Sudan'da katı dini yasaklar gevşetiliyor

Dinci-diktatör Ömer El Beşir'in devrilmesinden sonra başlayan yeni dönemde Sudan’da bazı dini kuralları gevşeten bir dizi yeni reform açıklandı.

  • Haber
  • |
  • Dünya
  • |
  • 13 Temmuz 2020
  • 22:22

30 yıl iktidarda kalan dinci-diktatör Ömer el Beşir’e karşı gelişen halk ayaklanması Sudan’da yeni bir dönemin kapılarını açtı. İsyandan dolayı ordu El Beşir’i devirmek durumunda kaldı. Yönetimi ele geçiren ordu halkın taleplerini yerine getirmeyince mücadele tekrar başlamış, generaller isyanda yer alan güçlerle anlaşma yapmak mecburiyetinde kalmışlardı. Halkın devam eden basıncı altında bulunan askeri yönetim, belli talepleri yerine getirmek durumunda kalıyor. Bu yönde atılan son adımla, el Beşir döneminde dayatılan şeriat kurallar gevşetilmeye başladı.  

BBC Türkçe’de yer alan habere göre yeni yapılan yasal değişikliklerle Müslüman olmayanların alkol almasına izin verilecek. Ayrıca İslam dininden çıkanlara yönelik idam cezası da kaldırıldı. 

Devlet televizyonunda açıklama yapan Sudan Adalet Bakanı Nasredeen Abdulbari "İnsan haklarına aykırı tüm yasaları kaldıracağız" dedi. 

Abdulbari, gayrimüslimlerin toplumsal huzuru bozmamak ve kamusal alanda olmamak kaydıyla alkol tüketebileceğini, alkol ithal edip satabileceklerini duyurdu. 

Müslümanlar içinse alkol yasağı geçerliliğini koruyor. 

Yeni yasalara göre kadınlar çocuklarıyla seyahat edebilmek için artık erkek bir akrabalarının iznini almak zorunda kalmayacak. 

Ülkede Mayıs ayında da kadın sünneti yasaklanmıştı.

Yasalardaki değişiklik geçen hafta yapıldı ancak içeriği kamuyla yeni paylaşıldı. 

Adalet Bakanı Abdulbari "Eski rejim tarafından getirilmiş olan her türlü ayrımcılığı yıkmaya, eşit vatandaşlığa ve demokratik bir dönüşüme doğru ilerlemeye kararlıyız" dedi. 

Sudan’da Müslüman olmayanların nüfusun yüzde 3'ünü oluşturduğu tahmin ediliyor. 

Ayrıca el Beşir döneminde "ahlak polisi" "kabahatli" gördüğü kişileri "utandırmak" için topluluk içinde dövme hakkına sahipti. 

Adalet Bakanı, bu uygulamanın da yasaklandığını duyurdu. 

Sudan'da geçmişte İslam dininden çıkmanın cezası idama kadar vardırılabiliyordu. 

Ülkede en bilinen vaka, Hristiyan biriyle evlenip hamile kalan ve din değiştirdiği iddiasıyla idam cezasına çarptırılan Meryem Yahya İbrahim İshak olmuştu.

2013'te gözaltına alınan İbrahim, uluslararası baskıların artmasının ardından 2014'ün Haziran ayında ‘Sudan'dan ayrılmama’ şartıyla serbest bırakılmıştı.

Sudan’ı 30 yıl dinci-faşist bir rejimle yöneten (aynı zamanda T. Erdoğan’ın da dostu olan) Ömer El Beşir, 2019'un Nisan ayında tarihin çöplüğünü boylamıştı.

Şu anki Sudan hükümeti Beşir'e karşı ayaklanan grupları ve darbe yapan askerleri içeriyor. 

Sudan'daki şeriat yasaları ülkede 1980'lerde başlayan iç savaşın da ana nedenlerinden biriydi. Savaş sonucunda Güney Sudan, ayrılıp 2011 yılı itibarıyla bağımsızlığını ilan etti. Güney Sudan'da halkın büyük çoğunluğu Hristiyan ya da kendi geleneksel dinlerine inanıyor. 

Bu kazanımlar, şeriatçı-dikta rejiminin sonunu getiren halk isyanı sayesinde mümkün olmuştur. Diğer ekonomik-sosyal sorunların yanı sıra, alkolün Müslümanlar için halen yasak olması, mücadelenin devam edeceğine işaret ediyor.