Yeni işe alımlarda, patronların ödemesi gereken sigorta primlerini İşsizlik Sigortası Fonu’na (İSG) yükleyen ve ailelerin 18 yaş altındaki çocuklarına da Bireysel Emeklilik Sigortası (BES) yapabilmesini sağlayan kanun teklifi önceki gün Meclis’te kabul edildi. İktisatçı Prof. Dr. Aziz Konukman yasayı “BES’te yaşanan tıkanıklık aileler üzerinden aşılmak isteniyor. Ayrıca istihdam teşviki adı altında İşsizlik Sigortası Fonu’na bir delik daha açılıyor” şeklinde değerlendirdi.

Sigortacılık Kanunlarında Değişikliğe Dair Kanun Teklifi önceki gün TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı. Buna göre mikro ve küçük ölçekli işletmeler, yeni istihdam sağladıkları takdirde ödemeleri gereken sigorta primlerini 30 Haziran 2022’ye kadar olan borçlarının faizinden ya da kazançlarından ödedikleri kâr bakiyesinden düşebilecek. Ancak patronun ödemesi gereken borcu ise İşsizlik Sigortası Fonu karşılayacak.

Bu şu anlama geliyor: Bir patron örneğin 1 milyon liralık kredi alıyor ve 30 Haziran 2022’ye kadar bu miktarın üzerine 200 bin lira faiz ödemesi gerekiyor. Bu sırada işveren ek istihdam sağlıyor ve 150 bin liralık sigorta primi ödemesi gerekiyor. Ancak bu 150 bin liralık sigorta primini ödeyen işverenin ödemesi gereken faiz 50 bin liraya düşürülüyor. Kalan 150 bin liralık fark İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanıyor. Özetle patron sigorta primini İşsizlik Sigorta Fonu'na verecek. İşsizlik Sigorta Fonu bu parayı alıp patronun borcunu ödeyecek.

Patrona verilen bu destek, yasa kapsamına giren sigortalılar için 12 ay süreyle uygulanacak. Bu madde kapsamına giren iş yerleri ilave olarak işe aldığı en fazla beş sigortalı için bu destekten yararlanacak.

Patronun borcunu İSG ödeyecek

Rıfat Kırcı’nın BirGün’de yer alan haberinde İktisatçı Prof. Dr. Aziz Konukman yasa kapsamına alınan bu maddeyi şöyle değerlendiriyor:

“İşsizlik Sigortası Fonu’na bir delik daha açıldı. İşveren aldığı kredinin faizinden ödediği primleri düşecek, bunu da İşsizlik Sigortası Fonu ödeyecek. Zaten bu fonun ne olduğu belli değil. Kaynaklarının neredeyse 4’te 3’ünü işverenler kullandı. İşçiye veriliyor gibi gözüken şey aslında işvereni koruyor.”

Yasanın bir diğer maddesi de ailelerin 18 yaş altındaki çocuklarına adına da BES'te birikim yapabilecek olması. Konukman bunu şu şekilde değerlendirdi:

“Anlayabildiğim kadarıyla BES tıkandı, çok gelişemiyor. Böyle olunca belli bir yaşın altındakileri de bu kapsama aldılar. Çağdaş bir devlette sosyal uygulamalar kapsamında belli bir yaşa gelen gencin istihdam edilebilirliğinin sağlanması gerekiyor. Ancak geniş bir kesim resmen unutuldu. Hem istihdamda hem de eğitimde yer almayan genç oranı yüzde 30’lara vardı. Türkiye’de ise aileler doğal sigorta fonu gibi çalışır. Yani bu gençlerin giderlerini karşılar, harçlığını verir. Şimdi bunu 18 yaş altına kadar düşürüyorlar. Böylece doğal işsizlik sigortası olan bu durumu kurumsallaştırıyorlar.”