Japonya’da yabancılara yönelik staj programı kapsamında çalışan üç Vietnamlı, Mart 2011’deki Fukuşima nükleer santralindeki patlamayla ilgili süren radyoaktif arındırma çalışmalarını kendilerine yaptıran inşaat şirketi Hiwada Co.’ya dava açtı. Hiçbir ön bilgi sunulmadan, eğitim yapılmadan, önlem alınmadan, yasalara aykırı bir şekilde yaşamlarını ve geleceklerini tehdit eden bir işe verildiklerini belirten stajyerler şirketten 12,3 milyon yen talep etti.

Bu dava, Japon hükümetinin, ucuz işgücü sömürüsü nedeniyle tepkilere konu olan Teknik Stajyer Eğitim Programı kapsamındaki bir dizi yanlış uygulamanın son örneği oldu.

Japan Today’de yer alan habere göre, Salı günü Fukuşima Bölge Mahkemesi’nin bir şubesine suç duyurusunda bulunan davacılar, Japonya’nın kuzeydoğusundaki Koriyama merkezli Hiwada Co. şirketinden zararları karşılığında toplamda 12,3 milyon yen talep etti.

Yabancı stajyerleri destekleyen Tokyo merkezli Zentouitsu İşçi Sendikasına göre, Hiwada şirketi, davacıları 2016 ve 2018 yılları arasında Fukushima eyaletindeki Koriyma ve Motomiya şehirlerinde radyoaktif arındırma işlerinde çalıştırdı.

2015 Temmuz’unda Japonya’ya gelen Vietnamlı stajyerlere, Namie kasabasındaki tahliye işlemleri devam ederken boru işlerinin de yaptırıldığı öğrenildi. Oysa stajyerlerin sözleşmelerinde, sadece çelik yerleştirme ve kalıp montajı işlerine destek verecekleri yer alıyordu.

Hiwada, çalışmanın öncesinde radyoaktif arındırma hakkında stajyerlere ne ayrıntılı bir açıklama yaptı ne de yeterli bir eğitim sundu. 36 yaşındaki davacılardan biri yazılı ifadesinde “Bize bunun tehlikeli bir iş olduğu söylenmedi. Sağlığımla ilgili çok endişeliyim” dedi.

Fukuşima’daki radyoaktif arındırma işlerinin uygunsuz bir şekilde yabancı stajyerlere yaptırılmasıyla ilgili ayrı ayrı örnekler olduğu belirtildi. Bunlardan birine de; Iwate bölgesinin Morioka şehrindeki bir inşaat firması tarafından geçtiğimiz yılın Mart ayında işe alındığını söyleyen Vietnamlı’nın maruz kaldığı öğrenildi.

Öte yandan, Adalet Bakanlığı ile Sağlık, Çalışma ve Refah Bakanlığı da, radyoaktif arındırma işlerinin stajyer programının amaçlarına uymadığını dile getiriyordu.