküldü. Parlamento binasının ateşe verildiği eylemlerde kitleler, yolsuzlukla suçladıkları devlet başkanı Giammattei’nin istifasını istedi.

  • Haber
  • |
  • Dünya
  • |
  • 22 Kasım 2020
  • 22:36

Guatemala parlamentosunun 2021 yılının bütçesini açıklamasının ardından yüzlerce kişi soygun bütçesine karşı sokaklara çıktı. Parlamento binasının ateşe verildiği protestolarda devlet başkanı Giammattei’nin istifa etmesi talep edildi.

Eylem esnasında halka göz yaşartıcı gaz sıkan polis görevlilerine, protestocular taş atarak karşılık verdi. 30 kişinin polis tarafından gözaltına alındığı protestonun ardından, dumandan zehirlenerek tedavi altına alınanlar olduğu bildirildi.

Devlet başkanının istifası talep ediliyor

2021 yılı bütçesi, bu yılın bütçesinde yüzde 25 artışla 12,8 milyar dolar olarak açıklandı. Bütçenin açıklanmasının ardından, protestonun ana hedefi devlet başkanı Alejandro Giammattei oldu. 

Tagesschau’da yer alan habere göre, eş zamanlı bir başka eylem ise, başkentte bulunan eski hükümet binasının önünde gerçekleşti. Bu eylemin daha olaysız geçmesi bir yana, “Giammattei dışarı” ve “Yolsuzluğa son” gibi sloganlarla halk tepkisini dile getirdi. 

Eylemciler arasında yer alan bir kadın “Bıktık artık, sabrımız kalmadı. Bu düzene, bu yolsuzluklara itirazımızı başka türlü gösterme imkanımız kalmadı.”  dedi. Bir diğer eylemci ise “Guatemala kan ağlıyor. Halkımız 200 yıldır ayaklar altında ezilmekten bıktı artık.” diyerek tepkisini dile getirdi. 

Halkın tepkisine sert bir yanıt veren Giammettei “Özel ve kamu mülkiyetine zarar gelmesine izin vermeyeceğiz. Bu tür kriminal olaylara dahil olanları ise en sert şekilde cezalandıracağız” tehdidini savurdu.

Borçlara ve kısıtlamalara tepki

Devletin 2021 yılı bütçesi, Katolik kilisesinin yanı sıra onlarca sosyal kuruluşun, demokratik kitle örgütünün itirazıyla karşılandı. Özellikle bütçenin şeffaflıktan yoksun olması, sağlık, sosyal ve eğitim alanındaki kesintiler ve yeni borçlar büyük tepkiyle karşılandı. Tüm bu kesintilere rağmen devlet yetkililerinin kendilerine ayırdığı ödeneği arttırması da büyük öfke çekti. “Eta” tropik fırtınası ve “lota” kasırgasının bıraktığı vahim sonuçlarla hala mücadele eden Guatemala halkı, sağlık, ekonomi ve sosyal alandaki kesintiler nedeniyle de devlet başkanına tepkili. 

Bütçenin büyük kısmı yoksulluk içinde yaşayan Guatemala halkının yaşamsal ihtiyaçları için değil, özel altyapı şirketlerinin kasalarına ayrıldı. 

Halkın yüzde 59,3’ünün yoksul olduğu ve 5 yaşın altındaki çocukların yarısının yetersiz beslenme sorunuyla yüz yüze olduğu ülkede koronaya karşı da gerekli önlemler alınmıyor. Parlamentoda “salgınla mücadele” adı altında 3,8 milyar dolarlık bütçe ayrılırken, bunun yalnızca yüzde 15’inin gerçek amaç doğrultusunda kullanıldığı ifade ediliyor. 

Kapitalizmin krizi, pandemisi ve felaketleri ile birlikte ağırlaşan sefalet tablosuna karşın yağma ve soygun bütçesinin kabul edilmesi Guatemala halkını yeni protestolara ve mücadeleye yöneltiyor. Halk, yolsuzlukla suçladığı devlet başkanı Giammattei’nin istifasını talep ediyor.