İnsan Hakları Derneği (İHD) “Maraş Merkezli 6 Şubat 2023 Depremleri ile İlgili Ön Gözlem, Tespit ve Öneri Raporu”nu kamuoyu ile paylaştı. Genel merkez binasında paylaşılan raporu İHD Eş Genel Başkanı Eren Keskin ve Öztürk Türkdoğan tarafından açıklandı.
Depremi felakete çeviren uygulamaların hatırlatıldığı raporda Düzce, Van ve İzmir depremlerinde sorumluların hukuki süreçleri aktarılarak yargı eliyle korundukları vurgulandı.
JMO, TMMOB ve Dünya Bankası raporuna yer verilen raporda şu başlıklar altında tespitler sıralandı.
Raporda deprem sonrası çalışmalar kapsamında öneriler sıralandı ve şunlar ifade edildi:
“*Bilim insanlarının, afet durumlarında bilgi ve deneyimi olan sivil toplum örgütlerinin (TMMOB, ATUD, TTB gibi) sürekli dile getirdiği sorunları ve çözüm önerilerini özetlemek gerekirse:
*Sosyal devlet ilkesi açıkça ihlal edilerek kamu otoritesinin görevlerini yerine getirmemesi; *Kriz masaları kurularak toplumun bilgilendirilmesi, kamusal hizmetlerin sunulması, acil ihtiyaçları karşılayacak hizmetlerin hızla organize edilmesi gerekmektedir.
*Deprem bölgelerinde acil durumlar için kurumların hazırlıklı olması;
*Enkaz altında kalan insanların kurtarılması için yeterli ve profesyonel ekiplerin oluşturulması, iş makineleri ve kurtarma aletlerinin hazırda bulundurulması zorunludur.
*Afet sonrası toplanma alanlarında yerleşime izin verilmemesi, toplanma alanlarının niteliğinin bozulmaması için yasal düzenlemelerin yapılması;
*Toplanma ve afet sonrası ortak yaşam alanlarında yardımların dağıtılması, barınma, beslenme ve sağlık hizmetlerinin yeterli biçimde verilmesi için sivil toplum örgütleriyle koordinasyonun sağlanması zorunludur.
*Binaların yıkılmasında sorumluluğu bulunanların saptanması ve delillerin korunması için gereken tüm yasal ve pratik önlemlerin acilen alınması;
*Arama ve kurtarma ekiplerinin insani ihtiyaçlarının giderilmesi için gerekli önlemlerin alınması;
*Birçok yerleşim biriminde gönüllü kurtarma ekiplerinin ulaşımının kamu tarafından sağlanması gerekirken yalnız bırakıldıkları, yardım malzemesi taşıyan araçların yolların kapanması nedeniyle yerine ulaşamadığı bilinmektedir.
*OHAL’e gerek yoktur, bir an önce kaldırılmalıdır.
*Üniversiteler bir an önce açılmalıdır.”
Ayrıca basın toplantısında Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Hatay, Maraş, Malatya-Adıyaman deprem raporları da paylaşıldı.