Patricia Humbert, hayatında hiçbir gösteriye katılmadı. Ancak 57 yaşındaki öğretim asistanı, ilk kez Emmanuel Macron’un öncülük ettiği emeklilik reformunu protesto etmeyi düşünüyor.

Cumhurbaşkanı, Fransızların asgari emeklilik yaşını 62’den 64’e çıkararak daha uzun süre çalışmalarını istiyor ve perşembe günü (19 Ocak) başlayan grev ve gösteri dalgasını tetikliyor.

Humbert, tam emekli maaşı alabileceği 67 yaşına gelene kadar muhtemelen öğrenme güçlüğü çeken öğrencilerle ilgilenmeye devam edemeyeceğini söylüyor. Ülkenin kuzeydoğusundaki Wasselonne’da yaşayan Humbert, “Öğrencilerin bakış açısına göre ben zaten bir dinazorum. Emeklilik yaşına yaklaştığımda bu iş nasıl olacak?” diye merak ediyor.

Her beş kadından üçü gösterileri destekliyor

Kadınların Macron’un planına karşı harekete geçme olasılığı özellikle yüksek; yakın tarihli bir anket, erkeklerin yüzde 54’ünün, kadınların ise yüzde 63’ünün gösterileri desteklediğini ortaya koyuyor. Hükümet, genellikle ılımlı olan CFDT ve sol da dâhil olmak üzere, sendikaların çoğu tarafından desteklenen kitlesel grevler bekliyor.

Macron’un bir danışmanı, hükümetin önümüzdeki haftalarda sendikaların pozisyonlarını sağlamlaştırmasını ve parlamentonun yasayı tartışması nedeniyle hoşnutsuzluğun daha da artmasını beklediğini söyledi. İsminin açıklanmasını istemeyen danışman, yaşlılar arasında istihdamı artırmanın ve hükümetin gündemine almadığı vergi artışları da dâhil olmak üzere sistemi yeniden dengelemenin daha iyi yolları olduğunu savunan emek örgütleriyle herhangi bir orta yol bulunmasını beklemediklerini ifade etti.

Fransa Maliye Bakanı Brono Le Maire, hükümetin parlamento tartışmaları sırasında planı değiştirmeye açık olduğunu belirtti. Le Maire, France Info radyosuna yaptığı açıklamada, “Finanse edilebildikleri sürece tüm iyileştirmeler memnuniyetle karşılanıyor” dedi.

Macron’un kendisinin, emeklilik reformunda ilk kez adım attığı üç yıl öncesine göre kaybedecek daha az şeyi var. 2027’de üçüncü bir dönem için aday olamaz ve ileride “iş dünyası yanlısı bir reformcu” olarak anılma konusunda kararlı. Reformunu geçirmek için parlamentonun desteğine ihtiyacı yok, çünkü Meclis’i baypas eden tartışmalı bir anayasa hükmü var.

Kariyerleri sekteye uğrayanların yüzde 80’i kadın

Bazı kadınlar bundan yararlanacak olsa da, pek çoğu Macron’un bugün 42 yıla kıyasla tam emekli maaşı almak için insanları en az 43 yıl çalıştırma planının bir sonucu olarak, daha uzun süre çalışma veya daha düşük bir emekli maaşıyla emekli olma ihtimalinden ötürü mutsuz. Reformun kesin içeriği ve kadınları nasıl etkileyeceği ancak kabine tarafından açıklandığında bilinecek.

Muhasebecilik eğitimi gören ve üç çocuğunu büyütmek için 20 yıl boyunca kariyerine ara veren Humbert, 67 yaşından önce emekli olursa tam emekli maaşı alamayacak ve en son revizyon, emeklilik gelirinin beklediğinden daha da az olabileceği anlamına geliyor.

Diğer birçok ülkede olduğu gibi, Humbert gibi kadınlar doğum izinleri nedeniyle kariyerlerini sekteye uğratma eğilimde: Kariyerleri sekteye uğrayan kişilerin yüzde 80’i kadın. Kadınlar erkeklerden daha geç emekli oluyor ve bu kadınların yaklaşık beşte biri – 10 erkekten birine kıyasla- 65 yaşın üzerindeyken çalışıyor. Yaşlı kadınlar arasındaki yoksulluk oranı da erkeklerden daha yüksek.

61 yaşındaki Rachel Saada, kendi hukuk firmasını yönetiyor ve emek konularında uzmanlaşıyor. 23 yaşında çalışmaya başlayan Saada işini seviyor ve emekli maaşı için endişelenmiyor; ancak “hayatınız ile işten başka bir şey yapma hakkını” savunmak için protestolara katılacak.

Bazı göz boyama hamleleri

Hükümet, reformun sadece hızla yaşlanan bir ülkede uzun vadede emekli maaşlarının finanse edilmesini güvence altına almak için değil, aynı zamanda sistemdeki eşitsizlikleri düzeltmek için de tasarlandığını söylüyor. Macron’un planı, bazı göz boyama hamleleri ile birlikte geliyor: 43 yıl çalışan düşük ücretli çalışanlar için asgari emekli maaşı artırılacak ve kadınlar ebeveyn iznini dikkate alabilecek.

Yine de bu göz boyama hamlelerinin sokaklardaki tepkiyi dindirmesi pek mümkün değil.

Yazının orijinali: https://www.bloomberg.com/news/articles/2023-01-18/women-are-macron-s-biggest-critics-in-pension-reform-protests

Fotoğraflar: Le Monde

*Ara başlıklar yazının orijinalinde yok.

Çeviri: Sevgim Denizaltı

Kadın İşçi / 24.01.23