İnsan Hakları Derneği (İHD) Kadın Komisyonu kadınların yaşadıkları hak ihlalleri raporunu yayınladı.

“Pandemi döneminde kadın” başlığıyla hazırlanan raporda, salgın kapsamında alınan önlemlerin, hem kadına hem de çocuğa karşı, her türlü şiddet tehlikesini de beraberinde getirdiğine değinildi ve şöyle denildi:

“Sağlık açısından alınması gereken önlemler (evde veya kapalı barınma mekanlarında kalma, okulların kapatılması vb.) şiddet uygulayanla, şiddete uğrayanı aynı mekanlarda kalmaya zorlamaktadır. Bu durum kadınların ve çocukların şikayet mekanizmalarına ulaşmasını da engellemektedir. Bu nedenle ev içi şiddetin arttığı ancak kayıt altına alınmadığı, dolayısıyla da bu şiddetle mücadele edilemediği zamanlar yaşamaktayız.

Pandemi sürecinde kadınlar ve çocuklar yalnızca fiziksel olarak şiddete uğramakla kalmayıp aynı zamanda birçok farklı şiddete ve hak ihlallerine uğramakta, ekonomik ve sosyal haklardan mahrum edilmekte, zorluk içerisinde yaşamlarını devam ettirmek zorunda kalmaktadırlar.”

Hak ihlalleri kapsamında ekonomik ve sosyal haklara, LGBTİ+’lere yönelik ihlaller incelenirken ve kadına yönelik şiddet de cinayetler, cinayet girişimleri, cinsel saldırılar sıralandı.

Ekonomik-sosyal haklarla ilgili 39 kadın başvurdu

“Tüketici Hakları Derneği’nin 10 Mayıs 2020’de verdiği bilgiye göre; Türkiye'de 24 milyon anne var ve bunların 4,8 milyonu açlık, 14,5 milyonu da yoksulluk sınırının altında yaşıyor” denilen raporda ekonomik ve sosyal haklar bakımından en çok etkilenenlerin kadınlar ve çocuklar olduğu belirtildi. “İş gücü dağılımında erkeklere göre eşitsiz olanaklara sahip olan kadınlar, özellikle kayıt dışı alanda, süreli ve güvencesiz ve ev işçisi olarak çalıştıkları alanlardan ayrılmak zorunda bırakıldılar” ifadeleri kullanıldıktan sonra, 11 Nisan’dan 11 Mayıs’a kadar İHD Genel Merkezine maddi destek talepli yapılan başvurulardan 39’unun kadınlar tarafından yapıldığı belirtildi. Başvuruculardan 38’inin herhangi bir mesleğe ve düzenli bir işe sahip olmadığı, tümünün de çocuklu oldukları ifade edildi.  ifade etmişlerdir.

LGBTİ+’lere yönelik hak ihlalleri kapsamında Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş’ın 24 Nisan Cuma günü hutbesinde “tüm kötülük ve salgın hastalıkların eşcinsellikten kaynaklandığına” dair ifadeler kullandığı hatırlatıldı. Bu açıklamayı kınayan İHD ve baroların hedef alınmasına ve haklarında soruşturma açılan barolar olmasına değinildi.

Raporda kadına yönelik şiddet kapsamında 11 Mart-11 Mayıs tarihleri arasında en az 37 kadının katledildiği belirtildi. 2 failin hakkında uzaklaştırma kararı bulunduğu da hatırlatıldıktan sonra yaşamını yitiren kadınlar sıralandı. 

Ayrıca aynı dönemde en az 26 kadının “şüpheli bir şekilde ölü bulunduğu”; bunlardan 3 kadının cinayete kurban gittiğinin tespit edildiği, 1 kadının da eşinin ailesinden şiddet gördüğü belirtildi. Raporun devamında “Tehdit, şiddet, saldırı, öldürme girişimi” kapsamında en az 11 kadının ateşli silahla yaralandığı, 15 kadının fiziksel şiddet gördüğü belirtildi. Tespit edilebilen taciz, tecavüz, kaçırılma da verildikten sonra raporda cezaevlerindeki yaşanan hak ihlalleri, tutuklama, gözaltı, işkence, iş cinayetleri ve ifade özgürlüğü ihlalleri şöyle paylaşıldı:

“1 kadın mahpus şiddete maruz kalmış, 1 kadın mahpus hak ihlallerine uğramış, 3 kadın mahpusun da tedavileri engellenmiş, bir hapishanede de kadın mahpuslar geneli hak ihlallerine maruz kalmıştır.

“70 yaşındaki Siti Gören, Van T Tipi Kapalı Hapishanesinde revire sürüklenerek götürüldü.

“Mart ayında Tarsus’tan Kayseri Bünyan Kadın Kapalı Hapishanesine getirilen Garibe Gezer’in hiçbir ihtiyacının ve talebinin karşılanmadığı gerekçesiyle açlık grevine başladığı öğrenildi.

“Mart ayında Bayburt M Tipindeki Kadın Mahpusların kullandıkları pedlere kadar sorun yaşadıkları, iki yıldır hiçbir sosyal faaliyet yapılmadığı ve en temel haklarının uygulanmadığı öğrenildi.

“Şakran Kadın Kapalı Hapishanesinde bulunan kanser hastası Fatma Özbay’ın tedavi için hastaneye götürülmediği öğrenildi. 

“Kayseri Bünyan Kadın Cezaevi’nde Covid-19 belirtileri gösterdikleri için karantinada tutulan 3 mahpusa (Merve Aydoğan, Nazlı Solgun ve Rojda Tokçu) test yapılmadığı öğrenildi.

“Tutuklama ve Gözaltı

“2 Belediye Eş Başkanı kadın gözaltına alınmıştır.

“23 Mart’ta Batman Belediye Eşbaşkanı Songül Korkmaz 3 gün gözaltında tutuldu.

“Cizre Belediye Eşbaşkanı Berivan Kutlu 19 Mart’ta sevk edildiği mahkeme adli kontrolle serbest bırakıldı.

“Güvenlik Güçleri tarafından alıkonulma vakası

“Van’da HDP PM Üyesi Hatice Büşra Kuyun, kendisini polis olarak tanıtan kişiler tarafından kaçırıldığına dair kurumumuza başvuru yapmıştır.

“Güvenlik Güçleri Tarafından Uygulanan Şiddet Vakası

“2 kadın, polis şiddetine maruz kalarak darp edilmişlerdir.

“İbrahim Gökçek’in cenaze törenine katılan bir kadın polisler tarafından darp edildi.

“Batman/Kozluk HDP Belediye Meclis Üyesi olan Leyla Konuk, gözaltına alınırken polisin fiziksel şiddetine maruz kaldı.

“İşkence Vakası

“Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde yaşayan İlknur Taştan, 1 Mayıs gecesi doğum sancılarının başlaması üzerine Doğubayazıt Devlet Hastanesi Doğum Servisi'ne kaldırılmıştı. Doğum servisinde sözlü ve fiziki işkenceye maruz kaldığını belirtmiştir.

“İş Cinayetleri

“İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG), 2020 yılının Nisan ayında 4’ü çocuk yaşta, 14’ü kadın ve 8’i göçmen olmak üzere en az 220 işçinin çalışırken yaşamını yitirdiğini açıkladı.

“Düşünce ve İfade Özgürlüğü

“Grup Yorum üyesi İbrahim Gökçek’in ölümünden sonra sosyal medya üzerinden yaşam hakkını savunan paylaşımları nedeniyle İzmir Karşıyaka Hakimi ve aynı zamanda Yargıçlar Sendikası Başkanı olan Ayşe Sarısu Pehlivan hakkında soruşturma açıldı.