İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu tarafından yapılan F Oturması eylemlerinin 404.’sü bugün yapıldı. Dernek binası önünde yapılan eylemde Wernicke korsakofflu tutsakların serbest bırakılması istendi.
Eylemde komisyon üyesi Hatice Onaran tarafından okunan açıklamada ilk olarak 19 Aralık Katliamı aktarıldı. 19 Aralık Katliamı ile hapishanelerde siyasi mahpusların direnişini yakarak, yıkarak, kurşunlayarak, kimyasal gazlar kullanarak bitiremeyen devletin, ölüm orucu yapan tutsaklara zorla müdahale ederek onların Wernicke korsakoff hastalığına yakalanmasına neden olduğu belirtildi. Türkiye genelinde 600’e yakın kişi bu sendromla yaşamını sürdürmek zorunda bırakıldığı, tespit edilebildiği kadarıyla hapishanelerde bu hastalığa yakalanarak bedensel bütünlüğünü kaybetmiş 36 tutsak bulunduğu ifade edildi.
Ardından bu mahpuslardan durumu ağır olan Kemal Gömi, Kemal Özelmalı, Aslıhan Gençay ve Mehmet Ali Çelebi’nin durumu hakkında şu bilgiler verildi:
“- 47 yaşındaki Kemal Gömi, müebbet hükümlü mahpus olarak 1992 yılından bu yana hapishanededir. 2000 yılında Kandıra F Tipi Hapishanesi’nde 270 gün ölüm orucunda kalmıştır. Bilincini yitirince müdahale edilen Kemal Gömi wernicke korsakoff sendromuna yakalanmış, sinir sistemleri bozularak ağır şizofreni hasta haline gelmiştir. Ziyaretine giden aile bireylerini bile tanıyamayan mahpus, farklı zamanlarda olmak üzere şimdiye kadar hastane tarafından 11 kez ‘hapiste kalamaz’ raporu verilmiştir. Kemal Gömi halen Bolu F Tipi Hapishanesinde ve tek başına bir hücrede tutulmaktadır.
- 54 yaşındaki Kemal Özelmalı, 12 Eylül 1980 askeri darbesi sırasında tutuklanır ve 7 yıl hapis yatar. 1990 yılında yeniden tutuklanır ve o tarihten beri hapishanededir. Özelmalı, ‘96 ölüm orucu ve süresiz açlık grevi eyleminden sonra 2000 yılında da ölüm orucuna girmiş ve 300 gün süren ölüm orucu sonrasında wernicke korsakoff sendromuna yakalanmıştır. Bu sendromdan dolayı tek başına kişisel ihtiyaçlarını karşılayamayan ve hapishanede olduğunun bile farkında olmayan Kemal Özelmalı, Adli Tıp Kurumu’na sevk edilmek için 2018 yılında 2 aya yakın açlık grevi yapmış, bilincinin kapanması üzerine hastaneye kaldırılmıştır. Hapishanede kalamaz raporu olan Özelmalı hastaneden çıkarılarak, yeniden Adana Kürkçüler F Tipi Hapishanesi’ne konulmuştur. Wernicke korsakoff sendromunun yanı sıra hareket etmede ve nefes almada zorluk yaşayan Kemal Özelmalı açlık grevine girdiğini bile hatırlayamamaktadır.
- 44 yaşındaki Aslıhan Gençay ‘90’lı yıllarda gözaltına alınır ve 20 yıl hüküm giyer. 2000 yılında, 240 gün ölüm orucunda kalır ve sonrasında wernicke korsakoff sendromuna yakalanır. 2001 yılında cezasının 6 ay ertelenmesi sonucu tahliye edilir. Nisan 2016 tarihinde Yargıtay’daki davasının sonuçlanmasının ardından tekrar tutuklanan Aslıhan Gençay’ın, wernicke korsakoff sendromu dışında, majör ve manik depresif duygu bozukluğu, migren, boyun ve sırt ağrıları, kronik bronşit, astım, bacaklarda dizden aşağıda sinir ölümü ve dolaşım bozukluğu gibi pek çok rahatsızlıkları bulunmaktadır. Ayrıca, rahminde tespit edilen kitlenin ağrı yaptığını ve kanamaya neden olduğunu belirten Gençay halen Kayseri Hapishanesi’nde tutulmaktadır.
- M. Ali Çelebi; 1991’de tutuklanmış ve müebbet hapis cezası almıştır. 1996’da Eskişehir hücre tipi hapishanesine karşı başlatılan ölüm orucuna katılmış sonrasında yakalandığı Wernicke-Korsakoff ve şizofreni hastalıkları nedeniyle 2000 yılında tahliye edilmiştir. 2007 yılında cezası kesinleştiği için tekrar tutuklanarak Mehmet Ali Çelebi şuan Tekirdağ 2 Nolu F Tipi Hapishanesinde bulunmaktadır.
20 yaşından sonrasını hiç hatırlamayan M.Ali Çelebi’nin birlikte kaldığı arkadaşlarının yardımı ve kontrolü olmadan tek başına yaşamını sürdürmesi mümkün değildir. Yakın bilinç kaybı, hafızada tutamama, kendisini zehirleyeceklerini düşündüğü için yemek yeme de takıntı, sürekli kendisini hasta hissetme hali mevcut olan politik mahpus ağır şizofrendir.”
19 Aralık katliamı ve zorla müdehaleler nedeniyle wernicke korsakoff sendromuna yakalanan mahpusların durumlarının endişe verici olduğu belirtilen açıklamada, Wernicke korsakoff sendromuna yakalanan insanların büyük çoğunluğunun yaşamlarını tek başına sürdüremez durumda olduğu, en insani ihtiyaçları için destek almak zorunda kaldıkları söylendi.
Tüm Wernicke korsakofflu tutsakların serbest bırakılması talebiyle açıklama sonlandırıldı.