“Kürtçe resmi ve eğitim dili olsun!”

Yeni eğitim-öğretim yılı dolayısıyla birçok kentte yapılan eylemlerde Kürtçenin resmi ve eğitim dili ol-ması talep edildi.

  • Haber
  • |
  • Güncel
  • |
  • 12 Eylül 2022
  • 23:00

Yeni eğitim-öğretim yılının ilk gününde Kürtçenin resmi ve eğitim dili olması talebiyle eylemler yapıldı.

Şırnak

Mezopotamya Ajansı’nda yer alan habere göre, Şırnak’ın Cizre ilçesinde Halkların Demokratik Partisi (HDP) İlçe Örgütü binası önünde eylem yapıldı. HDP Şırnak Milletvekili Hasan Özgüneş ile çok sayıda kişinin katıldığı eylemde, “Bila zimanê Kurdî bibe zimanê fermi! (Kürtçe resmi dil olsun)” pankartının yanı sıra “Heqîqet evin e, evin jiyana azad e! (Hakikat aşktır, aşk özgür yaşamdır)” ve “Navê min xweza ye! (Benim adım doğa)” dövizleri taşındı.

HDP Cizre İlçe Eşbaşkanı Zilan Ecevit, yeni eğitim-öğretim yılında da milyonlarca Kürt çocuğunun anadillerinde eğitim alamadığına dikkati çekerek şunları söyledi:

“Kürt diline karşı düşmanlık sadece eğitim sisteminde ortaya çıkmıyor. Hayatın her alanında bu düşmanlık kendini gösteriyor. Yok sayma, Kürt dilini ortadan kaldırma yeni yollarla sürdürülüyor. Kürt dilini yasaklama ve engellemeler birçok alanda kendini gösteriyor. Bunun ortadan kaldırılması için Kürdistan ve dünyada kendine insanım diyen herkese sesleniyoruz; Kürt dilinin eğitim dili olması için her alanda seferberlik ilan edilmesi gerekiyor. Bu anlamda mücadelemizi büyütmeliyiz.”

HDP'li Özgüneş ise, “Bugün AKP hükümeti, 12 Eylül zihniyetinin devamıdır. Kenan Evran bir diktatördü. Amerika'nın talebiyle sivil siyasete darbe yaptı. O günden bugüne Türkiye'deki hükümetler Kenan Evren ve Esat Oktay zihniyetiyle yönetiyor. 100 yıldır Kürt dili ve Kürt kimliği yasaklı. Bizlerin buna karşı çıkıp, mücadeleyi büyütmemiz gerekiyor” ifadelerini kullandı.

Urfa

HDP Urfa İl Örgütü, Haliliye ilçesinde Ahmet Bahçıvan İş Merkezi önünde eylem yaptı. HDP Dil, Kültür ve Sanat Komisyonu Eş Sözcüsü Ömer Öcalan ve HDP Milletvekili Ayşe Sürücü’nün yanı sıra çok sayıda kişi eyleme katıldı.

Özgür Kadın Hareketi (TJA) üyesi Garibe Yeşil, dillere dönük yasaklara tepki gösterdi. Yeşil, “Anadilde eğitim hakkın anayasal güvence altına alınmalı. Bütün sınıflarda anadilde eğitim verilmedi. Yasaklamaları kabul etmiyoruz, bu insanlık suçudur. Herkes anadilde eğitim verilene kadar mücadele etmeli. Dilimiz direnişimizdir" dedi.

HDP’li Ömer Öcalan’ın konuşmasından sonra parti binasında dile dair panel düzenlendi. HDP Milletvekili Ayşe Sürücü ve HDP Urfa İl Eşbaşkanı Aliye Kızıldamar'ın konuşmacı olduğu panele Kürt yazar Salih Mevalî moderatörlük yaptı. Panelde Kürtçenin önemi üzerinde duruldu.

Ankara  

Anka Dil Kültür ve Sanat Derneği (ANKA-DER), dernek binasında basın toplantısı düzenledi. Basın toplantısına HDP yöneticileri, Devrimci Alevi Dernekleri (DAD), dernek üyeleri ve çok sayıda kişi katıldı. Toplantıda konuşan ANKA-DER üyesi Nebahat Çalpan, Kürtçenin eğitim dili olması gerektiğini belirterek, bu konuda mücadele edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Kürt diline yönelik düşmanlığın sadece eğitim alanında ortaya çıkmadığına değinen Çalpan, “Kürt halkını yok sayma, zulüm ve yok etme girişimleri modernize edilmiş yöntemlerle devam etmektedir” dedi.

Van

Van'da 24 siyasi parti ve sivil toplum örgütü, Sanat Sokağı'nda basın açıklaması gerçekleştirildi. "Ziman kirdeya hest û ramanê ye em perwerdehîya bi Kurdî dixwazin" pankartının açıldığı açıklamaya, HDP Van milletvekili Muazzez Orhan ve çok sayıda kişi katıldı. Açıklama sırasından sık sık, "Bê ziman jiyan nabe!" sloganı atıldı. Açıklamayı Kürt Kültür ve Sanat Araştırmaları Derneği (ARSİSA), Kürtçe eğitmeni Seyit Kılıç okudu.

2022-23 yeni eğitim ve öğretim yılının bugün başladığını hatırlatan Kılıç, 99 yılda olduğu gibi yine Kürt çocuklarının dillerinden uzaklaştırıldığını ve asimile edildiğini söyledi. Sadece eğitim kurumlarında değil toplumun tüm alanlarında Kürtçeye yönelik bir saldırı olduğu kaydeden Kılıç, Kürtçenin eğitim ve resmi dil olmasını istedi.

Van'ın Saray, Çatak, Erciş ilçelerinden de aynı taleple HDP binalarının önünde açıklama yapıldı.

Muş

HDP ve DBP Muş il örgütlerinin, HDP il binası önünde yaptığı açıklamaya çok sayıda kişi katıldı. Açıklama yapan HDP il yöneticisi Kerem Çitanak, Kürt dili üzerindeki saldırı ve yasakların son bulması gerektiğini kaydetti.

Mersin

Eğitim Sen Mersin Şubesi, yeni eğitim-öğretim yılına dair kent genelinde yaşanan sorunlar ve çözüm önerilerini içeren rapor açıkladı. Şube binasında yapılan açıklamaya HDP Mersin il Eşbaşkanı Bedriye Kuş ve İHD yöneticileri de katıldı. Eğitim Sen Mersin Şube Başkanı Mahmut Sümbül, her 4 öğrenciden birinin okula aç geldiğini belirterek, velilerin okul ihtiyaçlarını gideremediğini söyledi. Sümbül, servis ve kayıt paralarının da yüksek olduğunu ve bu durumun velileri zora soktuğunu kaydetti.  

Antakya

HDP Dörtyol İlçe Örgütü, "Anadilde eğitim!" talebiyle parti binasında basın açıklaması yaptı. Açıklamaya HDP Hatay İl Eşbaşkanı Hülya Ateş ile HDP PM üyesi Zeki Koç katıldı. Kürtçe eğitim verilmesini isteyen HDP üyesi Abdülhalim Gümüş, "Zaman anadil eğitimine sahip çıkma zamanıdır" dedi.

İzmir

Demokratik Alevi Dernekleri (DAD) İzmir Şubesi, Çiğli’de bulunan dernek binasında basın toplantısı gerçekleştirdi. Toplantıda konuşan DAD İzmir Şube Eşbaşkanı Zeynel Bozkurt, devletin yeni eğitim öğretim yılında da Alevilerin eşit yurttaşlık taleplerinden olan zorunlu din derslerinin kaldırması çağrısını görmezden geldiğini söyledi. Anadilde eğitimin önündeki engellemelerin de devam ettiğini vurgulayan Bozkurt, "Eski akılla ve dikta rejimi benzerleri, yokluğumuz üzerine plan yapmaya devam etmektedir. Alevi halklarımızı oyalayan asimilasyon cenderisinden uzak durarak, demokratik bir gelecek için Yeni Anayasa, Seçimli Kurucu Meclis ve Kurucu Yurttaşlık fikrinde birleşmeye çağırıyoruz. Başka türlü eşit yurttaşlık fikirleri de altı boş yaklaşımlar olacaktır” diye konuştu.

Dersim

Dersim’de Sanat Sokağı’nda eylem yapıldı. Eylemde, “Ma perwerde yê zonê Kırmanckî wazenime (Kürtçe eğitim dili olsun)” yazılı pankart açıldı. HDP Dersim İl Eşbaşkanı Ferhat Yıldız, Kürtçenin Kirmanckî lehçesinde yaptığı açıklamada, öğrencilerin anadillerinde eğitim görmesinden mahrum olduğunu belirtti. Yıldız, "Bu zulüm asırlardır devam ediyor. 2023 yılında 100 yaşına girecek cumhuriyet döneminde bizi katlettiler, bizi sürgün ettiler, anadilde eğitim hakkımızı elimizden aldılar, inancımızı inkar ettiler” dedi.