Münih Güvenlik Konferansı, İran'ın nükleer programına ilişkin uluslararası müzakerelerin yeniden canlandırılması konusunda umut kaynağı oldu. Konferansa katılan İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Salihi, ülkesinin Batı'da rahatsızlık yaratan nükleer programına ilişkin ABD ile doğrudan görüşmelere hazır olduğunu duyurdu, fakat bunun bir şartı olduğunu sözlerine ekledi: “Bu müzakereler ancak ABD'nin dürüst ve sahici davranması halinde gerçekleşir. Ne yazık ki şimdiye kadarki tecrübelerimiz tam aksi yönde."
İran Dışişleri Bakanı'nın açıklaması, ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'ın davetinin ardından geldi. Konferansa katılan Biden, İran'a nükleer programına ilişkin doğrudan görüşmeleri başlatma teklifinde bulunmuş ve bu davetin tekrarlanmayacağına da dikkat çekmişti. Kazakistan'da 25 Şubat'ta BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi ABD, Rusya, Fransa, İngiltere ve Çin'in temsilcileri ile yeni tur müzakerelere başlamak istediklerini kaydeden Salihi, bu sene bazı gelişmeler olabileceğinin sinyalini verdi. "Yeni Amerikan hükümeti, uluslararası toplumla iletişim kurma konusunda geleneklerinden kopuyor gibi görünüyor. Bence bu kez savaştan kaçma ve kendi isteklerini başkalarına dayatma eğiliminden uzaklaşıyorlar" diye konuşan Salihi, sözlerini "Bu değişimin samimi olduğunu ve bunun meyvelerini alabilmeyi umuyoruz" şeklinde sürdürdü.
Öte yandan İsrail ise İran üzerindeki baskıyı artırmak istiyor. Münih'teki konferansta ülkesini temsil eden İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak, hiçbir seçeneği göz ardı etmediklerini belirterek İran'ın nükleer bir güç olması halinde, insan hayatını kurtarmanın daha karmaşık, daha tehlikeli ve daha pahalı olacağını dile getirdi. İran'ın nükleer silah üretmesinin engellenmesi gerektiğini savunan Barak, “Bunun için uluslararası toplumun güçlü siyasi irade göstermesine ihtiyacımız var” dedi.
Suriyeli muhalefet lideri ile görüşme
Suriye'deki iç savaşın en önemli gündem maddelerinden biri olduğu Münih Güvenlik Konferansı'nda bir ilk de yaşandı ve Rusya ile İran'ın dışişleri bakanları 45 dakikalık bir görüşmede, Suriye muhalefeti lideri Muaz El Hatip ile bir araya geldi. Rusya, muhalefet liderinin Esad rejimi ile görüşmeye yeşil ışık yakması sonrasında görüşmeye onay vermişti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, görüşmeden sonraki açıklamasında, “Sayın El Hatip'in bizim konumumuzu daha iyi anladığı hissine kapıldım” yorumunda bulundu. Suriye'ye olası bir askeri müdahalenin engellenmesi gerektiğini belirten Lavrov, Suriye'nin kimyasal silahlarının emin ellerde olduğunu da sözlerine ekledi. Bakan, Suriye'de çözümü zorlaştıran bazı nedenler olduğunu dile getirdi: “Kanımca bazılarının Esad'ın istifasına öncelik verme inadı, Suriye'deki trajedinin sürmesinin ana sebeplerinden biri.”
49'uncu Münih Güvenlik Konferansı'nda Suriye ve İran konuları dışında, yine bir siyasi kriz ülkesi olan Mali ve internette güvenliğin sağlanması gibi konularda da görüşmeler yürütüldü.
Deutsche Welle Türkçe / 04.02.13
