Enerji kaynaklarına el konulması konusunda Yunanistan ve Türkiye arasında süregelen anlaşmazlık giderek derinleşiyor. Doğu Akdeniz’deki doğalgaz rezervleri üzerinden gerilim büyüyor. Yakın günlerde her iki ülke de karşılıklı askeri manevralar açıkladılar. Yunanistan, Girit adasının güneyinde bir askeri tatbikat planladıktan sonra, Türk Savunma Bakanlığı aynı bölgede ve aynı zamanda kendi manevrasını ilan ederek karşılık verdi. Hegemonya kavgasında Türk sermaye devletiyle karşı karşıya gelen Fransa da İtalya, Yunanistan ve Güney Kıbrıs ile birlikte bugünden itibaren 3 gün Doğu Akdeniz’de tatbikat yapılacağını açıkladı.
NATO müttefikleri arasındaki anlaşmazlığın nedeni, son haftalarda Doğu Akdeniz’deki Yunan adaları açıklarında Türkiye’nin doğalgaz arama çalışmalarıdır. Yunanistan bu çalışmaları yasadışı buluyor. AB de Türkiye’nin eylemlerini kınadı ve Ankara’dan bunları durdurmasını istedi. Türk devleti doğalgaz sondajı yapılan suların Türkiye kıta sahanlığına ait olduğu görüşünü savunuyor. Yunanistan, Türk gemisi “Oruç Reis”in araştırmaları devam ettiği müddetçe diyaloğu kabul etmeyeceğini söylerken, Erdoğan da Türkiye’nin “geri adım atmayacağını” vurguladı.
Almanya anlaşmazlıkta arabuluculuk yapmaya çalışıyor. Bu nedenle Dışişleri Bakanı Heiko Maas Atina’da ilk olarak Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis ve Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ile görüştü. Ardından Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşmek üzere Ankara’ya gitti. Maas, gezi öncesinde, “Türkiye ve Yunanistan bizim NATO müttefiklerimizdir” vurgusu yaparak, “Doğu Akdeniz’deki doğalgaz rezervleriyle ilgili ihtilafların çözümleri ancak uluslararası hukuk temelinde ve birbirleriyle dürüst diyalog yoluyla bulunabilir” açıklamasında bulundu. “Şu anda acilen ihtiyacımız olan şey gerilimi azaltma ve diyaloga girme isteği” diyen Bakan, Doğu Akdeniz’deki durumun bir “ateşli oyun”a dönüştüğünü ve en küçük kıvılcımın bile bir felakete yol açabileceğini dile getirdi.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, Maas ile görüşmesinin ardından Yunanistan’ın da üyesi olduğu Avrupa Birliği’nden, Türkiye’nin bir “neo-Osmanlı ideolojisi”ni temsil ettiği ve Doğu Akdeniz’de “sınırsız yayılmacılığın” peşinde koştuğu gerekçesiyle Türkiye’ye yaptırım talebinde bulundu. Dendias, Yunanistan’ın egemenlik haklarını ve AB’nin de sınırları olan sınırlarını koruyacağını söyledi. Atina, Türkiye’den gelen tehdidin sona ermesi şartıyla Ankara ile diyaloğa girmeye hazır olduğunu da belirtti.
Maas, Atina’da Başbakan Miçotakis ile de görüştü ve artık sorunlara “bağlayıcı ve barışçıl bir çözüm” bulunmasını, bunun da ancak Yunanistan ile Türkiye arasında “ciddi ve çözüm odaklı” görüşmelerle sağlanabileceğini dile getirdi. Fakat bunun olabilmesi için önce tüm yıkıcı eylemlerin sona erdirilmesi ve provokasyonlardan kaçınılması gerektiğini belirtti. Bakan, aynı gün Atina’dan Ankara’ya uçtu.
Bu arada AKP şefi Tayyip Erdoğan Türkiye’nin “geri adım atmayacağını” vurguladı. Sözcüsü İbrahim Kalın ise, Türkiye’nin diyaloğa temelde hazır olduğunu, fakat bunun taviz verildiği anlamına gelmeyeceğini belirtti.
Anlaşmazlık, AB tarafından son derece tehlikeli kabul ediliyor. Aynı askeri ittifaka, NATO’ya dahil olan iki ülke arasında askeri bir çatışmanın bile mümkün olabileceği öngörülüyor. Maas, “kazaların askeri tırmanmaya yol açabileceği bir aşamada” oldukları konusunda uyardı ve bu nedenle Atina ile Ankara arasında diyaloğun zorunluluğunu dile getirdi.
Almanya haftalardır sorunun “çözümü” konusunda arabuluculuk yapmaya çalışıyor. Angela Merkel’in, Erdoğan ve Miçotakis’e birkaç kez telefon etse de karşılıklı provokasyonların devam etmesine engel olamadığı ileri sürülüyor.
Bu gelişmeleri Doğu Akdeniz’deki askeri tatbikatlar da izliyor. Türk sermaye devleti ABD ve İtalyan gemilerinin de katılımıyla “Doğu Akdeniz’de birlikte çalışabilirlik ve koordinasyonun geliştirilmesi maksadıyla geçiş eğitimleri” gerçekleştirildiğini açıklarken, Fransa da Yunanistan, Güney Kıbrıs ve İtalya’nın katılımıyla 26-28 Ağustos arasında tatbikat düzenliyor. Fransız Rafale savaş uçakları ile üç Yunan F-16 uçağının Baf’taki Andreas Papandreu hava üssüne ulaştığı bildirildi. Bu savaş uçaklarının hava tatbikatında yer alacağı, denizdeki tatbikata da Fransız Lafayette fırkateyninin katılacağı ifade edildi.
