İHD İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu Marmara Bölgesi Hapishanelerinde 2020 Ekim, Kasım, Aralık ve yıllık hak ihlalleri raporunu açıkladı.
Ekim-Kasım-Aralık hak ihlalleri
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu Marmara Bölgesi Hapishanelerinde 2020 Ekim, Kasım, Aralık ve yıllık hak ihlalleri raporunu şube binasında düzenlediği basın toplantısında açıkladı.
"Silivri Ceza İnfaz Kurumları Kampüsü, Tekirdağ 1 ve 2 No’lu F Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu (CİK), Edirne F Tipi Kapalı CİK, Kandıra 1 ve 2 No’lu F Tipi CİK, Metris 2 No’lu CİK, Maraş Türkoğlu 2 No’lu L Tipi CİK, Kırıklareli E Tipi CİK, Gaziantep L Tipi CİK, Bursa H Tipi CİK, İzmir Aliağa 2 No’lu T Tipi CİK, Kayseri Bünyan 2 No’lu T Tipi CİJK, Bakırköy Kadın Kapalı CİK, Balıkesir Bandırma 1 No’lu T Tipi CİK, Çorum L Tipi Kapalı CİK, Sincan Kadın Kapalı CİK, Kırıkkale Hacılar F Tipi CİK, İmralı Hapishanesi olmak üzere 17 hapishaneden başvuru yapılmıştır" denilen raporda, gerçekleşen hak ihlallerinin tasnifi şu şekilde ifade edildi:
"-Derneğimize Ekim ayında 33, Kasım ayında 31, aralık ayında 39 olmak üzere toplam 103 başvuru yapılmıştır. Yapılan başvuruların aylara göre dağılımı tablo 2 de gösterilmiştir.
-Derneğimize yapılan 103 başvurunun 8’i kadın, 95’i erkek ve 11’i adli,92’si politik mahpuslar tarafından yapılmıştır.
-Yapılan her bir başvuru birden çok ihlal iddiası içermektedir.103 başvuruda toplam 1540 ihlal tespit edilmiştir. Ekim ayında: 449, Kasım ayında: 523 Aralık ayında ise 568 ihlal yaşanmıştır."
Ekim, Kasım, Aralık aylarında toplam 79 yazışma yapıldığı, 29 geri dönüşün olduğu belirtilen raporda mahpusların başvuru mektuplarına, mektuplarının ulaştığı temelinde yanıt yazıldığı ifade edildi.
Raporda İmralı Hapishanesi'ndeki tecrit üzerine şunlar ifade edildi:
"25.12.2020 tarihinde mail yoluyla derneğimize başvuruda bulunan; Av. Cengiz Yürekli, Av. Raziye Öztürk: (İmralı F tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu) Abdullah Öcalan, Hamili Yıldırım, Ömer Hayri Konar ve Veysi Aktaş’ın;
İmralı F tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda tutulan müvekkillerimiz Sayın Abdullah Öcalan, Sayın Hamili Yıldırım, Sayın Ömer Hayri Konar ve Sayın Veysi Aktaş’ın hukuka aykırı tutulma koşulları konusunda bilgilendirme ve gereğinin yapılması talebini içerir."
Raporda ayrıca işkence-darp-kötü muamele, iletişim hakları ihlalleri, sağlık ve tedavi hakları ihlalleri, yaşam hakkı ihlalleri, adil yargılanma hakkı ihlalleri başlıkları altında başvuru örnekleri verildi.
2020 hak ihlalleri
2020 yılında hapishanelerde hak ihlallerinin toplam dökümü verilen yıllık raporda "Hapishanelerde; tecrit, işkence ve yaşam hakkı ihlalleri, hasta mahpusların tedavi ve sağlığa erişimine dair ihlaller, çocuk mahpuslara ve anneleriyle tutulan çocuklara yönelik ihlaller, LGBTİ mahpuslara yönelik ihlaller, ileri yaştaki mahpuslara yönelik ihlaller, aşırı doluluk ve neden olduğu ihlaller, ceza infaz sisteminde giderek derinleşen ayrımcılık ve benzeri sorunlar 2020 yılında da derinleşerek ve yaygınlaşarak devam etmiştir" denildi.
Raporda 2020'de pandemi sürecine şu ifadelerle dikkat çekildi:
“Hak ihlali sayısındaki endişe verici bu artışın en önemli nedenlerinden biri, birinci çeyreğin sonlarına doğru yaygınlaşan Covid-19 salgını ve bağlı sorunlar olmuştur. Hak ihlalleri izlemesi yapanlarda ve mahpuslarda, temel hakların kısıtlanması ve tecrit uygulamasının ağırlaştırılması için salgının bahane edildiği algısı oluşmuştur.
Covid-19 salgınının başından itibaren salgının önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınmaması, hijyen, temizlik malzemelerine erişim, beslenme, havalandırma, maske, tedaviye erişim ve sürecin şeffaf yönetilmemesine bağlı sorunlar bugüne kadar devam etmiştir. Risk grubundaki mahpusların sağlık ve yaşam haklarının korunabilmesi için pandemi süresince serbest bırakılmaları yönündeki talep karşısında, bu imkân adli mahpuslara sunulurken, politik mahpuslar yararlandırılmamış, ayrımcılık yapılmıştır. Özellikle ağır hasta mahpuslar bakımından bu ayrımcılık ağır sonuçlara yol açmıştır.
Hastanelere sevklerin durdurulması, revir hizmetindeki yetersizlikler, kronik hastalığı olanların ilaçlarına erişiminde yaşanan sorunlar özellikle hasta mahpuslar bakımından sağlık ve yaşam hakkı ihlallerine neden olmuştur.”
Rapor şu çağrıyla sonlandı:
“Biliyoruz ki, hapishanelerde yaşanan hak ihlalleri sadece mahpusların mücadelesi ile değil dışarıdan yürütülecek mücadelenin desteği ile önlenebilir. Hapishane Komisyonu olarak içerdekilerin küçük de olsa sesi olabilmek ve duyarlılık yaratmak için sorunları görünür kılmayı amaçlıyoruz. Bu bağlamda, hazırladığımız bu rapor, hapishanelerde yaşanan ve devasa boyutlara ulaşan sorunlara ilişkin duyarlılık ve mahpuslarla dayanışma çağrımızdır.”
Kızıl Bayrak / İstanbul
