19 Aralık 2000’de Bayrampaşa Cezaevi’ne “Hayata Dönüş Operasyonu” adı altında gerçekleşen katliamla ilgili dava bugün Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Zamanaşımına terk edilmek istenen davada tüm sanıkların ifadelerinin tamamlanmaması tepki çekerken, bugünkü duruşmada ifade veren katillerden jandarma teğmen Bayram Tetik, katliamı savundu ve “görev sınırlarını aşmadığını” iddia etti, katliamda ölen olmadığını, hayat kurtardıklarını öne sürdü. Mahkeme heyeti de birbiriyle çelişen ifadelerinde Tetik’e arka çıktı.
Bianet’ten Ayça Söylemez’in haberine göre, duruşmaya SEGBİS ile bağlanan sanıklardan dördünün avukatı olmadığı için ifadeleri alınamadı. Dosyanın zamanaşımına kısa zaman kala mahkemenin tüm sanıkları duruşmaya çağırıp dinlememesine, müşteki avukatları tepki gösterdi.
Jandarma: Telsiz kaydı yok, gönderemeyiz
Bugünkü duruşma, müşteki avukatları Güçlü Sevimli ve Ömer Kavili ile beş sanığın katılımıyla saat 10.10’da başladı.
Mahkeme heyeti başkanı, Jandarma Genel Komutanlığı’ndan telsiz konuşmalarının dökümüne dair gelen cevabı okudu. Jandarma mahkemeye, “ellerinde telsiz kaydı olmadığını, böyle bir kayıt gönderemeyeceklerini” cevabını verdi.
Jandarma Komando Özel Asayiş Birliği de mahkemeye verdiği yanıtta, operasyonun telsiz kodlarının “Akın, Kılıç Kama” olduğu bilgisini verdi.
Avukat Sevimli 14 Mart 2019’da görülen son duruşmanın SEGBİS kayıtlarının halen dökümünün yapılmadığını ve dosyaya konmadığını söyleyerek, “Dört ay kabul edilemez bir süre” dedi, mahkemeden bu konuda titizlik talep etti.
“Sincan’da maketlerle tatbikat yaptık”
Ardından sorgusu yapılan sanık Bayram Tetik, kimlik tespiti sırasında eskiden subay olduğunu, Kanun Hükmünde Kararname ile ihraç edildiğini ve şu anda işsiz olduğunu söyledi.
Tetik, operasyon öncesinde Ankara, Sincan’da operasyonun tatbikatını yaptıklarını, tatbikatta operasyon düzenlenecek cezaevlerinin maketleri bulunduğunu, bu maketler üzerinde çalıştıklarını söyledi.
“Operasyonda görev sınırlarımı aşmadım”
Ankara Adliyesinden SEGBİS ile duruşmaya bağlanan Tetik, savunmasında şunları söyledi:
“Örgüt mensuplarının ölüm oruçlarının sonlandırılması gerekiyordu. Bu bir sağlık sorunu haline gelmişti. O dönem jandarma teğmendim, operasyonda görevlendirildim ve emir komuta zinciri içerisinde görev yerlerimize gittik. Operasyonda görev sınırlarımı aşmadım.
“Ankara Jandarma Özel Asayiş Komutanlığından, operasyondan 4-5 gün önce İstanbul, Hasdal’a geldik. Silah kullanma yetkilerini askeri personele tebliğ ettik. Amaç hayat kurtarmaktı.”
Hapishanede “sivil kıyafetle” operasyon keşfi
Bayram Tetik, operasyondan iki önce Bayrampaşa Cezaevinde keşif yaptıklarını anlattı:
“Sivil kıyafetlerle cezaevine gittik, bina içine girerek müdahale öncesi keşif yaptık. Ardından Hasdal’a döndük.”
“Kim nereye ateş etti farkında değilim”
Tetik, operasyon günü yaşananları da şöyle anlattı:
“Sabah 05.00 civarı bina kapıları açıldı. Askeri personel hapishane içindeki koridordan içeri girdi. Yetkililer binayı terk ettiler.
“Doğu koğuşlarında PKK mahpusları, batı koğuşlarında sol örgüt mensupları vardı. Doğu tarafındaki koğuşlar da tahliye edildi. Batı kanadındaki koğuşlara müdahalede bulunduk. Operasyon sırasında silah sesi duydum ama kim nereye ateş etti farkında değilim. Ben ve emrimdeki 10 kişi tavan arasına çıktık, operasyon boyunca da buradaydık.”
“Devlet otoritesini hiçe sayanlara karşı görevlendirildik”
“Teslim olun çağrısını, megafonla koğuşlara ben okudum. Sol örgüt koğuşlarındakiler kapılara barikat kuruyordu.
“Devlet otoritesini hiçe sayanlara karşı görevlendirildik, örgütsel eyleme son verdik. Vatandaşların yaşama tutunmasını sağlamak gerekiyordu. Ölüm ve yaralamalarla bir ilgim yok. Operasyon sonrası da bir sonuç raporu tutmadık.”
Sanıktan “adil yargılanma” şikayeti
Bayram Tetik, bu operasyondan sonra kimsenin ölüm oruçlarından hayatını kaybettiğini duymadığını söyledi ve mahkemeden bunun araştırılmasını talep etti. Oysa Hayata Dönüş Operasyonu ve ardından yıllarca devam eden ölüm oruçlarında toplam 112 kişi hayatını kaybetti.
Tetik ayrıca, bu davada adil yargılanma hakkının da ihlal edildiğini ileri sürdü.
Hakim, sanığı savundu
İfade verirken önce koğuşların bulunduğu koridora el bombası biçiminde gaz bombası atıldığını söyleyen Bayram Tetik, birkaç cümle sonra da gaz bombası atılıp atılmadığını görmediğini söyledi.
Müşteki avukatı Güçlü Sevimli bu değişikliğe itiraz edince de bir mahkeme üyesi “Gaz bombası atılmamış işte, söyledi ya” diyerek sanığı savundu. Sanık Tetik de bunun ardından gaz bombası atılmadığı yönündeki iddiasını tekrarladı.
Avukat Sevimli’nin tüm ifadelerin zaten SEGBİS yoluyla kayda geçtiğini hatırlatmasının ardından da duruşmaya öğle arası verildi. Duruşma aranın ardından müşteki avukatlarının sanığa sorularıyla devam etti.