İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu Marmara Bölgesi hapishanelerinde Temmuz, Ağustos, Eylül aylarında 663 hak ihlali yaşandığını açıkladı.
İHD İstanbul Şube binasında yapılan basın toplantısında, ilk olarak şube başkanı Gülseren Yoleri yeniden yargılama üzerine konuştu. Ardından 3 aylık hak ihlallerine ilişkin raporu, Hapishane Komisyonu’ndan Hatice Onaran okudu.
Raporda, asıl olarak Marmara Bölgesi’ndeki hapishanelerde gerçekleşen hak ihlalleri olmakla birlikte, diğer bölgelerden yapılan başvuruların da yer aldığını belirten Onaran, başvuruların geldiği hapishaneleri şöyle sıraladı:
“Silivri 1-2-5-6-7 nolu Ceza İnfaz Kurumları Kampüsü, Tekirdağ 1-2 Nolu F ve T Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu (CİK), Edirne F Tipi Yüksek Güvenlikli CİK, Kandıra 1 ve 2 nolu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı CİK, Maltepe 1 Nolu L Tipi CİK, , Elazığ 1 ve 2 Nolu Yüksek Güvenlikli CİK, Ağrı Patnos L Tipi, Aliağa İzmir T Tipi CİK, Akhisar Manisa T Tipi CİK, Eskişehir H Tipi CİK, Diyarbakır D Tipi CİK, İskenderun M Tipi CİK, Trabzon Beşikdüzü T Tipi CİK, Şakran Kadın Kapalı CİK, Şakran T2 CİK, Bolu F Tipi CİK, Kartal H Tipi CİK, Metris R Tipi, Düzce Çilimli T Tipi CİK, Balıkesir L Tipi CİK, İzmir 3 nolu T Tipi Kapalı CİK, Diyarbakır E Tipi, Ümraniye T Tipi, Menemen T Tipi, Kırıkkale F Tipi CİK, Antalya Döşemealtı L Tipi CİK, Bursa H Tipi, Gebze Kadın Kapalı CİK.”
189 başvuruda 663 hak ihlali
Toplam 189 başvuruda 663 hak ihlalinin olduğu belirtilen raporda, hak ihlallerinin sayısı şöyle ifade dildi:
“Yaşanan ihlallerin 105’i sağlık, 61’i kötü muamele, darp, işkence, 15’i disiplin cezaları 12’si çıplak arama, 14’i muayene sırasında kelepçelerin çıkarılmaması, 21’i sürgün sevk, 25’i hücre cezası, 45’i tehdit, küfür, Irkçı söylem, onur kırıcı davranışlar, 27’si süreli- süresiz yayın, kitap ve mektup yasakları, 10’u sohbet, spor, ortak kullanım alanlarının kısıtlanması, 6’sı yer değişikliği talebi, 11’i tekmil dayatması, 17’si resmi kurum ve suç duyurusu dilekçelerinin gönderilmemesi, 25’i hücreye koyma, 5’i hücreli ring aracıyla mahkeme ve hastaneye götürme, 23’ü görüş yasağı, görüş saatlerinin kısaltılması, telefon görüşmelerinin kesilmesi, 3’ü özel alanların kamerayla izlenmesi, 5’i İnfaz yakma, 1’i havalandırmaların üzerinin tel örgüyle kapatılması, 5’i Kürtçe konuşmaya müdahale ve Kürtçe yazılmış mektupların gönderilmemesi, 5’i kırtasiye malzemelerinin yasak olması, temizlik maddelerinde kısıtlama vb. kantin alışverişine getirilen keyfi sınırlamalar, 4’ü ters kelepçe uygulaması, 4’ü görüşe, revire vb. çıkarken “terörist” ibareli kimlik kartı takma ve tek sıra halinde yürüme dayatması, 4’ü ayakta sayım, 14’ü muayene sırasında kelepçelerin çıkarılmaması, 1’i koli yasağı, 10’u diyet yemeklerinin verilmemesi, 6’sı ameliyat olması gereken mahpusların ameliyatlarının yapılmaması, 15’i mahpuslara tahlil, röntgen, epikriz sonuçlarının ve ilaçlarının verilmemesi, 3’ü mahpusların diş tedavisine götürülmemesi, 1’i dışardan gönderilen havlu, çorap ve iç çamaşırlarının alınmaması, 1’i şarjlı tıraş makinesine el konulması, 10’u revire çıkarmama, 2’si iç postalaşmaya izin verilmemesi, mahpuslara posta pulu yapıştırarak postaneden göndermelerinin istenmesi, 3’ü mahpuslara örgütten ayrıldığına dair dilekçe imzalatmak istenmesi, 3’ü MİT ve istihbarat elemanları eşliğinde ajanlık dayatması, 5’i aç bırakma cezası, 1’i yerde yatma, 13’ü hücre aramalarında eşyaları dağıtma ve yazılı her şeye el koyma, 5’i yemeklerin az verilmesi, 19’u başka hapishaneye sevk talebi, 3’ü avukat görüşmelerinin personel denetiminde ve kameraya alınması, 5’i görüş yerinde gardiyanların bekletilmesi, 4’ü İHD’ye yazılan mektuplara el koyma, 3’ü radyoların toplanması, 4’ü Bir ay içerisinde bir dilekçe zorunluluğu, 4’ü gönderilen kitap ve mektupların kaybolması, 1’i koli yasağı.”
Hasta tutsak Kinyas Gülcan da katledildi
“İşkence, darp, kötü muamele vb”, “iletişim yasakları”, “sağlık Hakkının İhlali”, “sürgün sevkler”, “disiplin cezaları ve İnfazların yakılması”, “yeniden yargılanma” ara başlıklarıyla başvuru örneklerinin verildiği raporda, hasta tutsakları hapishanelerde sürece yayarak katletmenin örneklerinden biri olarak Kinyas Gülcan’ın yaşamını yitirdiğine dikkat çekilerek şöyle dendi:
“Başvuruda bulunan M.G. ‘Amcam Kinyas Gülcan’ın görüşüne gittiğimizde tekerlekli sandalye ile görüş kabinine getirdiler. Amcamın bu şartlarda tedavisi tam sağlanamamaktadır. Amcamın tam teşekküllü bir hastanede tedavi altına alınması gerekmektedir’ demiştir. Kinyas Gülcan 6 Ekim 2019'da yaşamını yitirmiştir.”
Saldırılar dışarıda sesin yükseltilmesiyle engellenir
Hapishanelerde 3 aylık hak ihlallerini dökümünün yapıldığı raporun amacının, hem ihlalleri kayda geçmek hem de asıl olarak topluma duyarlılık çağrısı yapmak olduğu şu ifadelerle belirtildi:
“Biliyoruz ki; hapishanelerde yaşanan hak ihlalleri dışarıda yükselteceğimiz sesle engellenir. Hazırladığımız rapor, esasında, hapishanelerde yaşanan devasa sorunlara ilişkin duyarlılık ve mahpuslarla dayanışma çağrımızdır. Hapishane Komisyonu olarak içerdekilerin küçük de olsa sesi olabilmeyi, yaşanan sorunlara duyarlılık yaratabilmeyi, sorunları görünür kılabilmeyi amaçlıyoruz.”
Kızıl Bayrak / İstanbul
