Şili'li komünist şarkıcı Víctor Jara'nın ölümünden 50 yıl sonra Şili Yüksek Mahkemesi, Jara'yı kaçırıp öldürmekten yedi eski subay aleyhine verilen mahkumiyet kararını onadı.

Pazartesi günü onanan kararda Yüksek Mahkeme sanık avukatlarının kararlara karşı yaptığı "resmi ve esaslı itirazları" oybirliğiyle reddetti. Bu, altı subaya yönelik adam kaçırma ve cinayet suçlarından verilen 25 yıllık hapis cezalarının nihayet kesinleştiği anlamına geliyor. Aynı davada bir eski subay da sekiz yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Bugün yaşları 73 ile 85 arasında değişen hükümlüler şu ana kadar yakalanamadı. Salı günü biri hapse girmemek için intihar etti.

Şili'li şair, söz yazarı, tiyatro rejisörü, gitarist ve komünist şarkıcı Víctor Jara, Şili Komünist Partisi üyesi ve 1970 yılında seçimle iktidara gelen Allende’yi destekleyen Halk Birliği’nin (Unidad Popular) destekçisiydi.

11 Eylül 1973'de Şili'de General Augusto Pinochet yönetimindeki ordu demokratik olarak seçilmiş sosyalist Allende hükümetine karşı ABD destekli faşist bir darbe gerçekleştirdi. Victor Jara 12 Eylül 1973'te kaçırıldı ve 5 bin siyasi tutsakla birlikte Santiago'daki Estadio Şili spor stadyumuna hapsedildi. 41 yaşında olan Jara burada işkence gördü, parmakları kırıldı ve katledildi.

Víctor Jara, işkence altındayken askerlerin alay edercesine “şarkıcı olsan şarkı söylerdin” sözlerine yanıt olarak “Unidad Popular Venceremos” (Biz kazanacağız!) şarkısını söylemek için bir kez daha sesini yükseltti. Bunun üzerine dövüldü ve makineli tüfekle taranarak öldürülürdü.

13 Eylül günü 44 kurşunla delinmiş cesedi Ulusal Stadyum'da bulundu; Jara'nın elleri morarmıştı, tüfek dipçikleri ve çizme tekmelerinden parmakları kırılmıştı.

Jara'nın katledilmesinden 50 yıl sonra sonlanan hukuk mücadelesi

2004'te, Jara'nın katledilmesinden 31 yıl sonra Yargıç Juan Carlos Urrutia, Santiago'da eski emekli Albay Mario Manríquez Bravo'ya dava açtı. Manríquez, Santiago'da Jara'nın öldürüldüğünde Estadio Şili'de kıdemli subaydı ve Jara'nın öldürülmesinin sorumlusuydu.

Haziran 2009'da otopsi için Jara'nın mezarı açıldı. Avusturya'daki adli tabiplerin raporlarına göre Jara'nın vücudunda çok sayıda kırık kemik ve 44 kurşun yarası vardı. Naaşı altı ay sonra Santiago de Chile'de Merkez Mezarlığı'na nakledildi.

Aralık 2012'de Şili yargısı, Victor Jara'nın ölümünden sorumlu yedi eski askeri personele karşı cinayet ve cinayete yardım ve yataklık etme suçlamalarıyla tutuklama emri çıkardı. Ana failler olarak aranan Hugo Sánchez Marmonti ve Pedro Pablo Barrientos Núñez hakkında uluslararası tutuklama emri çıkartıldı. 2013 yılında Víctor Jara'nın torunları, işkence ve cinayet emrini verdiği söylenen Barrientos'a karşı dava açtı.

Jara'nın öldürülmesinden 42 yıl sonra, Eylül 2015'te aralarında şu anda Florida'da bulunan eski teğmen Pedro Pablo Barrientos Núñez'in de bulunduğu on eski Şilili askeri personel, cinayetle suçlandı. Barrientos 28 Haziran 2016'da Amerika Birleşik Devletleri'ndeki bir hukuk mahkemesi tarafından cinayetten suçlu bulundu ve Jaras'ın ailesine 28 milyon dolar tazminat ödemesine karar verildi.

Failler, 2018'de uzun hapis cezalarına çarptırıldılar ve bu cezalar 2021'de temyiz mahkemesi tarafından onaylandı. Nihayet Temmuz ayında, sanıkların cinayetin sorumluluğunu inkar etmeye devam etmesi ve yeniden temyize başvurması üzerine Yüksek Mahkeme kararları incelemeye başladı.

28 Ağustos günü Yüksek Mahkemenin verdiği karar ile uzun bir hukuk mücadelesi sona ermiş oldu. Kararın nihai onayı, darbenin 50. yıldönümünden yalnızca üç hafta önce geldi.

***

Jara'nın binlerce siyasi tutsak ile birlikte tutuklanarak konulduğu, ağır işkencelerden geçirildiği ve vahşice katledildiği o stadyumun adı Eylül 2003’ten buyana, onun adını taşıyor: Estadio Víctor Jara