San Antonio’da bulunan Teksas Üniversitesi’nde çalışma yürüten biliminsanları primatların sosyal ilişkilenmelerine odaklandı. Araştırmacılar, primatların sosyal becerilerinin araştırılmasıyla birlikte insanın sosyal yaşamının evrimi hakkında daha çok veriye ulaşılabileceğini düşünüyor.
Teksas Üniversitesi Antropoloji bölümünden Luca Pozzi, Almanya’daki Primat Araştırma Enstitüsü’nden Peter Kappeler ile birlikte farklı primat topluluklarının yaşamı ve zamanla geçirdiği değişim üzerine bir araştırma yaptı. Biliminsanlarının araştırmaları, primatlarda yalnız yaşam biçiminden grup yaşamına evrimin genellikle çiftlerin oluşumuyla gerçekleştiğini ortaya koydu. Böylece çiftlerin yaşamı, grup yaşamı için bir basamak görevi gördü. Bu durumun sosyal sistemlerin evriminde kilit rolde olduğu düşünülüyor.
Pozzi’ye göre türler evrim süreci içerisinde değişen koşullara uyum sağlamak zorundaydı, bu süreç içerisinde gerçekleşen uyumlardan biri sosyal davranışın değiştirilmesiydi. Primatlara bakacak olursak, tüm primatların yaklaşık yarısı kadarı gruplar halinde yaşıyor. Yaklaşık üçte biri çiftler halinde yaşarken, geriye kalan primat türleri yalnız yaşam sürüyor.
Farklı sosyal yaşam biçimlerinin nasıl geliştiği, birbirleri arasındaki geçişin neden gerçekleştiği ve bu geçişte hangi faktörlerin etkili olduğu üzerinde çalışan biliminsanları, 362 farklı primat türünü inceledi.
Primat davranışlarını analiz eden ekipten Pozzi, “Çift yaşamı memelilerin sosyal sistemlerinin evriminde bir bulmacayı beraberinde getiriyor. Çünkü populasyon içindeki erkek bireyler tek bir dişiye bağlı kalmazlarsa populasyon bazında daha yüksek üreme oranları elde edilebiliyor” açıklamalarında bulundu. Çalışmadaki sonuçlar habitat içindeki ekolojik bir değişimin dişi bireylerin mekânsal ayrılığına yol açtığına ve böylelikle çift yaşamının geliştiğini ortaya koydu. Bu durumun yanı sıra yavrunun bakımına erkek bireyin de destek vermesiyle birlikte yavruların hayatta kalma olasılığı da artıyordu. Ekolojik ortamdaki iyileşmeler ile birlikte çift yaşamı, grup yaşamına evrildi.
Science Advances dergisinde yayımlanan araştırma, çift yaşamından daha karmaşık sosyal ilişkilenme biçimlerinden toplumlara geçişteki basamaklara odaklanmakta.
Kaynak: https://phys.org/news/2020-02-reveal-human-social-life-evolved.html
Çeviren: Gülseli Kırgıl
Bilim ve Gelecek / 04.02.20