AKP’nin “sözleşmeli üretim” modeli sağlıklı işlemiyor. Üretici ile alıcı arasında imzalanan sözleşmelerin hepsi bakanlığa ulaşmıyor. “Taşeron” devreye giriyor. Tarım ve Orman Bakanlığı, “Teslim edilmeyen sözleşmelerin sayısı bilinemediğinden, teslim edilen sözleşmelerin toplam sözleşmelerin yüzde kaçını oluşturduğu hesaplanamamaktadır” itirafında bulundu.  

Mustafa Çakır'ın Cumhuriyet'te yer alan haberine göre, tarımda uygulanan sözleşmeli üretim modelinde üreticiler ile alıcılar adına taşeron firmaların sözleşme yaptıkları, yönetmelik gereği bakanlığa teslim edilmesi gereken sözleşme örneklerinin verilmediği ortaya çıkmıştı. Bu nedenle de sözleşme şartlarını yerine getirmeyen üreticiler yüklü tazminat ödemek zorunda kalırken, firmalar şartları yerine getirmediğinde üreticinin elinde belge olmadığı için hakkını arayamadığı gündeme gelmişti.

"İtiraf ettiler"

CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu’nun soru önergesine yanıt veren Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Türkiye genelinde geçen yıl müdürlüklere teslim edilen, sözleşmeli bitkisel üretim yapan toplam üretici sayısının 185 bin 399 olduğunu söyledi. Sözleşmelerin üretim miktarı toplamının 34,5 milyon ton meyve, sebze ve tarla bitkisi, 7,6 milyon adet süs bitkisi olduğunu kaydetti. Yanıtta, il/ilçe müdürlüklerine verilmeyen sözleşmeler olduğu da kabul edilerek şöyle denildi: “Teslim edilmeyen sözleşmelerin sayısı bilinemediğinden teslim edilen sözleşmelerin toplam sözleşmelerin yüzde kaçını oluşturduğu hesaplanamamaktadır. Sözleşmeyi, bakanlığımız birimlerine teslim etmeyen, alıcı ve üretici sözleşmeli üretime yönelik düşük faizli kredi uygulamaları, teşvikler ve desteklerden yararlandırılmayacaktır.” 

Sözleşmeli üretim modelinin çiftçiyi mağdur eden bir sisteme döndüğünü dile getiren CHP’li Bakırlıoğlu ise şöyle konuştu:

“Bakanlık, ülkede ne kadar sözleşme yapıldığından haberleri olmadığını itiraf etti. Çiftçinin hakkını koruması gereken bakanlık maalesef çiftçiyi yalnız bırakmaktadır. Yürürlükte bir yönetmelik var, fakat uygulayan yok. Manisa’nın tarım potansiyeli en yüksek iki ilçesi Akhisar ve Salihli’de ilçe tarım ve orman müdürlüklerine bir tane bile üretim sözleşmesi teslim edilmemiş olması, teslim edilmeyen sözleşmelerin teslim edilenlerden kat ve kat fazla olduğunu göstermektedir. Bu konuda önerimiz üretim sözleşmelerinin bakanlığın il ve ilçe müdürlükleri veya ziraat odası başkanlıkları huzurunda, onların hakemliğinde imzalanması konusunda yasal bir düzenleme yapılmasıdır.”