"Pandora Papers" belgelerine göre, kamu ihaleleriyle gündeme gelen, sarayın ve şehir hastanelerinin inşaatını yapan Rönesans Holding, vergiden kaçınmak için Britanya Virjin Adaları'na 210,7 milyon dolar aktardı.
"Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu"nun (ICIJ) dünyanın farklı yerlerindeki 14 firmadan elde ettiği yaklaşık 12 milyon belge, "Pandora Papers" adıyla tüm dünyada eş zamanlı şekilde yayımlandı. Belgeler, Deutsche Welle tarafından da incelendi.
DW Türkçe'den Pelin Ünker ve Serdar Vardar'ın haberine göre, belgelerde Rönesans Holding'in kurucusu, Erman Ilıcak'ın annesi Ayşe Ilıcak'ın da ismi geçiyor. Belgelere göre, son 5 yılda yaklaşık 16 milyar liralık 10 ihale alan Rönesans Holding; kamu projelerinden elde ettiği kârın bir kısmını vergiden kaçınmak için Britanya Virjin Adaları'na aktarıyor.
Habere göre, belgelerde Ayşe Ilıcak'ın, Alcogal firması aracılığıyla Dolmine International Ltd. ve Covar Trading Ltd. adlı 2 şirket kurduğu görülüyor. 2 şirket de Rönesans Holding'in üstlendiği Cumhurbaşkanlığı sarayının inşaatı devam ederken 17 Mart 2014'te kuruluyor. İkisinin de İsviçre'de faaliyet göstereceği belirtiliyor.
105 milyon dolarlık bağış
Covar Trading Ltd.'nin hesaplarını yöneten İsviçreli Kendris Ltd. firmasının 30 Haziran 2017'de hazırlanan mali raporlarına göre, Covar Trading'in hesaplarına 2015 yılında 105 milyon 524 bin 132,32 ABD doları girdi. Aynı yıl 105 milyon 484 bin 952,46 dolar "bağış" adı altında şirket hesabından çıktı. Bu bağışın nereye gittiği bilinmiyor.
Erman Ilıcak'ın annesi Ayşe Ilıcak'ın bir diğer firması Dolmine International Ltd.'nin mali raporunda ise yine 2015 yılında 105 milyon 212 bin doların şirketin İsviçre'deki Banque Pictet & Cie hesabına yattığı anlaşılıyor. Raporda sadece 2015 için nakit benzeri varlıkların faiz geliri olarak firmaya 491 bin 616,16 ABD dolarının girdiği gözlemleniyor.
Raporlara göre her iki firmanın da 2016 ve 2017 yıllarında başka herhangi bir ekonomik aktivitesi yok.
"Cennete giden" 210,7 milyon doların vergisi 750 milyon TL!
Haberde, buna göre, Ayşe Ilıcak'ın sadece 1 yılda vergi cennetlerine aktardığı paranın 210 milyon 736 bin 132,32 dolar olduğunun anlaşıldığı aktarıldı. 30 Eylül 2021 tarihinde bu miktarın TL olarak karşılığının 1 milyar 874 milyon 392 bin 528,92 TL olduğu ve bu paranın yüzde 40'lık gelir vergisi ödenmiş olsa, hazinenin kasasına yaklaşık 750 milyon Türk Lirası gireceği vurgulandı. Haberde ayrıca bu parayla 25 adet 40 derslikli ilkokul veya 8 adet 150 yataklı hastane ya da 15 bin öğrenciye yurt yapılabileceği veya 115 bin öğretmene bir aylık maaş ödenebileceği belirtildi.
Haberde ayrıca Rönesans Holding'in sahibi Erman Ilıcak'ın deklare ettiği şahsi servetinin 2015'ten bu yana ikiye katlayıp 2,1 milyar dolardan 4,4 milyar dolara yükseldiği anımsatıldı.
Rönesans'ın Rusya'daki vergi skandalı
Haberde Rönesans Holding'in Rusya'da karıştığı vergi skandalına da yer verildi.
Haberin Grzegorz Szymanowski'nin katkı sağladığı bu bölümünde, Rönesans'ın Rusya'daki yöneticisi Alexander Tarasyuk'un en son geçen yıl yaklaşık 10 milyon dolarlık vergi kaçırmakla suçlandığı fakat 11 milyon dolar ceza ödemesi sonucu dosya kapandığı aktarıldı.
Rus Araştırma Komitesi, 2017'de de Tarasyuk'un, şirketin yaklaşık 1,3 milyar dolarını ülke dışına usulsüz yöntemlerle kaçırdığını, firmanın günü birlik şirketler kurarak yalan beyanlarda bulunduğunu rapor etmişti. Açılan soruşturma sonunda 2019 yılında Holding, rekor bir ceza ile 83,7 milyon dolar ödemeye mahkum edilmişti.
Ilıcaklara "cennet", işçilere cehennem!
Rönesans Holding sık sık şantiyelerindeki işçilerin kötü çalışma koşullarıyla gündeme geliyor.
Pandemi döneminde çalışmaya devam eden Amur'daki şantiyede koronavirüse ilişkin önlemlerin alınmadığı ve test sonucu pozitif olan işçilerle olmayanların aynı yerde yemek yiyip aynı yerlerde çalıştırılmaya devam ettikleri öne sürülüyor. Şirketin Türkiye'deki şantiyelerinde çalışıp haklarını alamayan işçiler de son dönemde sık sık eylemler düzenliyor.
Rönesans Holding'in yüklenici firması olduğu TOKİ'nin Elazığ ve Malatya şantiyelerinde çalışan ve maaşını alamayan yüzlerce işçiden Sadık Gergin, haberleri olmadan kendi adlarına imza atılarak, yasa dışı şekilde ücretsiz izne çıkarıldıklarını söyledi. Gergin, Rönesans Holding ve taşeron firmanın maaşlarının bir kısmını elden ödediklerini anlattı.
Bu sayede sigortaları en düşük seviyeden yatan işçilerin gelecekteki emeklilik hakları gasbedilirken, firma da daha az vergi ödemiş oluyor.
7 Eylül 2021'de DW Türkçe'ye konuşan Gergin, "Fakir fukaradan, işçiden, ezilenlerden mazlumlardan çalıyorlar. Bizim sayemizde bu gökdelenleri kaldırıyorlar. Eminim bunları toprak da kabul etmez" dedi.
Malatya şantiyesinde çalışıp iki aylık hak edişini yedi aydır alamayan Mehmet Çakar da "Belki onların bir masada oturup on dakikada yiyeceği bir para ama biz bununla aylarca ailemizi geçindiriyoruz" ifadelerini kullandı.
Onur Mennan Attar da kaybettiği babasının Rönesans Holding'deki önceki işlerinden kıdem ve ihbar tazminatlarını alamadığını belitip "Arabuluculuk görüşmelerinde 'Biz hiçbir şekilde anlaşmayacağız' diye cümleye başlıyorlar. Bu nasıl bir yaklaşımdır? Ortada bir vefat var" dedi.
"Yaşananlardan dolayı çok kızgınım" diyen Onur Mennan Attar, "Neden işçilerin haklarını yiyorsunuz? Neden? Babamın eşyalarını bile aylarca göndermediler. Tutunabileceğim tek şey belki onlardı" diye belirtti.
Kaynak: DW Türkçe
