Paris’te “Yaşasın Komün 1871” Kolektifi, Komün’de kadınların verdiği cesur ve şanlı mücadele dolayısıyla dün gezi düzenledi. Komün’den bugüne kadın mücadelesinin işlendiği gezide, 1871’deki eski Paris sınırlarında kadınların mücadelesiyle öne çıkan yerler, kadınların bizzat oluşturduğu atölye, iş yerleri ve barikatların olduğu yerler ziyaret edilerek konuşmalar gerçekleştirildi.
Kolektif başlangıç noktasından yürüyerek toplam 5 ziyaret noktası belirledi. Buluşma noktasıyla başlangıç noktası arasında bir anlaşmazlık yaşanarak, kitle ikiye ayrıldı. Kitlenin bir kısmı buluşma noktası, Beyaz Kilisenin arkasında bulunan La Turlure Parkında kalırken, diğer kısmı Beyaz Kilisenin girişinin yanındaki küçük alanda buluştu.
İlk olarak, Komün’ün başlangıcı ve iktidarın Komün halkı tarafından nasıl ele geçirildiği özetlendi. Devamında “Kadınlar ve Paris Komünü” başlıklı bir metin okundu. Metinde; kadınların 1. Enternasyonal’e bağlı “Kadın Birliği” komitesi altında her bölgede bir kadın komitesi oluşturulduğu, kadınların nasıl temsil edildiği, sendikalarda nasıl yer aldıkları, kreş ve emzirme reformunun çıkarıldığı, kadın-erkek arasındaki eşitsizliğe karşı nasıl mücadele edildiği ve Louise Michel’in kadınların özel eğitimi için kurduğu okul gibi başlıklar anlatıldı. Metinde; kapitalist barbarlığın sorumlu olduğu kadın cinayetlerine, kürtaj yasaklarına, ucuz ve güvencesiz işçiliğe, kötü çalışma koşullarına, şiddete, ayrımcılığa ve kapsamlı saldırılara karşı, sosyalizmi kurmak için kavgaya çağrı yapıldı. Metnin okunduğu esnada Filistin direnişiyle dayanışma eylemine katılan kitle yakından geçerken, sloganlar, alkışlar ve yumruklarla destek verildi.
Özet bir konuşma yapıldıktan ve metin okunduktan sonra kitle gezinin ikinci durağı olan kadın barikatlarının bulunduğu alana gidip parkta kalan kitleyle buluştu. Burada ilk olarak, barikatlarda erkek sınıf kardeşleriyle son nefeslerine kadar mücadele veren, Komün’ün yiğit kadınlarıyla ilgili bir metin okundu. Kadınların Komün içerisinde sadece barikatlarda Versaylılara karşı savaşmakla kalmadığına değinilerek alınan kararlardaki rolleriyle, iş yerlerindeki konumlarıyla vb. yaşamın yarısını oluşturarak Komün tarihinin yapımcıları olduğu belirtildi.
Kadınların, Komün esnasında giderek büyüyen “Kadın Birliği” komitesi altında örgütlendikleri üzerinde durulan metinde son olarak 23 Mayıs 1871’de 120 kadının, Blanche (Beyaz) Meydanında kendi kurdukları barikatta, Clinchant generalinin bölüklerine karşı son kurşunlarına kadar savaş verip, kurşunları bitince çevredeki diğer barikatlara savaşmaya gittikleri anlatıldı. Metin, kadın olmadan devrim olamayacağı, devrim olmadan da kadının kurtulamayacağı ifade edilerek son buldu. Metin okunduktan sonrasında, Komün sürecinde yazılan “Kiraz zamanı” türküsü hep birlikte söylendi.
Ardından, “Kiraz zamanı” türküsünü yazan ve aynı zamanda Komün esnasında seçilip vekil olan Jean-Baptiste Clement’nun anısına ithaf edilen caddenin tabelası önüne geçildi. Jean-Baptiste Clement’nun, Komün’deki işçiler için çok büyük emek verdiği belirtilerek “Kiraz zamanı” türküsünü de sevdiği kadın için yazdığı kısaca anlatıldı.
Sonrasında bir değirmenin yanına önünde durularak, “erkek işi” denilerek kadınların çalıştırılmadığı kimi işlerde de kadınların çalıştığına değinildi. Un öğütmek için kullanılan değirmendeki gibi birçok atölyede de kadınların çalıştığı anlatıldı. Kadınların derneklerde buluşarak buraları örgütlenme alanlarına çevirdikleri aktarıldıktan sonra kısa bir mola verildi.
Mola esnasında, gündemde günlerdir İsrail’in Filistin halkına karşı gerçekleştirdiği saldırı ve katliamlar için aynı günde düzenlenen eylemler olduğu için, kitlenin bir kısmı yürüyüşe katılma kararı alarak ayrıldı.
Gezide son olarak Beyaz Kilisenin önüne gidilip, ilk gün Ulusal Güvenlik askerlerinin, halka kurşun sıkmamaya, halkla kardeşleşerek ona katılmaya ikna edildikleri ve kadınların bunda başrolde yer aldığı anlatıldı.
Kızıl Bayrak / Paris
