Son günlerde ABD emperyalizmi, Rus ordusunun Ukrayna’yı işgal etmeye hazırlandığı ve saldırıya her an başlayabileceği konusunda müttefiklerine acil uyarılarda bulunuyor. Ama öte yandan da “durumu hafifletmek için” diplomatik çabalarını yeniden yoğunlaştırdı. Cumartesi günü akşam saatlerinde ABD Başkanı Joe Biden ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin telefonda görüştüler. Beyaz Saray, görüşmenin bir saat sürdüğünü açıkladı.
Biden, Putin’den 100 binden fazla askeri Ukrayna sınırından geri çekmesini istedi. Ukrayna’nın işgal edilmesi durumunda, ABD ve müttefiklerinin Rusya’ya büyük bir bedel ödeteceğini açıkladı, “büyük insani acı” konusunda uyarıda bulundu. Rusya’nın dünyadaki itibarının da “sarsılacağını” belirten Biden, çatışmayı çözmek için diplomasiyi kullanmaya devam edeceğini ama “başka senaryolara” da hazır olduğunu söyledi.
Putin, Kiev üzerindeki baskının yetersizliğini eleştirdi
Kremlin’e göre Putin, Batılı devletlerin, yükümlülüklerini yerine getirmesi için Ukrayna’ya gerekli baskıyı yapmadığından dolayı eleştirilerde bulundu. Yapılan telefon görüşmesinin ardından Kremlin, krizi çözme çabalarının “çıkmaz” olduğunu açıkladı.
Putin’in dış politika danışmanı Yuriy Ushakov gazetecilere verdiği demeçte, ABD’nin Rusya’nın Ukrayna’ya saldıracağı yönündeki uyarılarının “histerinin doruk noktası” olduğunu söyledi. Bununla birlikte, konuşmanın “oldukça dengeli ve olgusal” olduğunu belirtti. Ushakov ayrıca “başkanların her düzeyde temasları sürdürme konusunda anlaştıklarını” vurguladı.
Ushakov, Biden’ın ABD’nin bakış açısından Rusya’nın Avrupa’daki güvenlikle ilgili endişelerini dikkate alan “bir takım değerlendirmeler” sunduğunu söyledi. Putin bu açıklamaları inceleme sözü verdi. Yanı sıra Kremlin, Putin’in telefon görüşmesinde neden şimdi güvenlik çıkarlarını tartışma zamanının geldiğini ayrıntılı olarak açıkladığını belirtti.
Çok yakın zamanda “işgal saldırısı” çığırtkanlığı
Geçtiğimiz birkaç gün içinde, ABD hükümeti defalarca “herhangi bir zamanda” olası bir işgal uyarısında bulunmuştu. ABD medyası, Şansölye Olaf Scholz’un salı günü gerçekleşen Moskova ziyaretinden kısa bir süre sonra olası bir büyük çaplı saldırıdan söz etti. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Moskova’nın komşu ülkeyi bir bahaneyle işgal etmek için “sahte bayrak” olayı düzenleyebileceği uyarısını yineledi.
Blinken cumartesi günü yaptığı açıklamada, “Ukrayna sınırlarına daha fazla askerin seferber edilmesi de dahil olmak üzere, Rusya’da gerilimin tırmandığına dair çok endişe verici işaretler görmeye devam ediyoruz.” dedi. Beyaz Saray daha önce ABD vatandaşlarını Ukrayna’yı derhal terk etmeye çağırmıştı. Diğer Batılı ülkeler de aynı şeyi yaptılar.
Putin, “yaklaşmakta olan bir saldırı” haberlerini “kışkırtıcı spekülasyon” olarak nitelendirdi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığı telefon görüşmesinde, Batı’yı Ukrayna’ya “modern silahlar” sağlamak ve böylece “Ukrayna güvenlik güçlerinin Donbass’taki olası saldırgan eylemleri için koşullar yaratmakla” suçladı.
“Önemli bir değişiklik yok”
Alman Basın Ajansı’na (DPA) göre, ABD hükümetinin üst düzey bir çalışanı, son haftalarda gelişen “dinamiğin” görüşme sonucunda kökten değişmediğini vurgularken, ABD tarafının da fikirlerini ortaya koyduğunu söyledi. Rusya’nın bazı endişelerini de giderecek olan Avrupa da güvenlik görüşüyle masaya yatırıldı. İki başkan, ekiplerinin önümüzdeki günlerde iletişim halinde kalması konusunda anlaşmıştı.
Kremlin, elçilik çalışanlarının bir kısmını geri çekti
Kremlin cumartesi günü diplomatik personelinin “Kiev rejiminin veya diğer ülkelerin olası provokasyonları” nedeniyle Ukrayna’dan kısmen çekildiğini duyurdu. Bu arada ABD Savunma Bakanlığı, kalan ABD askerlerinin neredeyse tamamının Ukrayna’dan çekildiğini bildirdi. Bir sözcü de cumartesi günü yaptığı açıklamada, daha önce Ukrayna ordusuna danışmanlık yapan ve eğiten Florida Ulusal Muhafızlarının 160 üyesinin geçici olarak yer değiştireceğini söyledi.