(Bu yazı, OCCRP'nin sayfasından alınmıştır. Önemli olduğu için çok fazla kısaltmadan veriyoruz. OCCRP projesine dahil olan gazeteciler Credit Suisse verilerini tek tek inceliyor ve kime ait olduğunu ve bunların hangi kişilerin yakını olduğunu, bu kişilere ait yolsuzluk ya da etik dışı başka bir şey olup olmadığını inceliyorlar. Bu haberde yer alan istihbaratçılar henüz ortaya çıkarılmış olanlar. Bütün verilerin incelenmesinden sonra başkalarının da olabileceği biliniyor.)

CIA'in Orta Doğu ajanlarından Robert Baer yazdığı kitapta[1], zaman içinde ödeneklerinin nasıl azaldığını anlatır. Bu şikayeti diğer casus kitaplarında da görebilirsiniz. Çok daha fazla para kazandıkları ve harcayabildikleri Soğuk Savaş döneminin son zamanlarından başlayarak günümüze gelen bu kısıtlamalardan etkilenmeyen casusluk teşkilatı mensupları olduğu anlaşılıyor. Çünkü dün duyurulan Credit Suisse sızıntıları arasında dünyanın dört bir yanından 15 istihbaratçının hesapları olduğu görülüyor.

**

Bilgiler, ismi açıklanmayan bir kişinin Alman Süddeutsche Zeitung gazetesine sızdırdığı İsviçre bankacılık devi Credit Suisse müşteri verileri üzerinde gazeteciler tarafından ortak yapılan çalışmaların arkasından geliyor. Gazeteciler çalışmalarını OCCRP yani Organize Suçlar ve Yolsuzluk Raporlama Projesi adı altında yapıyorlar.

Sızıntıların sadece Credit Suisse için değil aynı zamanda dünyanın en gizli bankacılık yasalarından birini elinde tutan İsviçre için bir kriz tehdidi oluşturabileceği düşünülüyor. İsviçre finans kurumlarının yaklaşık yarısı yabancı müşterilere ait olan yaklaşık 9-10 trilyon dolarlık varlığı yönettiği kaydediliyor[2].

Olay Credit Suisse'in davranması gerektiği düzeyde etik olmadığını ve para söz konusu olduğunda karşıdaki müşterinin hakkında yapılması gereken işlemlerin yapılmadığı anlaşılıyor. Öyle ki, müşteriler arasında Ürdün Kralı Abdullah, Arap Baharı'nda devrilen eski Mısır Devlet Lideri Hüsnü Mübarek'in oğulları, Pakistan istihbarat şefi General Ahater Abdurrahman'ın oğulları ve İtalya'nın en büyük organize suç örgütü Ndrangheta'ya yakın Antonio Velardo sayılıyor.

Body of Lies'ın Hani Salaam'ından Sa'ad Khair'e

Kendilerinin ve ailelerinin büyük meblağlı hesaplarına rastlanılan bu 15 istihbaratçı, "Teröre Karşı Savaş" başlığı altında mücadele ettiklerini iddia eden, yolsuzluk ve işkenceyle suçlanan rejimlerin mensupları. Hesap sahipleri arasında Ürdün, Yemen, Irak, Mısır ve Pakistan'dan istihbarat şefleri ve akrabaları da var. Bazıları mali suçlar, işkence veya her ikisiyle birden suçlanmış.

OCCRP bunlara dair bir örnek veriyor; 2008 tarihli casusluk filmi "Body of Lies"da kurgusal karakter Hani Salaam, Russell Crowe ve Leonardo DiCaprio tarafından canlandırılan CIA ajanlarının teröristleri yakalamasına yardım etti. Film kurgusal gözükse de Salaam'ın karakterinin gerçek bir kişiye yani Sa'ad Khair adında Ürdünlü bir casusa dayandığı kaydediliyor.

Khair, 2000 ile 2005 yılları arasında Ürdün'ün Genel İstihbarat Müdürlüğü'nün (GID) başındaydı ve teröre karşı savaşta önemli bir ABD müttefiki olarak görev yaptı. Ancak sinemalarda ABD'ye yardım eden şık bir kahraman gibi sunulmasına karşın, Khair'in gerçek hayattaki faaliyetleri ahlaki açıdan sorunlu. İddiaya göre petrol kaçakçılığı yapmanın yanı sıra, Ürdün'ün Amerika'ya iade programında oynadığı rolü denetledi, mahkûmlara işkence yapmalar ve mahkeme dışı yargılamalarla suçlanan bir ajansı yönetti.

2003 yılında Credit Suisse'de kişisel hesap açtı. Sonraki yedi yıl boyunca hesap, 2009'daki ölümünden aylar sonra kapatılmadan önce, 28.3 milyon İsviçre Frangı'na (o sırada 21.5 milyon dolar) kadar yükselecekti.

Diğer üç istihbarat şefi - yöneticisi

Credit Suisse'de büyük miktarda para saklayan tek casus Khair değil. Gazeteciler, dünyanın dört bir yanından en az 15 önde gelen istihbaratçının veya yakın aile üyelerinin bankanın müşterisi olduğunu tespit etti. Kimliklerin tam tespit edilemediği daha çok istihbaratçı şüphesi de var. Ama tam kesinleşmediği için onlar bu sayıya dahil değil.

Khair ile birlikte, bu casus şeflerinden üçünün onları öne çıkaran ortak kariyer konuları var: Mısır'dan Ömer Süleyman, Pakistan'dan General Akhtar Abdurrahman ve Yemen'den Ghaleb Al-Qamiş.

Dördü de parlamento ve yürütme denetiminin dışında kalan üstü örtülü bütçeleri kontrol ettikleri devlet istihbarat teşkilatlarını yönetiyordu. Tüm bu kişiler veya aile üyeleri, Credit Suisse'de zenginliği açıklayabilecek bariz kişisel gelir kaynakları olmaksızın büyük meblağlarda para olan kişisel hesaplara sahipti.

Dördü de CIA'in 1970'lerin sonlarında Afganistan'da Sovyet karşıtı mücahitleri desteklemeye yönelik ilk girişimlerinden 1990'daki birinci Körfez Savaşı'na ve 2001'de başlatılan Irak müdahelesine kadar tüm bölgede ABD tarafından başlatılan sözde "sonsuz savaşlar" kapsamında Orta Doğu ve Afganistan'daki kilit ABD müdahalelerinde rol aldı.

İsimlerden üçü, Al-Qamis, Süleyman ve Khair, işkenceye karıştığı bilinen ajanslardan sorumluydu. Bunların Aile üyelerinden en az sekizinin Credit Suisse hesabı var.

Bu istihbarat görevlileri "siyasi olarak teşhir edilmiş kişiler" olduklarından, Credit Suisse'in hesapları açarken, kimlikleri dikkatle incelenmeli ve sorular sorulmalıydı. İsviçreli uyum uzmanı Monika Roth'a göre, gizli servis ajanları bankalar tarafından özellikle hassas müşteriler olarak görülüyor. Roth şöyle diyor:

"Onları müşteri olarak kabul etmem - bu çok riskli.  İstihbarat şefleri genellikle çok fazla güce, şüpheli bağlantılara ve çok şeffaf olmayan para kaynaklarına sahip insanlardır."

Eski bir Credit Suisse yöneticisi  ise OCCRP'ye şunları söylemiş:

"Sa'ad Khair gibi bir istihbarat şefi örneğinde, hesap açmak tehlike işaretidir ve İsviçre'deki birçok banka bunu kabul etmez, ancak Credit Suisse alır."

Yani Credit Suisse bu hesapları nasıl açmış, süreçleri nasıl yürütmüş belirsiz. Credit Suisse, bankaların müşterilerini tanımlamasını veya onlar hakkında bilgi vermesini yasaklayan İsviçre bankacılık yasalarının gizlilik bölümüne atıfta bulunarak bireysel vakalar hakkında yorum yapmayı reddediyor. Banka, işlerini yürürlükteki tüm küresel ve yerel yasa ve düzenlemelere uygun olarak yürüttüğünü ve risk yönetimi çerçevesini ve kontrol sistemlerini güçlendirdiğini iddia ediyor.

Akhtar Abdur Rahman ve gizli nakit akışları

Khair, Credit Suisse'de hesabını oluşturmadan çok önce, Amerika'nın Afganistan'da Sovyetlere karşı bir vekalet savaşı vermesine yardım eden gizli yetkililer kurumla kendi bağlantılarını kurdular.

1970'lerin sonlarında ABD, Rusya'nın Afganistan'daki varlığına karşı savaşan mücahitler olarak adlandırılan İslamcı savaşçıların yedi farklı grubunu destekledi. Suudi Arabistan, ABD fonlarının her bir dolarına karşı bir dolar verdi ve bu para cihatçılara gönderildi. CIA çoğu zaman parayı kendi İsviçre banka hesabına gönderdi. Sürecin son alıcısı, Akhtar liderliğindeki Pakistan'ın Servisler Arası İstihbarat grubu (ISI) oldu.

1980'lerin ortalarında Akhtar, CIA parasını Afgan cihatçılara aktarıyordu. Ancak bu sıralarda üç oğlu adına Credit Suisse hesapları açıldı. Akhtar'ın ISI'deki meslektaşı ve daha sonra o dönem hakkında bir kitap yazan Mohammad Yousaf şöyle belirtti:

"Yılda birkaç yüz milyon dolara ulaşan birleşik [ABD ve Suudi] fonlar, CIA tarafından Pakistan'daki ISI kontrolü altındaki özel hesaplara aktarıldı."

Hem Yousaf hem de Steve Coll - Pulitzer Ödüllü 2005 kitabı Ghost Wars'ın yazarı - bu paranın nereye gideceğine karar verenin Akhtar olduğunu iddia ediyor. Mücahitleri sofistike silahlar konusunda eğitmek için CIA ona milyonlar gönderdi. 1984'e gelindiğinde, CIA'in Afganistan bütçesi tek başına 200 milyon dolardı.

Denetim gevşekti ve Akhtar'ın rolü uzun süredir sorgulanıyor. Afganistan operasyonları hakkında bilgisi olan bir Güney Asyalı istihbarat kaynağı OCCRP'ye şunları söyledi:

"O zamanlar açık fon transferi için herhangi bir şekilde veya türden İsviçre banka hesapları açmak kolaydı. Akhtar bunu kendi ceplerini doldurmak için yapıyordu. Afgan savaşından, onun banka hesaplarıa çok para sifonlandı."

Akhtar'ın oğulları Akbar, Ghazi ve Haroon tarafından ortaklaşa tutulan Credit Suisse'deki iki Akhtar ailesi hesabından biri, oğulları 20'li yaşlarının sonlarında ve 30'larının başındayken 1 Temmuz 1985'te açıldı. Aynı yıl, ABD Başkanı Ronald Reagan, mücahitlere ayrılan paranın nereye gittiği konusunda endişelerini dile getirdi. 2003 yılına kadar, bu hesap en az beş milyon İsviçre Frangı (o zamanlar 3.7 milyon dolar) değerindeydi. Ocak 1986'da yalnızca Akbar adına açılan ikinci bir hesap, Kasım 2010'a kadar 9 milyon İsviçre Frangı değerindeydi (o sırada 9,2 milyon dolar).

Akhtar, patronu Pakistanlı diktatör Ziya-Ül-Hak ile birlikte 1988 yılındaki uçak kazasında öldü. Oğulları Akbar ve Haroon Khan, yorum taleplerine yanıt vermedi. OCCRP'ye gönderdiği bir mesajda Ghazi Khan, gazetecilerin ailenin İsviçre hesaplarıyla ilgili sunduğu bilgileri "doğru değil" olarak nitelendirdi ve "reddettiğini" söyledi, ancak ayrıntı vermedi.

Ghaleb Al-Qamiş: 'Kara Kutu'

CIA ve Akhtar Afganistan üzerinde işbirliği yaparken, Yemen'in Ghaleb Al-Qamiş'i kendi yükselişini başlatıyordu. 1980'de Qamis, Yemen'in iç istihbarattan sorumlu Siyasi Güvenlik Ofisi'ne (PSO) başkanlık etti. Akhtar'ın Pakistan'dan yaptığı gibi, Qamis da Sovyetlere karşı Afgan savaşı için savaşçılar topladı.

Onlarca yıldır Yemen'in istihbarat örgütünün göze çarpan bir figürü olan Qamis, 1978'den 2012'ye kadar hüküm süren güçlü adam Başkan Ali Abdullah Salih'in kilit uygulayıcılarından biriydi. El Kaide, 2000 yılında Yemen'in Aden limanında Amerikan destroyeri USS Cole'u bombaladığında, Salih bu görevi üstlendi. Başlangıçta isteksiz olan bir Qamis, CIA'in şüphelileri temizlemesine yardım etti.

Yemen'deki PSO'da Qamis'ın altında çalışan üç memura göre, o, Salih'in "kara kutusu" olarak tanımlanan, ülkenin en korkulan güvenlik görevlisiydi. Anonim kalmak isteyen üç kaynak, OCCRP'ye Qamiş'in istediği gibi yapması için "milyonlarca dolardan oluşan açık bir bütçeye" sahip olduğunu söyledi.

2000'lerin başında Amerikalıların terör hücrelerini çözmelerine yardım ederek Yemen'in baş casusu olduğunda, Kamış ayrıca Credit Suisse'de açıklanamayan milyonları saklamıştı.

Cole saldırısından bir yıl önce, 1999'da açılan hesabı, 2006 yılına kadar yaklaşık 5 milyon İsviçre Frangı (3,7 milyon dolar) değerindeydi, aynı yıl Cole zanlılarından bazılarının bir Yemen hapishanesinden kaçtığı yıldı. Eski istihbarat görevlilerine ve resmi Yemen maaş yasası yönergelerine göre, Qamis'in aylık maaşı, ödenekler ve ikramiyeler dahil olmak üzere muhtemelen ayda 4.000 ila 5.000 dolar arasındaydı.

11 Eylül'den sonra, CIA dünyanın dört bir yanındaki müttefik ülkelerde "kara siteler" kurdu - terör şüphelilerinin kimseyle iletişim kurmadan tutulduğu gizli hapishaneler. Amerikalılar ayrıca, teröre karşı savaşı desteklemek için tutukluların işkence gördüğü Mısır, Ürdün ve Yemen gibi baskıcı rejimlere yönelik sorgulamaları da yaptırdı.

Qamis, CIA fonlarının müttefik ülkelerdeki yetkililere ve diğer yardımcılara savurulduğu ABD'nin olağanüstü iade programına katılmak da dahil olmak üzere çeşitli suistimallerle suçlandı . Resmi belgeler, siyah sitelere ev sahipliği yapan ülkelere, işkence ve sorgulama yapanlara büyük ödemeler yapıldığını gösteriyor.

ABD programını araştıran bir grup Birleşik Krallık akademisyeni olan Rendition Project'ten Ruth Blakeley, işkence bağlantılı istihbaratçıların paralarını sakladığı her yeni bilginin dikkatle incelenmesi gerektiğini söyledi:

"Eğer üst düzey istihbarat yetkililerinin CIA tarafından yürütülen teslim, gözaltı ve sorgulama programındaki gizli anlaşmadan maddi kazanç elde ettiğine dair kanıtlar varsa, o zaman bu kapsamlı bir soruşturmayı hak  eder."

Credit Suisse, Qamiş'in parasının kaynağını veya bir müşteri olarak uygunluğunu sorguladıysa, bu, bankayı onunla iş yapmaktan alıkoymadı. Anlattıkları, hem yorumlama programına hem de Yemenli siyasi muhaliflerin bastırılmasına katılmasından çok sonraya kadar da sürdü. Kıdemli bir yetkili şöyle dedi:

"PSO aracılığıyla [Qamİs], Salih rejimine muhalif olarak görülen tüm unsurları tutuklamakla görevliydi. PSO parasının nasıl harcandığını kimse bilmiyordu."

Qamis'in Salih'le bağları, cumhurbaşkanı ülkenin sorumluluğunu üstlenmesi için bir oğul hazırlamaya başlayınca yıprandı. Salih ayrıca 2002'de bir yeğeninin komutasında Ulusal Güvenlik Bürosu adlı yeni bir iç istihbarat birimi kurdu ve bu da kısa sürede PSO'yu gölgede bıraktı. Lider, Qamis'in ayaklarının altındaki halıyı yavaş yavaş çekmeye başladı.

Qamis, Ocak 2011'de, Arap Baharı'nın ilk kıvılcımlarında kalabalıklar Aden sokaklarına akın ederken, Credit Suisse'deki yaklaşık 3,8 milyon İsviçre Frangı (4 milyon $) değerindeki son mal varlığını çekti. Salih'in devrilmesinden sonra iktidara gelen Başkan Abdrabbuh Mansur Hadi tarafından 2014 yılında PSO başkanı olarak görevinden alındı.

Şimdilerde Qamis İstanbul'da yaşıyor. Son yıllarda arka koltuğa oturdu, ancak oğulları görünüşe göre Yemen, Bahreyn, Brezilya ve Türkiye'de faaliyet gösteriyor. Qamis birden fazla yorum talebine yanıt vermedi.

Ömer Süleyman: Mısır'ın korkulan istihbarat şefi 

ABD'nin Mısır büyükelçisi Margaret Scobey, Ocak 2009'da Wikileaks'e sızdırılan bir diplomatik mesajda, casus şefi Ömer Süleyman'ın Hüsnü Mübarek diktatörlüğü tarafından bir uygulayıcı olarak kullanıldığını söyledi. Mübarek'in Süleyman'ın acımasız yöntemleri karşısında "uykularını kaçıracak biri olmadığını" da sözlerine ekledi.

**

Credit Suisse de Süleyman için fazla endişeli görünmüyordu. ABD'nin iade programının kurbanlarının işkencesiyle kişisel olarak bağlantılı olmasına rağmen, Süleyman'ın ailesinin üyeleri servetlerinin çoğunu bankada tuttu. Şubat 2003'te ABD Irak'ı işgal etme planları yaparken, Süleyman'ın aile üyeleri kendi hazırlıklarını yapıyorlardı. O ay kendi adlarına Credit Suisse hesabı açıldı. Daha sonra milyonlarla şişecekti.

Akhtar, Khair ve Qamish gibi Süleyman da güvenilir bir ABD müttefiki olarak görülüyordu.

Süleymanların hesabının açılmasından haftalar önce, ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell Birleşmiş Milletler'e yaptığı konuşmada, Başkan Saddam Hüseyin'in Irak'taki rejiminin neden acilen devrilmesi gerektiğini özetledi. Powell BM'ye Irak'ın El Kaide'yi kimyasal silahlar konusunda eğittiğine dair kanıtları olduğunu söylediğinde, güvendiği kaynak Süleyman'ın işkence rejiminin bir kurbanıydı: İbn Şeyh El-Libi.

Bir Libyalı olan El-Libi, 2003 yılında CIA tarafından Mısır'a teslim edilmeden önce 2001 yılında Pakistan'da yakalanmıştı. Mısırlı istihbaratçıların yaptığı işkencelerden sonra kendisinden istenen sözleri aynen söyledi.

Süleyman istediğini elde etme eğilimindeydi. Irak Savaşı, meydan muharebelerinden ayaklanmaya karşı bir harekete geçerken, Süleyman'ın ailesinin serveti arttı. Saddam Hüseyin'in düşüşünden dört yıl sonra, 2007'de Credit Suisse'deki hesapları 63 milyon İsviçre Frangı değerindeydi.

Süleyman ailesi, OCCRP'nin tekrarlanan yorum taleplerine yanıt vermedi.

Hesap, 2011'de Arap Baharı'nın ağırlığı altına giren Mısır'ın Mübarek diktatörlüğünden daha uzun yaşadı. Mübarek'in devrilmesinin ardından İsviçre makamları, Mübarek ve hükümetiyle bağlantılı kişilerin mal varlıklarını dondurduklarını söyledi. Ama görünen o ki, baskı Süleymanlar için geçerli olmadı, suçları hakkında başka yerlerde dile getirilen çok sayıda endişeye rağmen, hesabın kapatıldığına dair bir kanıt yok.

Süleyman, işkenceyi sürdürürken, teşkilatın gizli mali işlemlerinde de yer aldı.

Mübarek'in davasında bir yargıç, Süleyman ve diğer yetkililerin, Mısırlı bir iş adamı ve istihbarat servisinin bilinen elemanı Hüseyin Salem'in casus teşkilatı için gaz ve diğer sektörlerde çeşitli şirketlere sahip olduğuna dair ifadelerine atıfta bulundu. Hakim, Süleyman'ın istihbarat teşkilatının genellikle Salem'i kullanarak "ulusal güvenlik" nedenleriyle paravan şirketler kurduğunu kabul ettiğini yazdı.

Ayrıca Salem de bir Credit Suisse müşterisiydi. 2003 yılına kadar 105 milyon İsviçre Frangı (79.3 milyon dolar) değerinde bir holding varlığına sahip birkaç hesabı vardı. Müfettişler, FlowTex'teki yöneticilere yolsuz komisyonlar gibi görünen şeyleri ödemek ve almak için kullanıldığını iddia ettiğinde, yasal işlemlerde adı verildi. Alman şirketi büyük dolandırıcılıktan dava açtı.

Servetlerinin kökeni hiçbir zaman bilinemeyebilir, ancak uzmanlar, bu istihbaratçıların gizli varlıklarının, yasadışılıktan nasıl yararlandıkları konusunda soru işaretleri yarattığını söylüyor.

Ortadoğu'da görev yapan eski bir CIA ajanı olan Robert Baer şöyle diyor:

"Mübarek, generallerinin ve istihbarat şeflerinin para çalmasını istiyordu. Çünkü böyle bir pozisyonda para çalmayan kimseye güvenilemez. Darbeleri yapanlar bunlardır."

Süleyman 2012'de öldü.

Sa'ad Khair: Ürdünlü film kahramanı

Ürdün'ün Sa'ad Khair'i "Body of Lies" filminde "mükemmel ama duygusal olarak yaralı" olarak tanımlanıyor Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün raporlarına göre, Khair'in GID'si tarafından yürütülen sorgulamalar son derece yasa dışıydı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü, GID'nin, tıpkı Süleyman'ın istihbarat güçlerinin Mısır'da yaptığı gibi, "CIA'nın görünüşte tedavülden kaldırılmasını istediği mahkumları tutarak" CIA için "vekil gardiyan" olarak hizmet ettiğini bildirdi. İnsan hakları grubu, 2001 ve 2003 yılları arasında ABD'nin olası işkence nedeniyle Ürdün'e gönderdiği en az 14 mahkûmu belgeledi.

Uluslararası Af Örgütü, kurbanların ifadelerine atıfta bulunarak, GID'nin işkence yoluyla 100'den fazla itiraf aldığını ve ardından bu davaları Ürdün Devlet Güvenlik Mahkemesi'ne gönderdiğini ve bu mahkemenin en talihsizlere ölüm cezası verdiğini bildirdi.

Kıdemli GID yetkilileri daha sonra ABD için mahkumları tuttuklarını ya da işkencenin gerçekleştiğini inkar edeceklerdi. Khair, petrol ticaretiyle ilgili yolsuzluk söylentileri tarafından da takip edildi, ancak hiçbir suçlamada bulunulmadı.

Ürdünlü bir politikacı OCCRP'ye verdiği demeçte şöyle dedi:

"Khair, zamanın Başbakanı Abul Ragheb ile birlikte, bugün Ürdün'e musallat olmaya devam eden üst düzey yolsuzluğu kurumsallaştırdı."

Ancak Khair'in koşusu mayıs 2005'te sona erdi. Kral Abdullah tarafından GID görevinden alındı. Khair, Aralık 2009'da Viyana'da lüks bir otelde öldü.

Üç yıl önce, Credit Suisse'deki hesabı 28.3 milyon İsviçre Frangı (21,5 milyon dolar) değerindeydi. Kral Hüseyin'in iki özel jetinde yer mühendisi olan Khair'in kardeşi Saeed tarafından 2006 yılında açılan bir Credit Suisse hesabı, 2014'te kapatılmadan önce 2011 yılına kadar 13 milyon İsviçre Frangı değerindeydi. Khair'in ölümü sırasında eşi olan Janiche Frayeh, 2010'da 6 milyon İsviçre Frangı (5.9 milyon $) değerinde olan  bir hesabı vardı. Bu hesap 2014'te kapandı.

Saeed Khair, OCCRP'ye, kardeşi Sa'ad'ın hassas konumu göz önüne alındığında, "İstihbarat alanındaki çalışmaları hakkında benimle hiçbir bilgi paylaşmamış olması sizi şaşırtmamalı" dedi. Kardeşi tarafından kurulan herhangi bir Credit Suisse hesabı hakkında hiçbir şey bilmediğini ve kendisinin hiçbir zaman hesap oluşturmadığını söyledi. Tüm vergilendirilebilir gelirinin "Ürdün'deki vergi dairesine beyan edildiğini" söyledi. Ağabeyiyle hiçbir zaman bir banka hesabını paylaşmadığını veya ondan para almadığını söyledi.

OCCRP'ye bir mesajda Frayeh, Credit Suisse'deki aile hesaplarıyla ilgili soruların "tuhaf, tuhaf ve çirkin" olduğunu söyledi. Khair'i "hayatı boyunca benim ve çevremdeki insanların bu hayatta güvenle yaşayabilmeleri için terörle mücadele eden onurlu bir adam" olarak nitelendirdi. Credit Suisse hesabı açmadığını, oradaki herhangi bir fon hakkında "hiçbir fikri" olmadığını ve sadece bir "ev hanımı" olduğunu söyledi.

"Çok değerli bir şey"

İstihbarat yöneticileri için Credit Suisse ile çalışmak, giderek küreselleşen bir dünyada bulunması zor bir hizmet anlamına geliyordu.  Avrupalı bir istihbarat yetkilisi, isminin açıklanmaması koşuluyla şöyle dedi:

"Bu bankalar istihbarat topluluğu için çok değerli bir şeyi temsil ediyor: gizlilik. Bu gizlilik, hizmetlerini gizli operasyonlar için çok faydalı kılıyor."

Orta Doğu'daki eski bir Alman istihbarat direktörü OCCRP'ye ve ortaklarına, demokratik olmayan ülkelerden gelen yüksek rütbeli gizli servis çalışanlarının İsviçre'deki bankalarda hesapları olmasına şaşırmadığını söyledi. Kaynak, bu tür hesapların, bu casusların hizmet ettiği rejimlerin devrilmesi veya kendilerinin gözden düşmesi durumunda kullanılmak saklanan "yedek" görevi görebileceğini söyledi.

Eski CIA ajanı Baer de bu hipoteze katılıyor. Baer şöyle diyor:

"Arap dünyasında, işinizde ancak belli bir süre kalabilirsiniz. Sen ve klanın, yapabildiğin kadar çalmalı ve bir yedek yaratmalısın. Hesaplarınızı oluşturmak için İsviçre en güvenli yer."

Görünüşe göre iktidarı kaybetmek casus dünyasının en büyük tehlikelerinden biri. 2011'de Mübarek'in düşmesinden sonra Süleyman, Mısır'a liderlik etmek için adım attı, ancak adaylıktan diskalifiye edildi. Aylar sonra, Temmuz 2012'de Cleveland Clinic'te eceliyle öldü.

Casusların, baskıcı rejimlerin iç güç mücadelelerinde yön bulmanın yanı sıra, İsviçre bankacılığının çözmeye yardımcı olabileceği pratik sorunları da var. Eski Mossad yetkilisi Avner Avraham şöyle diyor:

"Casus teşkilatları ve terör örgütleri bazen aynı şekilde çalışır. Aynı sorunları yaşıyorlar. Birine ödeme yapmak için A noktasından B noktasına para aktarmaları gerekiyor ve ödemeyi yapanın kim olduğunu, nasıl aktarıldığını veya nereden geldiğini kimsenin bilmesini istemiyorlar."

İngiltere merkezli bir mali suç uzmanı olan Graham Barrow, istihbarat rakamlarıyla bağlantılı Credit Suisse hesaplarında yer alan muazzam meblağların banka için tehlike arz etmiş olması gerektiğini söyledi:

"Kıdemli bir istihbarat ajanının banka hesabı açamaması için hiçbir neden yok. Ancak bu hesabı neden istediklerini ve ne için kullanacaklarını açıklamaları gerekiyor. Ve o zaman da hesap, kullanacaklarını söyledikleri şekilde kullanılmalı. Herhangi bir noktada bir tutarsızlık varsa, banka kırmızı bayraklar çıkarıyor olmalı."

Verilerdeki diğer casuslar

Gazeteciler Credit Suisse verilerinde neredeyse bir düzine ülkeden istihbarat yetkilileriyle bağlantılı yaklaşık 40 hesap buldu. Bunlar şunları içerir:

• 1990'larda Hugo Chavez'in koruması olarak görev yapan ve 2000'lerin başında iki yıl boyunca Venezuela istihbarat servislerinin direktörlüğünü yapan, "Görünmez Kişi" olarak bilinen eski Venezuela ordusu kaptanı Carlos Luis Aguilera Borjas. Neredeyse cumhurbaşkanını devirecek bir darbe girişimini engelleyemediği için 2002 civarında istifa etti. Aguilera daha sonra iş dünyasına odaklandı ve Karakas metro hattının bakımı için yapılan ve yolsuzluk iddiaları olan bir anlaşmadan  90 milyon dolar para kazandığı söyleniyor.
• Aguilera, Haziran 2011'de Credit Suisse'de bir hesap açtı ve hesap birkaç ay içinde 7,8 milyon İsviçre Frangına (8,6 milyon $) ulaştı. Kontrol ettiği bir tüzel kişiyle bağlantılı olan bir diğer hesap ise, temmuz 2011'de açıldı ve maksimum değeri yaklaşık 5 milyon İsviçre Frangı'na sahipti.
• Aguilera, OCCRP'nin yorum talebine yanıt vermedi.
• Saddam Hüseyin yönetimindeki Irak Gizli Servisi'nin finans direktörü Khalaf Al-Dulaimi, 178 milyon İsviçre Frangı tutarında yüksek bir bakiyeye sahip bir kurumsal hesaba ve 2.5 milyon İsviçre Frangı tutarında şahsi hesaba sahipti. Merhum Dulaimi'nin avukatı raporu "eski haber" ve "doğru değil" olarak nitelendirdi.
• Mısır'ın hakkında Netflix filmi olan casusu ve Nasır'ın damadı olan Eşref Mervan'ın da bir hesabı vardı. Kayınpederi Başkan Cemal Abdal Nasır'a istihbarat danışmanı olarak hizmet ederken, Marwan'ın 1973 Yom Kippur Savaşı sırasında İsrail güçlerine istihbarat sızdırdığı biliniyor. Ancak ailesi ve diğer destekçileri, İsrail'e verdiği bilgilerin sahte olduğunu iddia ediyor. Marwan'ın Credit Suisse'de tüzel kişilik altında kayıtlı hesabı 2000 yılında açıldı. O günlerde istihbarat çalışmalarını geride bırakarak İngiltere'ye taşındı ve burada Chelsea Futbol Kulübü'nün hissesini satın aldı. Yedi yıl sonra, Londra balkonundan gizemli bir şekilde düşerek öldü. Eşi Mona Nasser daha sonra basına, ölümünün İsrail istihbaratına ihanet ettiği için bir intikam olduğunu söyledi. Nasır, OCCRP tarafından gönderilen sorulara yanıt vermedi.
• Almanya'dan, eski gizli polis memuru Jürgen Czilinsky, Ocak 2010 itibariyle yaklaşık 218 milyon İsviçre Frangı (206 milyon $) değerinde bir hesaba sahipti. Czilinsky, Komünizmin çöküşünden sonra Almanya'yı terk ederek Kongo-Brazzaville'e indi ve burada bir atık işleme tesisi oluşturduğu bildirildi. Czilinsky ile temas kurmak için tekrarlanan girişimler başarısız oldu.
• Ayrıca verilerde, birçok insan hakları kuruluşunun işkence, zorla kaybetme ve keyfi gözaltıyla suçladığı Özbekistan istihbarat servisleriyle bağlantılı rakamlara ait hesaplar da yer alıyor. 2009'da eski istihbarat görevlisi Ikram Yakubov BBC Newsnight'a bu suistimallere ilk elden tanık olduğunu söyledi ve masum olduğunu bildiği kişilere karşı delil üretmeye zorlandığını iddia etti.
• Diğer hesaplar Irak, Ürdün, Karadağ, Nijerya, Pakistan ve Yemen'den istihbarat insanlarına bağlandı. Bu tür hesapların en eskisi 1970'lerin ortalarına kadar uzanıyor.

[1] Görmedim, Duymadım, Bilmiyorum Bir CIA Ajanının Anıları

[2] Şimdi de Credit Suisse Veri Sızıntısının Gösterdiği Rezaletler

Füsun Sarp Nebil - T24 / 22.02.22